Niezwykłe odkrycie w polskim klasztorze. Przyciągnęło uwagę zagranicznych mediów
Podczas prac archeologicznych w dawnym klasztorze w Chełmie natrafiono na wyjątkowe zabytki sprzed trzech stuleci. O znalezisku szybko zrobiło się głośno – również poza granicami Polski.

Spis treści:
Od ubiegłego roku w dawnym klasztorze Bazylianów w Chełmie trwają intensywne prace remontowe, którym równolegle towarzyszą badania archeologiczne prowadzone pod kierunkiem dr. Stanisława Gołuba. To właśnie podczas tegorocznego sezonu badawczego archeolodzy natrafili na przełomowe znalezisko. Szybko przyciągnęło ono uwagę nie tylko polskich, ale i amerykańskich mediów.
Sensacja pod podłogą, czyli kafle biskupa z XVIII wieku
5 czerwca Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków poinformował w mediach społecznościowych o „odkryciu, jakiego jeszcze nie było”. Podczas demontażu drewnianych desek i gruntownych remontów w klasztorze w Chełmie archeolodzy natrafili na kilkaset fragmentów unikatowych XVIII-wiecznych kafli piecowych. Część z nich zdobiona jest herbem unickiego biskupa Józefa Lewickiego. Jak informuje konserwator zabytków: „Mają one charakter wybitnie heraldyczny i zostały wykonane na indywidualne zamówienie”.
Zachowane fragmenty pieców datowane są na lata 1711–1730, czyli czas, gdy Lewicki był przełożonym klasztoru, a następnie biskupem chełmskim. Na niektórych płytkach widnieją nawet inicjały „I.L.Ch.B.A.Z.”, czyli skrót od „Józef Lewicki Chełmski Bełżyński Arseniusz‑Zidyczyn”. Trwa inwentaryzacja i rekonstrukcja znaleziska, które rzuca nowe światło na życie klasztorne sprzed trzech wieków. Zdobione, szkliwione kafle świadczą o wysokim poziomie rzemiosła i trosce o estetykę w dawnych wnętrzach sakralnych. Część z nich można już oglądać w kryptach Bazyliki Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chełmie.

Polskie odkrycie docenione za oceanem
Co ciekawe, po kilku tygodniach od znaleziska, temat zainteresował amerykańskie media. O odkryciu poinformowały m.in. portale FoxNews i New York Post. „Archeolodzy niedawno odkryli sensacyjne artefakty pod historycznym klasztorem w Polsce – rzucające światło na życie monastyczne w XVIII wieku” – czytamy w jednym z opublikowanych artykułów.
Redaktorzy zaznaczyli, że „niezwykłe znalezisko” z Chełma „dołączyło do serii intrygujących odkryć archeologicznych dokonanych w Polsce w tym roku”. Przypomnieli, że w marcu para spacerowiczów natknęła się na plaży w okolicach Dziwnowa na Pomorzu Zachodnim na starożytną śmiercionośną broń, czyli unikalny, około 3000-letni sztylet pochodzący z epoki halsztackiej (wczesnej epoka żelaza). Dodali też, że ostatnio w Krakowie archeolodzy odnaleźli na Zamku Królewskim na Wawelu sygnet mający ponad 500 lat.
Źródła: Dziennik Wschodni, FoxNews, New York Post
Nasza ekspertka
Sabina Zięba
Podróżniczka i dziennikarka, wcześniej związana z takimi redakcjami, jak m.in. „Wprost”, „Dzień Dobry TVN” i „Viva”. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o ciekawych kierunkach i turystyce. Miłośniczka dobrej lektury i wypraw na koniec świata. Uważa, że Mark Twain miał słuszność, mówiąc: „Za 20 lat bardziej będziesz żałował tego, czego nie zrobiłeś, niż tego, co zrobiłeś. Więc odwiąż liny, opuść bezpieczną przystań. Złap w żagle pomyślne wiatry. Podróżuj, śnij, odkrywaj”.
