Najważniejsze informacje o Serbii
Powierzchnia Serbii to prawie 88 361 tys. km2, a liczba ludności wynosi ponad 7 mln. Stolicą Serbii jest Belgrad, który leży w ścisłym centrum kraju. Na północy dominują niziny, od wysokości Belgradu wyżyny, a dalej Góry: Wschodnioserbskie, Dynarskie, Prokletije oraz Stara Płanina. Nie posiada dostępu do żadnego morza. Klimat Serbii zbliżony jest do polskiego, jednak cieplejszy, z krótszą zimą i gorętszym latem. W górach panuje klimat górski, jednak znacznie łagodniejszy od naszego. Najwyższą górą Serbii jest Midżur (2169 m n.p.m.).
Serbia graniczy z wieloma państwami: Rumunią, Bułgarią, Węgrami, Macedonią, Kosowem, Czarnogórą, Chorwacją oraz Bośnią i Hercegowiną. Jest przez to mieszanką kultur, w tym bałkańskiej i serbskiej oraz tureckiej i węgierskiej. Czy jest w Unii Europejskiej? Nie, lecz - co warto wiedzieć - obywatele UE, jeśli planują spędzić w Serbii nie więcej niż 90 dni nie potrzebują wizy. Najlepiej odwiedzić to państwo w lipcu lub sierpniu – nie tylko ze względu na pogodę, ale także większą dostępność miejsc turystycznych.
Serbia - co warto zobaczyć?
Do najciekawszych miejsc w Serbii, które warto zobaczyć należy Dertap – park narodowy leżący przy granicy Rumuńsko-Serbskiej. Zajmuje on 64 tys. ha i jest największym takim parkiem w kraju. Jest tu najdłuższy rzeczny kanion na kontynencie, a w jednym miejscu Dunaj osiąga głębokość 82 metrów i przez to jest oficjalnie rzeką najgłębszą na świecie. Na terenie Parku znajduje się Twierdza Golubac z XIV wieku, obiekt warty odwiedzenia. Jako ciekawostkę podać można, że to tutaj prawie 600 lat temu zginął z rąk Turków Zawisza Czarny. Znajdziemy też stanowisko archeologiczne o nazwie Lepenski Vir. Na terenie Parku występują orły, rysie czy niedźwiedzie. Do wyboru mamy wiele szlaków – od bardzo łatwych do trudniejszych, jednak ze względu na ochronę tego miejsca, na teren wejść można tylko z przewodnikiem, dlatego warto wcześniej umówić wizytę.
Znajdujący się w zachodniej Serbii Park Narodowy Tara zajmuje około 19 ha. Zobaczymy tam wąwóz Driny - w niektórych miejscach osiąga on głębokość nawet 1000 metrów. Występuje tu największa populacja niedźwiedzi brunatnych w kraju, a także inne ssaki, liczne gatunki ryb i ptaków. Choć główna droga przez Park jest asfaltowa, to jest tu też dużo szlaków szutrowych i wąskich szlaków, które nadają się wyłącznie do pieszych wędrówek. Z gór i wzgórz Parku rozciągają się wspaniałe widoki na dolinę rzeki Driny. Najpopularniejszym punktem widokowym jest Banjska Stena – można z niego zobaczyć sąsiadującą Bośnię oraz sztuczne jezioro Perucac, dzięki któremu funkcjonuje elektrownia wodna. W restauracji na terenie Parku można skosztować wyjątkowo smacznej, serbskiej kuchni.
Kanion Uvac to jedno z najbardziej malowniczych miejsc w Serbii, które naprawdę warto zobaczyć. Leży w południowo-zachodniej Serbii w górach Zlatibor. Rzeka Uvac meandruje między skałami z wapienia, w których znaleźć można liczne jaskinie – warto odwiedzić Jaskinię Lodową. Czystość i przejrzystość wody w rzece potęguje niezapomniane wrażenia. Całość znajduje się na terenie rezerwatu przyrody, który zamieszkuje ponad 100 ptasich gatunków, w tym sęp płowy. Liczne punkty widokowe dostarczą możliwości chłonięcia wspaniałości przyrody, a także wykonania wyjątkowych ujęć. Jednym z najpopularniejszych jest Molitva. W rejonie można podróżować samochodem (drogami asfaltowymi i szutrowymi), ale dotarcie do najciekawszych miejsc będzie możliwe tylko pieszo. Na terenie Parku możliwe jest skorzystanie z kempingu.
Blisko granicy z Kosowem znajduje się Davolia Varos – strzeliste skalne formy o wysokości nieprzekraczającej 15 metrów. Jest ich tam ponad 200. Wiąże się z nimi legenda, według której są to goście z orszaku weselnego na ślubie, do którego siła wyższa nie dopuściła ze względu na grzech wynikający z planowanych zaślubin brata z siostrą.
