Skamieniałe ślady najstarszego pojazdu w historii. Był używany 22 tys. lat temu
Archeolodzy w Nowym Meksyku odnaleźli najstarsze dowody na używanie wózka. Badacze twierdzą, że wykorzystywany był do transportu ciężkich zasobów.

Spis treści:
- Kiedy wynaleziono pierwszy pojazd?
- Skamieniałości sprzed 22 tys. lat
- Kiedy ludzie zasiedlili Amerykę Północną?
Gdy dzisiaj myślimy o pojazdach, mamy na myśli najczęściej konstrukcję, która porusza się na co najmniej jednym kole. I rzeczywiście, wynalezienie koła było przełomem w światowej technologii, który napędził rozwój cywilizacji i gospodarki poszczególnych kultur. Doszło do tego prawdopodobnie w połowie IV tysiąclecia p.n.e. w Mezopotamii. Uważa się, że wtedy również powstał pierwszy pojazd kołowy, który był wykorzystywany przede wszystkim do pracy i transportu produktów budowlanych.
Kiedy wynaleziono pierwszy pojazd?
Jednak przed wynalezieniem koła ludzie również musieli radzić sobie z przenoszeniem ciężkich rzeczy. Przykładem tego jest np. travois. To prosta konstrukcja w kształcie litery A, która była wykorzystywana do ciągnięcia ładunków po lądzie, w szczególności przez rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej. – Chociaż urządzenia te prawdopodobnie odgrywały istotną rolę w życiu starożytnych ludzi, szybko ulegały degradacji. Dlatego brakuje ich w zapisie archeologicznym – napisali naukowcy w pracy, którą opublikowano na łamach czasopisma „Quaternary Science Advances”.
Zespół brytyjskich i amerykańskich archeologów w tym artykule opisał swoje najnowsze badanie prehistorycznych skamieniałości, które odkryto w osadach w Parku Narodowym White Sands w stanie Nowy Meksyk. – Zidentyfikowaliśmy trzy typy śladów w osadach późnego plejstocenu. Cechy typu I występują jako pojedyncze lub rozwidlające się, wąskie rowki, które rozciągają się w formie planu od 2 do 50 m długości i kreślą albo proste, albo łagodnie zakrzywione, albo bardziej nieregularne linie – wyjaśnia Matthew R. Bennett, archeolog i główny autor badania z Bournemouth University.
Skamieniałości sprzed 22 tys. lat
– Są one związane z ludzkimi odciskami stóp, które są przecięte wzdłuż przez rowkowy ślad i nie są związane ze śladami zwierząt. Przykłady typu II są szersze i tworzą płytkie tunele, które zazwyczaj mają proste plany i przecinają ślady stóp ludzkich z jednej strony. Z kolei przykłady typu III składają się z dwóch równoległych, równoodległych rowków w odległości od 250 do 350 mm. Wytyczają one łagodnie zakrzywione linie, które mogą rozciągać się na ponad 30 m – wyjaśnia Bennett.

Badacze przeanalizowali różne możliwe interpretacje tych skamieniałości. Doszli do wniosku, że najbardziej prawdopodobne jest, iż reprezentują one ślady ciągnięcia wózka ręcznego składającego się z pojedynczego drążka lub skrzyżowanych drążków, które były ciągnięte przez ludzi, prawdopodobnie podczas transportu zasobów.
– Ten unikatowe skamieniałe ślady mogą stanowić jeden z najwcześniejszych dowodów na wykorzystanie technologii transportowej. Być może korzystano z niej podczas przenoszenia obozu lub, co bardziej prawdopodobne, przy transporcie mięsa z miejsca polowania – podkreślił Bennett.
Kiedy ludzie zasiedlili Amerykę Północną?
Odkrycie to jest o tyle ciekawe, że dokłada kolejną cegiełkę w dyskusji o tym, kiedy pierwsi ludzie pojawili się w Ameryce Północnej. Jeszcze do niedawna uważano, że do zasiedlenia tego kontynentu doszło ok. 14 tys. lat temu. Analiza prehistorycznej biżuterii ze zwierzęcej kości w 2023 roku wykazała z kolei, że pierwsza migracja na ten kontynent odbyła się co najmniej 25 tys. lat temu.
Sam Bennett w 2021 r. prowadził zespół, który rozpoczął analizę dowodów na obecność Homo sapiens w Ameryce już 23 tys. lat temu. Odkrycie śladów wózka ręcznego jest kolejnym etapem jego badań. – Ślady stóp opowiadają historie zapisane w błocie, o tym, jak ludzie żyli, polowali i przetrwali w tej krainie. Tradycyjna archeologia w kontekście badania dowodów na obecność człowieka, opiera się na odkrywaniu narzędzi kamiennych. Większość ludzi dzisiaj nigdy nie wykonała narzędzia kamiennego, ale prawie każdy z nas zostawił kiedyś ślad, nawet jeśli jest to tylko na podłodze łazienki – wyjaśnia Bennett.
Źródło: The Conversation
Nasz autor
Jakub Rybski
Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal +. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu, prywatnie bardzo zainteresowany polityką. Autor bloga na Instagramie "Mini Podróże".