Niepokojące wyniki badań: interwencja klimatyczna nie ocali kawy, wina i czekolady

Stratospheric Aerosol Injection (SAI) to metoda geoinżynierii , która zakłada wprowadzenie do stratosfery odbijających światło słoneczne cząsteczek, mających na celu ochłodzenie powierzchni Ziemi. Mechanizm ten inspirowany jest naturalnymi procesami, takimi jak erupcje wulkaniczne, które poprzez emisję związków siarki do atmosfery wywołują okresowe spadki temperatur.

W badaniu opublikowanym w czasopiśmie „Environmental Research Letters”, naukowcy przeanalizowali, czy SAI może złagodzić skutki zmian klimatu w najważniejszych regionach uprawy winorośli, kawy i kakao – w Europie Zachodniej, Ameryce Południowej i Afryce Zachodniej. Eksperci skupili się na latach 2036–2045, używając symulacji klimatycznych w 18 kluczowych lokalizacjach.

Dramatyczna przyszłość luksusowych upraw: tylko 6 z 18 regionów z poprawą

Wyniki okazały się alarmujące. Spośród 18 badanych regionów, tylko 6 wykazało stabilną poprawę warunków uprawy przy zastosowaniu scenariusza SAI, w porównaniu do sytuacji bez tej interwencji klimatycznej. Oznacza to, że dwie trzecie obszarów, które obecnie dostarczają kluczowe produkty luksusowe – wino, kawę i czekoladę – może nie być w stanie utrzymać produkcji nawet przy zastosowaniu zaawansowanych technologii geoinżynieryjnych.

Choć SAI skutecznie obniżyło temperatury, nie zagwarantowało to optymalnych warunków dla wzrostu roślin. Winorośl, kawa i kakao są wyjątkowo wrażliwe na zmiany temperatur i wilgotności, co przekłada się na jakość i ilość plonów.

Dlaczego interwencja klimatyczna zawiodła? Kluczowa rola opadów i wilgotności

Pomimo obniżenia temperatur, zmienność opadów i wilgotności skutecznie osłabiła potencjalne korzyści płynące z SAI. Autorzy badania zauważyli, że niestabilność klimatyczna – głównie w postaci nieprzewidywalnych opadów deszczu i zmian wilgotności – wpłynęła negatywnie na uprawy.

Dr Ariel Morrison, współautorka badania, podkreśliła, że samo obniżenie temperatury nie wystarcza. – Na przykład gatunki kakao są bardziej odporne na wysokie temperatury niż kawa i winogrona, ale są też szczególnie narażone na szkodniki i choroby wywoływane przez połączenie wysokiej temperatury, opadów i wilgotności – zaznaczyła. Dodała również, że naturalna zmienność klimatyczna powoduje szeroki zakres wyników, nawet przy tym samym scenariuszu SAI, co zwiększa niepewność zbiorów.

Głos ekspertów: SAI to za mało, potrzebne są lokalne strategie i współpraca

Naukowcy są zgodni, że SAI może przynieść jedynie tymczasową poprawę w niektórych regionach. Nie stanowi jednak trwałego rozwiązania problemu zagrożonych upraw luksusowych. Zespół badawczy apeluje o podjęcie zdecydowanych działań adaptacyjnych, które będą dostosowane do lokalnych warunków klimatycznych.

Potrzebne są również inwestycje w odporną na zmiany klimatu produkcję rolną oraz szeroko zakrojona współpraca międzynarodowa. Zdaniem dr Morrison, tylko skoordynowane wysiłki – od poziomu lokalnego po globalny – mogą ochronić plantatorów i konsumentów przed konsekwencjami niestabilnych zbiorów. Przykładem mogą być badania nad nowymi gatunkami kawy, takimi jak liberica. Z kolei w przypadku uprawy winorośli możemy korzystać z wiedzy starożytnych Rzymian.

Co dalej z winem, kawą i kakao? Konieczność globalnego działania

W obliczu rosnącego ryzyka związanego z uprawą winorośli, kawy i kakao, badacze wzywają do przemyślenia globalnych strategii przeciwdziałania zmianom klimatu. Eksperymentalne metody, takie jak Stratospheric Aerosol Injection, nie są obecnie wystarczające, by zapewnić bezpieczeństwo rolnictwa na całym świecie. Poza tym nadal niewiele wiadomo na temat rzeczywistego wpływu geoinżynierii na dużą skalę. Za to wielu naukowców zwraca uwagę na potencjalnie niebezpieczne skutki uboczne.

Wskutek zmian klimatu zagrożone są nie tylko luksusowe napoje i słodycze, ale także źródła utrzymania dla milionów rolników na wielu kontynentach. Jeśli odpowiednie kroki nie zostaną podjęte teraz, przyszłość wielu kluczowych sektorów rolnictwa może stanąć pod znakiem zapytania.

Źródło: Environmental Research Letters