Weszłam nocą do zamku w Malborku – to, co zobaczyłam, zostanie ze mną na długo

Spis treści:

1. Odbudowana z ruin i legend – niezwykła historia zamku w Malborku
2. Gdzie spotkasz Jagiellończyka i Marianek do Ciebie przemówi
3. Bulwary, kajaki i duchy przeszłości – okolice Malborka z innej perspektywy
4. Przed wizytą w Malborku – ceny, noclegi i rowerowe szlaki

Popilnuj – proszę Marianka, brązową figurkę zawadiackiego rycerza uprawiającego najwyraźniej fitness na barierkach przed zamkowymi kasami. Pod opieką tej maskotki Malborka zostawiam rower i ruszam na nocne zwiedzanie 21-hektarowej, najpotężniejszej twierdzy gotyckiej średniowiecznej Europy wpisanej na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Odbudowana z ruin i legend – niezwykła historia zamku w Malborku

Zamek w Malborku robi wrażenie od pierwszego spojrzenia. Patrzę na gigantyczny, 8-metrowy posąg Madonny o migdałowych oczach odzianej w zdobne szaty – zdaje się wychodzić z zewnętrznej niszy prezbiterium kościoła NMP na Zamku Wysokim. – Jej postać w chwili powstania w 1340 r. uważana była za największą figurę średniowiecznej Europy. Przez 600 lat strzegła Marienburga nazwanego tak od patronki zakonu krzyżackiego. W 1945 r. zniszczyła ją, dużą część zamku i 80% Starego Miasta artyleria „wyzwolicielskiej” Armii Radzieckiej – opowiadają ubrani w białe płaszcze z czarnym krzyżem Bogusław Krauze i Piotr Topolski. To przewodnicy i członkowie Fundacji Mater Dei, spiritus movens powrotu zrekonstruowanej z tysięcy kawałków Matki Boskiej na swoje miejsce dopiero w 2016 r.

Szklana mozaika wywołująca efekt połysku sprowadzona została z Wenecji, natomiast elementy pokryte złotem wykonane zostały w Gdańsku. Angażował się w to przedsięwzięcie nawet Bruno Plater, wówczas wielki mistrz działającego do dziś zakonu krzyżackiego, choć Malbork jako stolica państwa zakonnego był krócej w jego władaniu (1309–1457) niż potem w polskim (do rozbiorów, gdy przypadł Prusom).

Krążę po oświetlonym reflektorami punktowymi zamku. Posiadał innowacyjny system ogrzewania podłogowego, starzy zakonnicy leczeni w tutejszym szpitalu-przytułku dostawali posiłki wcześniej niż sam wielki mistrz. Zastawiony stół pokazuje bogate menu rycerzy, czyli dietę średniowiecza:

• dziczyzna,
• ptactwo,
• wołowina,
• ryby,
• kasza,
• groch,
• ryż,
• bakalie i egzotyczne przyprawy.

W refektarzu ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym wspartym na jednym centralnie umieszczonym filarze mijam się z dyskretnym... duchem w brązowym habicie niosącym latarnię. Zza pięknych oryginalnych witraży słyszę niewidzialne gregoriańskie chóry. Bajka!

Gdzie spotkasz Jagiellończyka i Marianek do Ciebie przemówi

Zaopatrzona w mapy wyruszam spod zamku rowerem (świetne trasy dla jednośladów!). Cegły z ruin Starego Miasta powędrowały po wojnie do Warszawy w ramach propagandowej akcji nowej władzy „Cały naród buduje swoją stolicę”. Dlatego teraz tylko pojedyncze ocalałe budynki z czerwonej cegły prześwitują pomiędzy powojenną już zabudową.

W sąsiadującej z zamkiem malborskiej farze, pieczołowicie odnowionej właśnie przez opiekujących się nią orionistów, podziwiam bezcenne, bogato złocone środkowe kwatery szaf ołtarzowych ze scenami Zwiastowania, Koronacji NMP i Bożego Ciała. Narratorem startującej przy zamku multimedialnej ścieżki edukacyjnej w odrestaurowanej części murów miejskich jest Marianek „gadający” z infokiosków.

