To może być najwcześniejszy dowód na to, że dinozaury jadły ssaki. Chodzi o stopę zwierzęcia znalezioną w klatce piersiowej mikroraptora. Mikroraptory były małe i upierzone. Osobnik, który niedługo przed śmiercią połknął fragment nogi starożytnego ssaka, był wielkości współczesnej wrony.

Wgląd w jadłospis dinozaurów

W odróżnieniu od tyranozaurów, stegozaurów czy diplodoków, mikroraptory nie cieszą się szczególną popularnością wśród pasjonatów paleontologii i dinozaurów. To może się zmienić po ostatnim odkryciu opisanym na łamach czasopisma naukowego „Journal of Vertebrate Paleontology”.

Microraptor zhaoianus żył we wczesnej kredzie (około 120 milionów lat temu) na terenach dzisiejszych Chin. Był niewielkich rozmiarów, a od współczesnych ptaków odróżniało go między innymi to, że miał nie dwa, a cztery skrzydła. Tak „uzbrojony” polował między drzewami na małe kręgowce.

Okaz został po raz pierwszy opisany ponad 20 lat temu, w 2000 roku. Poprzedni zespół naukowców nie znalazł szczątków innego zwierzęcia wewnątrz dinozaura.

Mikroraptor polujący na jaszczurkę. / fot. Vitor Silva/Stocktrek Images/Getty Images

Do tej pory naukowcy zakładali, że mikroraptory żywiły się przede wszystkim ptakami, jaszczurkami i rybami. Jak się okazuje, w ich menu można było znaleźć także ssaki. Analizy kości wykazały, że jedną z ostatnich rzeczy, które zjadł badany osobnik, była stopa małego zwierzęcia.

Autorem odkrycia jest profesor Hans Larsson z McGill University w Montrealu. W połączeniu ze sobą faktów i opisaniu ich pomogli mu inni naukowcy z Chin, USA i Wielkiej Brytanii. Badanie sugeruje, że ofiarą był ssak wielkości myszy. Żył na ziemi i nie był dobrym wspinaczem.

Ssak nie był przodkiem człowieka. I tu warto przypomnieć, że dinozaury nie jadły ludzi, ponieważ w historii świata nie było współistnienia dinozaurów i gatunku ludzkiego.

Mikroraptory były ssakożerne

Badacze nie wiedzą, czy latający dinozaur upolował zwierzę, czy pożywił się jego szczątkami. Sam fakt, że skusił się na taki posiłek, poszerza jednak jego preferencje żywieniowe. To też informacja, że gdyby mikroraptory przeżyły do dziś, byłyby poważnym zagrożeniem dla ekosystemów i gospodarstw.

– Polowałby na wszystko, od ptaków w karmniku, po myszy w żywopłocie lub ryby w stawie – tłumaczy w oświadczeniu dr Alex Dececchi z Mount Marty College.

Naukowcy podkreślają, że bardzo rzadko mają możliwość podejrzeć przykłady pożywienia wewnątrz dinozaurów. Każde takie odkrycie jest niezwykle ważne, ponieważ daje bezpośredni wgląd w nawyki żywieniowe gadów sprzed milionów lat.

– To badanie maluje obraz fascynującego momentu w czasie, pierwszego zapisu dinozaura zjadającego ssaka – podsumowuje dr David Hone z Queen Mary University w Londynie.

Jakie zwierzęta zjadały dinozaury?

O ile to, że dinozaury żywiły się małymi ssakami wydaje się oczywiste, o tyle zaskoczeniem może być fakt, że niektóre ssaki zjadały dinozaury. Przykładowo repenomamus, choć jego nie można zaliczyć do małych osobników. Prassak mierzył około jednego metra długości i ważył do 14 kilogramów. W 2005 roku paleontolodzy opisali jego szkielet ze szczątkami młodego ceratopsa w środku. Dodatkowo mięsożerne ssaki żerowały na jajach dinozaurów.

Mimo, że dinozaury budziły postrach swoimi rozmiarami (a przynajmniej część z nich) nie zawsze znajdowały się na początku łańcuchów pokarmowych. Gady zjadały też inne zwierzęta. Naukowcy nie mają jednak pewności, czy dinozaury były ofiarami łowów, czy inne gatunki po prostu zjadały ich padlinę.

Dobre warunki do polowania na roślinożerne dinozaury miał deinozuch. 12-metrowy prehistoryczny krokodyl żył w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Ameryki Północnej. Jeśli rzeczywiście polował wzdłuż rzek, prawdopodobnie robił to jak jego współcześni potomkowie. Zaciągał ofiary do wody i topił, a dopiero potem zjadał.

Źródło: „Journal of Vertebrate Paleontology”.