Lądzień czerwonatka ochoczo zapuszcza się do ludzkich siedzib. Czy jest szkodnikiem?
Lądzień czerwonatka to charakterystyczny roztocz, który licznie występuje niemal na całym świecie, w tym także w Polsce. Każdego roku, wraz z nadejściem wiosny, pojawiają się informacje o inwazji tych pajęczaków. Czy rzeczywiście należy się ich obawiać? Na to i inne pytania odpowiadamy poniżej.
Spis treści:
- Czym jest lądzień czerwonatka?
- Gdzie występuje lądzień czerwonatka?
- Czy lądzień czerwonatka jest niebezpieczny?
- Czy lądzień czerwonatka może być pożyteczny?
Roztocza to wyjątkowo liczny rząd pajęczaków, na który składa się ponad 30 tys. gatunków. Obejmuje mikroskopijne zwierzęta, ale wśród nich nie brakuje też prawdziwych „kolosów”, mierzących od kilku milimetrów do nawet kilku centymetrów. Lądzień czerwonatka zalicza się do drugiej grupy. Charakterystyczny pajęczak, gdy występuje w dużej populacji, jest trudny do przeoczenia, tym bardziej, że upodobał sobie miejsca, w których żyją ludzie.
Czym jest lądzień czerwonatka?
Trombidium holosericeum, czyli lądzień czerwonatka (zwany także aksamitką), to niewielki pajęczak z rzędu roztoczy. Reprezentuje rodzinę Trombidioidea, której przedstawiciele należą do największych poznanych roztoczy.
Jak wygląda lądzień czerwonatka?
Lądzień czerwonatka to niewielki pajęczak. Jego okrągły tułów (pokryty gładkimi włoskami) z dwiema parami odnóży, szczękonóżkami i sierpowato ukształtowanymi szczękoczułkami mierzy zaledwie 4 mm długości. Pod względem rozmiarów, przypomina główkę szpilki.
Jest mały jak na pajęczaka, ale wśród roztoczy uchodzi za kolosa, bo większość przedstawicieli tego rzędu można obserwować tylko w powiększeniu. Mimo to, pojedynczego osobnika bardzo łatwo przeoczyć, nawet pomimo intensywnie czerwonego koloru, który jest zasługą zawartych w ciele pajęczaka karotenoidów. Jaskrawoczerwone ubarwienie to naturalny mechanizm odstraszający potencjalnych agresorów.
Gdzie występuje lądzień czerwonatka?
Lądzień czerwonatka doskonale czuje się na obszarach rolniczych, łąkach, w lasach i parkach. Charakterystyczny roztocz zapuszcza się także do siedzib ludzkich. To ciepłolubny pajęczak, który szuka silnie nasłonecznionych miejsc. Ochoczo odwiedza tarasy, balkony i werandy. Można go zauważyć na ramach okien, a także na elewacji budynku.
Warto podkreślić, że aksamitkę można zaobserwować wyłącznie wiosną i latem, gdy słońce silnie ogrzewa ziemię. Gdy temperatura ulega obniżeniu, roztocz zapada w letarg i pozostaje w tym stanie do następnej wiosny.
Czy lądzień czerwonatka jest niebezpieczny?
U wielu osób pajęczaki, nawet tak niewielkie, jak lądzień czerwonatka, mogą wzbudzać lęk. Nie bez przyczyny. Kleszcz jest niewiele większy, a przecież nikogo nie trzeba przekonywać, jak bardzo jest niebezpieczny.
Na szczęście lądzień czerwonatka nie stanowi żadnego zagrożenia, ani dla ludzi, ani dla zwierząt (domowych i gospodarskich). Nie gryzie, nie kąsa, nie wytwarza jadu i nie przenosi niebezpiecznych chorób. Jako „gość” jest niepożądany wyłącznie ze względu na dyskomfort, który wywołuje swoją obecnością. Bo o ile pojedyncze osobniki są praktycznie niezauważalne, to trzeba podkreślić, że niewielkie roztocze mnożą się w wyjątkowo szybkim tempie, a ich populacja może błyskawicznie zyskać na liczebności.
Jak pozbyć się lądzienia czerwonatki?
Swoją obecnością lądzień czerwonatka może zniechęcić do korzystania z tarasu lub balkonu, a nie można nie wspomnieć, że w poszukiwaniu ciepła te niewielkie pajęczaki zapuszczają się do pomieszczeń. Jak temu zaradzić?
Najmniej inwazyjną metodą jest posadzenie na balkonie lub tarasie lawendy, kocimiętki, złocienia, wrotyczu i rozmarynu. Zapach tych roślin działa odstraszająco na niewielkiego pajęczaka i może ograniczyć jego rozprzestrzenianie, choć metoda ta nie charakteryzuje się stuprocentową skutecznością. Ostatecznym rozwiązaniem jest oprysk chemiczny.
To, czego na pewno nie należy robić, to rozgniatać lądzieni. W takiej sytuacji, pajęczak wypuszcza barwnik, który jest praktycznie niemożliwy do usunięcia z tkanin.
Czy lądzień czerwonatka może być pożyteczny?
Jeżeli jednak niewielkie roztocze nie są specjalnie uciążliwe, lepiej zostawić je w spokoju. Jak już wspomnieliśmy, ten charakterystyczny czerwony pajęczak w żaden sposób nie zagraża ludziom i zwierzętom, ale jest bezwzględny dla szkodników niszczących rośliny, będąc naturalnym regulatorem ich populacji. W ogrodzie, na balkonie czy tarasie lądzienie okazują się niezwykle pożyteczne. Nie tylko, bo są przydatne także na obszarach rolnych, gdzie ich obecność pozwala ograniczyć ilość używanych pestycydów.
Nasz autor
Artur Białek
Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.