Do czego służą zwierzętom ogony? Ogólnie po to, była łatwiej było im przetrwać w środowisku, w którym żyją. Może to jednak oznaczać bardzo różne rzeczy.
Jak zwierzęta korzystają z ogonów?
Rybom ogon służy do pływania: gonienia za ofiarą lub ucieczki przed drapieżnikiem. Tyranozaury machały nimi z boku na bok, by zachować równowagę podczas chodzenia i biegania. Współczesnym kangurom ogony służą do odpychania się podczas chodzenia, czyli – tak jak nogi – do napędzania ruchu. Małpom ułatwiają zaczepianie się na gałęziach. Paw rozkłada ogon podczas godów, by pokazać samicy, że jest zdrowy i ma znakomite geny. Grzechotniki mają na końcu ogona grzechotkę, z której pomocą odstraszają potencjalnych wrogów.
Wiewiórce ogon pomaga wykonywać skomplikowane manewry w locie. Dzięki temu, gdy zwierzę skacze między drzewami, może ułożyć ciało tak, by zwiększyć powierzchnię nośną. Gdy wiewiórka spada na ziemię, jej długi puszysty ogon działa niczym spadochron.
Do czego służy ogon kotu?
Z kotami sprawa ma się jeszcze inaczej. Ogon co prawda nie przydaje mi się podczas skoków, za to zwierzę wykorzystuje go, by utrzymywać równowagę np. na gałęziach.
Wykazano to w badaniach z 1998 r. Uczestniczące w nim koty zostały nauczone chodzenia po wąskiej belce. Gdy już się na niej zalazły, a belką gwałtownie poruszono, kot natychmiast odwracał ogon w przeciwną stronę. W połączeniu z ruchem biodrami pozwalało mu to utrzymać się na belce. Gdy po interwencji chirurgicznej zwierzę nie mogło ruszać ogonem, znacznie częściej spadało z belki.
Po co pies macha ogonem?
A jak jest u psów? Każdy, kto jest opiekunem tego czworonoga, wie, że psi ogon jest dla zwierzęcia ważnym narzędziem komunikacji. Jednak czy tylko? Pies ogonem może również odpędzać owady albo wpływać na pozycję ciała w czasie skoków.
Tę ostatnią hipotezę przetestowała grupa naukowców z pomocą symulacji komputerowej. Zespół dr Ardiana Jusufiego z Instytutu Systemów Inteligentnych im. Maxa Plancka w Sztuttgarcie zbudował model matematyczny opisujący ruch psa. Pozwolił on przeanalizować, co się dzieje podczas psich skoków: jak zwierzęta poruszają i skręcają korpusem, łapami oraz ogonem.
Artykuł na ten temat został opublikowany w serwisie preprintów naukowych biorxiv.org. Naukowcy wykazali w nim, że ruchy ogonem prawie w ogóle nie wpływają na trajektorię skaczącego psa.
Po co pies macha ogonem? Naukowcy właśnie wykazali, że główny cel jest tylko jeden / fot. Timo Gehlsdorf/EyeEm/Getty Images
Dlaczego pies macha ogonem?
– Wydaje się, że wpływ, jaki ruchy ogonem wywierają na skomplikowane manewry motoryczne, takie jak skoki, jest niewielki albo nawet żaden – napisali badacze. Gdy pies wybije się w powietrze, to, co zrobi z ogonem, zmieni jego trajektorię zaledwie o ułamek stopnia.
– Naszym zdaniem prowadzi to do wniosku, że psy używają ogonów w innych celach: jako narzędzie komunikacji i do odpędzania owadów – podsumowali naukowcy.
Co pies sygnalizuje ogonem?
Szczególnie ta pierwsza funkcja jest bardzo ważna. Psy z pomocą ogonów mogą przekazać całą złożoną gamę komunikatów. To dzięki nim manifestują przyjazne nastawienie, chęć zabawy, spokój, ciekawość, ale też strach lub zachowania dominujące.
Sygnały wysyłane z pomocą ogona nie zawsze są jednoznaczne. Mocno podkulony ogon wskazuje, że pies jest zestresowany lub się boi. Jeśli jednak warczy przy tym i ma zjeżoną sierść, to znak, że z lęku może zaatakować. Zjeżony ogon wysoko w górze to znak, że pies czuje się bardzo pewny siebie i przyjmuje postawę dominującą. Może przy tym lekko ogonem poruszać – w takim przypadku niekoniecznie oznacza to np. że chce się pobawić z drugim psem.
Ogólnie machanie ogonem wskazuje, że pies przeżywa coraz silniejsze emocje. Mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne. Warto też pamiętać, że psy nie lubią, gdy dotyka się ich ogona. Tak samo jak łap czy nosa.
Źródła: Guardian, Biorxiv.org