Zachwyca mnie odnowiona pięciokondygnacyjna Brama Garncarska dekorowana ostrołukowymi blendami. W centrum, na placu Miejskim otoczonym kawiarenkami, niemal galopuje mi naprzeciw Kazimierz Jagiellończyk na koniu, który w 1457 r. triumfalnym wjazdem do Malborka rozpoczął tu polskie panowanie. Wrażenie ruchu potęguje sąsiadująca z monumentem tańcząca fontanna.

Jestem u wylotu ul. Kościuszki ze stylizowaną (tylko kształtem) na kamieniczki zabudową – to dawna Lang­strasse, gdzie natykam się na jedną z 24 tablic z funkcją fotoplastikonu z kodami QR. Czarno-białe fotografie w ten sposób poprowadzonej ścieżki historycznej odsyłają do wcześniejszych dziejów wybranych miejsc, które bliżej poznaję w pobliskim Muzeum Miasta Malborka zainstalowanym w jednej z najpiękniejszych, zachowanych XIX-wiecznych willi.

Bulwary, kajaki i duchy przeszłości – okolice Malborka z innej perspektywy

Zjeżdżam na wyremontowane przed kilkoma laty Bulwary nad Nogatem i sunę wygodną ścieżką rowerową z obfitością ławek i punktów panoramicznych w formie drewnianych podestów. Pstrykam selfie z kolejnym Mariankiem, który z kroniką miejską na kolanach przycupnął sobie nieopodal budki z książkami na wymianę.

Mijam żółty budyneczek wypożyczalni sprzętu pływającego. Piramida błękitnych kajaków kusi wyprawą po Pętli Żuławskiej. Licząca aż 303 km droga wodna łączy ze sobą szlaki Wisły, Nogatu, Motławy, Pasłęki, Zalewu Wiślanego i Kanału Elbląskiego.

Zostawiam za sobą zabudowania, a po prawej stronie, za płynącą stalowo-szarą rzeką, otwierają się przede mną płaskie niczym stół żyzne pola Żuław Wiślanych, rozległej doliny deltowej królowej polskich rzek.

Kończy się wygodna ścieżka rowerowa i wpadam w leśny dukt. Odkryte łydki smagają pokrzywy – nie jeździ tu wiele osób, choć szlak jest oznakowany. Pozostałości fortyfikacji Festung Marienburg: betonowe punkty obserwacyjne, stanowiska ogniowe, schrony, znajdują się w większości poza nim, choć blisko.

Wracam pod zamek. Rozparta na ławce na bulwarze chłonę z zachwytem filmowy zachód słońca rozlewający się paletą ciepłych barw nad Nogatem. Również ze względu na niego nie można Malborka „zaliczyć” w jeden dzień!

Przed wizytą w Malborku – ceny, noclegi i rowerowe szlaki

Zwiedzanie zamku w Malborku

Trasy zwiedzania: historyczna, spacerowa, nocna

Bilety:

• • normalny: od 90 zł

  • ulgowy: od 70 zł

  • bilet łączony (Malbork, Sztum, Kwidzyn): dostępny

• Dzieci do lat 7: wstęp wolny

• Zniżki: m.in. Karta Dużej Rodziny, grupy zorganizowane

• Oficjalna strona zakupu biletów: bilety.zamek.malbork.pl

Nocleg

• Hotel Grot (3*) – aktualnie od 199 zł za pokój jednoosobowy
• Hotel Dedal (2*) – od 165 zł za pokój jednoosobowy

Warto wiedzieć

• 590-kilometrowy Szlak Kopernikowski łączy miejscowości związane z życiem astronoma (Warmia, Mazury, Pomorze, Kujawy)
• Rowerowy Szlak Zamków Gotyckich – rozpoczyna się w Malborku i ma 171,65 km

Źródło: archiwum National Geographic Traveler, zamek.malbork.pl

Nasza ekspertka

Anna Kłossowska

Dziennikarka z zawodu i zamiłowania. Zwiedza świat dalszy i bliższy, a potem opisuje swoje wrażenia na rozmaitych łamach. Współpracuje m.in. z magazynem PLL LOT Kaleidoscope, Travelerem, National Geographic. Wolny czas stara się spędzać aktywnie: rower, kajaki, a zimą narty. Lubi też nowe wyzwania z dozą adrenaliny. Dlatego wymyśliła i zorganizowała dla bardziej „usportowionych” czytelników Travelera konkurs Traveler Adventire Team, podczas którego musieli spróbować swych sił w nieznanych im dotąd dyscyplinach.