Zabytki w Serbii
Największe miasta w Serbii to Belgrad z ponad 1,2 mln mieszkańców oraz Nisz (250 tys.) i Nowy Sad (215 tys.). Jednak najciekawsze zabytki w Serbii znajdują się poza miastami. Co zobaczyć i gdzie?
We wschodniej Serbii mieści się stanowisko archeologiczne Gamzigrad. Wpisany na listę UNESCO obiekt zawiera w sobie zespół budowli z późnego Rzymu (III i IV wiek), w tym pałac, łaźnię i świątynię. Podzielony na dwie części (północna – z pałacem i świątynią; południowa z mauzoleum, świątynią i termami) oferuje wiele atrakcji, w tym świetnie zachowane mozaiki podłogowe, czy też ogromne kolumny pałacu.
Monastyr Studenica, znajdujący się na liście UNESCO zabytkowy klasztor obrządku prawosławnego, łączy w sobie styl romański i bizantyjski. Zbudowany blisko obecnej granicy z Kosowem, przez lata był centrum religijnym, politycznym i kulturowym narodu serbskiego. Jego najcenniejszymi częściami są dwie cerkwie: Królewska i Bożej Rodzicielki. Obie zostały wybudowane z białego marmuru. Znajdują się w nich bezcenne, piękne freski z XII, XIII i XIV wieku.
Blisko centrum Serbii mieści się Monastyr Rawanica. Jest to klasztor prawosławny, wybudowany w XIV wieku. Przez stulecia niszczony i odbudowywany, opuszczany i ponownie zasiedlany, dzisiejszy wygląd zawdzięcza restauracji w XIX wieku. Monastyr Manasija, wybudowany w dolinie Resavy na początku XV wieku klasztor obronny, był w swoich dziejach wielokrotnie niszczony. Spowodowało to konieczność ciągłej odbudowy, a dziś budynki i zieleń wokoło sprawiają wrażenie przesadnie wypielęgnowanych, co czyni z nich ciekawostkę turystyczną.
Co warto kupić w Serbii?
Ceny w Serbii są bardzo przystępne, dlatego odwiedzając to państwo możemy pozwolić sobie na to, by przywieźć ze sobą kilka produktów, które cieszyć nas będą jeszcze długo po powrocie. Co prawda, najniższe ceny są w supermarketach, jednak prawdziwie regionalne produkty nabyć można na targu lub od rolnika.
Wino z jeżyn – te przeważnie wytrawne wina kosztują obecnie około 10 złotych za butelkę, a smakiem dorównują najlepszym winom dostępnym w Polsce. Z racji trwałości będzie to też znakomity pomysł na prezent. Popularnym trunkiem jest także piwo Jelen oraz rozsławiająca Bałkany rakija. Tą ostatnią warto kupić u prywatnego producenta. Może być drożej, ale na pewno będzie smaczniej. Do przechowywania rakiji świetnie nada się cokanj – szklane naczynie, szerokie u dołu, zwężające się u góry. Może stanowić doskonałą ozdobę dla każdego stołu!
Wełniane skarpety – dostępne w wielu wzorach, kolorach oraz długościach. Sprawdzą się świetnie jako prezent, ale także jako używana jeszcze długo pamiątka po pobycie w tym wyjątkowym kraju. Mogą się nam spodobać także ręcznie haftowane obrusy, kiedyś obecne w każdym serbskim domu.
Pamiątki z Josipem Tito, byłym prezydentem Jugosławii - do dziś jest to postać popularna w serbskiej kulturze, a my możemy przywieźć do domu długopis, kubek czy nawet popiersie z jego wizerunkiem.
Ajvar – to popularne także u nas smarowidło najlepiej kupić na targu – jest na pewno smaczniejsze, niż kupione w dużym sklepie, a dzięki niemu będziemy mogli poczuć serbską kuchnię jeszcze długo po powrocie.
Czy do Serbii potrzebny jest paszport?
Obywatele Unii Europejskiej nie potrzebują paszportu by móc odwiedzić Serbię w celach turystycznych, jeśli pobyt nie przekroczy 90 dni. Do odwiedzin tego ciekawego kraju wystarczy jedynie dowód osobisty.
Warto wiedzieć, że choć Serbowie to bardzo gościnny naród, to lepiej nie poruszać z nimi tematu Kosowa czy wojny bałkańskiej, gdyż są to drażliwe dla nich kwestie. Należy też pamiętać, że hotele w Serbii często są dość drogie. Dlatego lepiej zawczasu poszukać tańszego noclegu w kwaterze prywatnej lub na kempingu.
