W tym artykule:

  1. Mit: hieny są głupie
  2. Mit: hieny przyczajają się, są tchórzliwe
  3. Mit: hieny są psami albo kotami
  4. Mit: hieny to hermafrodyty
  5. Mit: hieny to złodzieje i padlinożercy
  6. Inne ciekawostki o hienach
Reklama

Brzydkie. Łajdackie. Złodziejskie. Inwektywy rzucane pod adresem hien są tak okrutne, że można by pomyśleć, że zwierzęta te biorą udział w kampanii wyborczej.

Te zamieszkujące Afrykę i Azję drapieżniki od wieków budzą negatywne skojarzenia. Mówi się o hienach cmentarnych. Hiena to również symbol żerowania na czyimś nieszczęściu. Są nawet hienołaki i wiele innych oczerniających te zwierzęta konotacji.

By rozwiać współczesne mity krążące wokół tych zwierząt, sprawdźmy po kolei, o jakie mity chodzi i jak wygląda prawda.

Mit: hieny są głupie

Hiena cętkowana upolowała młodą gazelopkę sawannową w tanzańskim Parku Narodowym Serengeti / fot. Michael Nichols, National Geographic Creative

Prawda: hieny są nie tylko mądre, ale i krzepkie. Hieny cętkowane umieją rozwiązywać łamigłówki – jak dowodzą badania z 2012 roku.

To nie wszystko. Zwierzęta eksperymentują na wiele sposobów, by osiągnąć cel, co świadczy o ich twórczym myśleniu. Tak uważa Sarah Benson-Amram, zoolog na University of Wyoming i współautorka badania.

Potrafią też liczyć. Benson-Amram opowiada, że hieny potrafią dokładnie ocenić liczbę intruzów na swoim terytorium. Odpowiedzą atakiem tylko wtedy, jeśli ich grupa będzie liczniejsza niż grupa wroga.

Te mięsożerne zwierzęta tworzą również koalicje i silne więzi w stadzie. – Dzięki temu mogą koordynować polowania i bronić się przed lwami – twierdzi dr Amiyaal Ilany z Uniwersytetu Pensylwanii.

Posiadają wszystkie te umiejętności pomimo mniejszych mózgów niż u innych mięsożernych. Czaszki hien ewoluowały, by pomieścić potężne mięśnie, których potrzebują, by przeżuwać mięso i łamać kości. Hieny mają jedne z najpotężniejszych szczęk w świecie zwierząt. Potrafią skruszyć kość słonia.

Natomiast hieny pręgowane i brunatne to wszystkożercy. Nie stronią od owoców i warzyw.

Mit: hieny przyczajają się, są tchórzliwe

Hieny cętkowane (na zdjęciu w RPA) są znane głównie jako padlinożercy. Jednak to również wprawni myśliwi, mogący pokonać duże zwierzęta / fot. Kim Wolhuter, National Geographic Creative

Prawda: tylne nogi hieny są krótsze niż przednie, co sprawia, że porusza się ona chwiejnym krokiem. W rzeczywistości jednak hieny to bardzo wytrzymali biegacze.

Benson-Amram wyjaśnia, że hieny to drapieżniki lubiące pościgi. Potrafią wyprzedzić swoje ofiary nie dzięki prędkości, a wytrzymałości – jak wilki czy dzikie psy. W biegu osiągają do 68 km/godz.

A jeśli chodzi o tchórzostwo… No cóż, walka z lwami chyba mówi sama za siebie?

Mit: hieny są psami albo kotami

Hiena pręgowana / fot. Shutterstock

Prawda: ani jednym, ani drugim. Hieny mają swoją własną podrodzinę. Należą do hienowatych, które dzielą się na cztery gatunki:

  • hiena cętkowana (krokuta cętkowana),
  • hiena pręgowana,
  • hiena brunatna,
  • protel czyli hiena grzywiasta.

Ta ostatnia jest bardzo podobna do wilka. Angielska nazwa protela to aardwolf. Słowo „aard” oznacza ziemię w języku afrikaans, używanym na obszarze, gdzie żyją hieny, czyli w południowej Afryce. Mrównik afrykański to po angielsku aardvark, czyli prosię ziemne. Mrówniki polują na insekty w kanałach drążonych w ziemi przez termity.

Mit: hieny to hermafrodyty

Hiena cętkowana / fot. Shutterstock

Prawda: ten mit bierze się stąd, że samice hien cętkowanych są z reguły większe od samców. Posiadają też tzw. pseudopenisy.

Te pseudopenisy, czyli pseudofallusy, są połączone z „jądrami”. Tak naprawdę chodzi o zrośnięte wargi sromowe, wypełnione grubą tkanką tłuszczową. – Osobniki obu płci mają też erekcję, kiedy żywiołowo się ze sobą witają – twierdzi Benson-Amram.

Pseudopenisy hien są nie tylko na pokaz. Samice rodzą przez nie. – Muszą się otworzyć, kiedy pierwsze maleństwo przychodzi na świat – wyjaśnia Benson-Amram. Dlatego hieny zaliczane są do zwierząt mających wyjątkowo niezwykłe porody.

Mit: hieny to złodzieje i padlinożercy

Hiena cętkowana / fot. Shutterstock

Prawda: hieny należą do oportunistycznych mięsożerców. Jednak są też doświadczonymi myśliwymi. – Polują samotnie i w grupie – tłumaczy Benson-Amram.

Częściowo taki negatywny wizerunek hien ludzie wykreowali, oglądając walki hien z lwami o padlinę. Wiele osób zakłada, że hieny kradną od lwów. – Jednak przy dokładnym przyjrzeniu się widać, że hieny często pokryte są krwią – zauważa Benson-Amram.

Oznacza to, że to hieny tak naprawdę zabijają ofiarę. To lew później kradnie od nich padlinę, a hieny próbują ją tylko odzyskać.

Szczerze powiedziawszy, padlinożercy i tak nie cieszą się dobrą reputacją. Dla przykładu, z badań przeprowadzonych na nowojorskim Broadwayu wynika, że pluskwy zjadają 953 kilogramy odpadów jedzenia rocznie. Co daje ekwiwalent 60 tys. hot dogów.

Inne ciekawostki o hienach

Powyższe informacje dowodzą, że hieny to fascynujące stworzenia. Dlatego przedstawiamy kolejną porcję ciekawostek o hienach.

Reklama

Źródło: National Geographic. Opracowanie: JS.

Reklama
Reklama
Reklama