Hiszpania, a w szczególności Katalonia, od miesięcy boryka się z suszą. Długotrwały brak opadów może mieć opłakane skutki dla rolnictwa. Inne następstwa anomalii klimatycznej widać gołym okiem już teraz. Wiele zbiorników wodnych w regionie wysycha. W ten sposób stare, zapomniane budowle wynurzają się spod powierzchni wody. Tak jak liczący ponad tysiąc lat kościół Sant Romá.

Susza w Hiszpanii

W niektórych częściach kraju susza jest tak dotkliwa, że mieszkańcy są proszeni o oszczędne zużywanie wody. Jednym z symboli kryzysu stał się zbiornik wodny Sau w Katalonii. Po wyschnięciu jest wypełniony zaledwie w 10%. To niespodziewanie podniosło jego atrakcyjność. Turyści i mieszkańcy przybywają na miejsce, żeby zobaczyć tysiącletni kościół. Świątynia i okolice zostały zalane w latach 60. XX wieku po zbudowaniu tamy dostarczającej tamę do pobliskich domostw.

Może się wydawać, że to po prostu turystyczna gratka. Nic bardziej mylnego. Susza zawsze niesie ze sobą poważne szkody. Sau regularnie doglądają rybacy i pracownicy ochrony środowiska. Z powodu braku wystarczającej ilości wody muszą ratować ryby i utrzymywać zbiornik w czystości. Dodatkowo eksperci z hiszpańskiej agencji meteorologicznej AEMET twierdzą, że susza zwiększy ryzyko pożarów.

Susza w Hiszpanii odsłoniła tysiącletni kościół. Nie widziano go od dziesięcioleci / fot. Europa News Press/Getty Images

Katalończycy pierwszy raz zobaczyli tysiącletni kościół

Zabytkowy kościół Sant Romà de Sau został poświęcony w 1062 roku. Oficjalna Organizacja Rekordów Świata uznała go za najstarszą stojącą zatopioną świątynię. Od lat 60. ubiegłego wieku mieszkańcy widzieli jedynie dzwonnicę. Reszta budowli znajdowała się pod wodą. Większość Katalończyków widzi kościół w całej okazałości po raz pierwszy w życiu.

Zatopienie to niejedyny trudny epizod w tysiącletniej historii świątyni. Kościół uległ zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi w 1425 r. Następnie odnowiono go i odbudowano. Ze względu na wiek i zły stan budowli trudno rozróżnić etapy budowy kościoła. Wiadomo jednak, że został zbudowany z kamienia i ma jedną nawę. Przed zatopieniem dzwonnica została otynkowana, aby zapobiec jej zawaleniu.

Zmiany klimatu a historyczne ciekawostki

To już nie pierwszy raz, kiedy susza odsłania zapomniane budowle w Hiszpanii. Podobna sytuacja miała miejsce w 2022 r. Wówczas spod wody wyłoniła się „wioska duchów”.

W ostatnich latach susza dotyka coraz więcej miejsc na Ziemi. To jedno z wielu następstw postępujących zmian klimatu. I tak z wysychających zbiorników wodnych wyłania się coraz więcej skarbów. We Włoszech był to starożytny Most Nerona na rzece Tyber, a wcześniej bomba z czasów II wojny światowej. Z kolei niski poziom rzeki Missisipi odsłonił skamieniałość dawno wymarłego stworzenia.

Przez to, że przybywa obszarów zagrożonych suszą, dwa miliardy ludzi na świecie nie mają dostępu do czystej wody pitnej. Do 2030 r. wszyscy mieszkańcy Ziemi mieli mieć dostęp do czystej wody i urządzeń sanitarnych. Z ostatniego raportu ONZ wynika jednak, że cel nadal jest odległy.