Największy cmentarz w Polsce nie znajduje się w Warszawie czy Krakowie, a w Szczecinie. Tak, stołeczne nekropolie, choćby słynne Powązki, mają bogatszą historię. Jednak to właśnie szczeciński Cmentarz Centralny zajmuje największą powierzchnię. Mowa o blisko 173 hektarach. Na całym terenie pochowano dotychczas ponad 300 tys. zmarłych. Wśród nich są znani szczecinianie.
Gdzie jest największy cmentarz w Polsce?
Cmentarz Centralny w Szczecinie został otwarty na przełomie XIX i XX w. Obecnie to trzecia co do wielkości nekropolia w Europie i jedna z największych na świecie. Źródła internetowe podają, że na Starym Kontynencie większą powierzchnię mają tylko cmentarze w Manchesterze w Wielkiej Brytanii oraz w Hamburgu w Niemczech.
Największy cmentarz w Polsce ma ponad 100 lat. W tym czasie był kilka razy rozbudowywany i odbudowywany. Najpierw wybudowano wschodnią część nekropolii, bramę, kaplicę i kostnicę. W 1903 r. został poszerzony o zachodnią część według projektu Wilhelma Meyera-Schwartau. Jako że obiekt ma charakter parkowy, ogromną rolę odgrywa tam zieleń. Pierwotnie za projekt terenów zielonych odpowiadał Georg Hannig. Był on jednocześnie pierwszym dyrektorem cmentarza.
Historia nie była łaskawa dla szczecińskiej nekropolii. W czasie wojen część nagrobków została zniszczona. Teren ucierpiał też z powodu pożaru. Konserwacja grobów trwa dopiero od 2005 r.
Największy cmentarz w Polsce znajduje się w Szczecinie / fot. Shutterstock
Największy cmentarz w Polsce można zwiedzać
Cmentarze to miejsca zadumy. Niektóre z nich można też zwiedzać. Turystów przyciągają między innymi groby znanych osobistości czy miejsca pamięci poświęcone bohaterom narodowym. Na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie pochowani są znani mieszkańcy miasta, między innymi:
- Herman Hakenn (architekt),
- Stanisława Engelówna (aktorka),
- Marian Jurczyk (dwukrotny prezydent Szczecina i działacz „Solidarności”).
Z myślą o pasjonatach historii Szczecina i nie tylko na cmentarzu zostały wytyczone tematyczne trasy spacerowe. Można chodzić nimi samemu lub z przewodnikiem. W mieście nie brakuje osób, które specjalizują się w opowiadaniu o słynnym cmentarzu. Poszczególne trasy są oznaczone tablicami. Trasa historyczna zaczyna się przy bramie głównej i prowadzi do kwatery kombatantów. Po drodze mija się najważniejsze groby i pomniki oraz inne obiekty architektury.
Największy cmentarz w Polsce ma również cenne walory przyrodnicze. Tak też został zaprojektowany. Ponad 100 lat temu architekci wzorowali się na europejskich nekropoliach, które poza miejscami pochówku pełniły charakter parków i ogrodów. Najciekawsze drzewa można zobaczyć, spacerując ścieżkę botaniczną. Rosną tam chociażby sosny himalajskie, lipy krymskie i platany.
Największe cmentarze na świecie
Największym miejscem pochówku na świecie jest Wadi al-Salam w mieście Nadżaf w Iraku. Ten rozległy cmentarz zajmuje powierzchnię 9,17 km kw. Uważa się, że znajdują się tam miliony szczątków ludzkich. Wadi al-Salam jest w ciągłym użyciu od VII wieku.
Niełatwo ustalić, które cmentarze zajmują kolejne miejsca w zestawieniu największych. A to dlatego, że ich wielkość jest liczona na różne sposoby. Brana pod uwagę jest zarówno powierzchnia, jak i liczba pochowanych. Pod względem drugiego kryterium zdecydowanie wyróżnia się Cmentarz Almudena w Madrycie. Z prawie 5 milionami grobów stał się popularną atrakcją turystyczną.
Inne znane cmentarze, niekoniecznie ze względu na powierzchnię, to między innymi:
- Père-Lachaise w Paryżu,
- Hollywood Forever Cemetery (jest to nie tylko cmentarz, ale też miejsce wydarzeń kulturalnych),
- Wesoły Cmentarz w Rumunii,
- Waverley Cemetery w Sydney,
- Okunoin Cemetery w Japonii.
