Mazury zachęcają turystów bliskością natury, rezerwatów i parków krajobrazowych. Oprócz kąpieli i opalania można tam aktywnie spędzić wolny czas, wybierając kajak czy jacht i pokonać któryś z fragmentów popularnego Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Jezior tu nie brakuje. W całym regionie jest ich ponad 4 tysiące. Dzięki kanałom i połączeniom największe z nich można pokonać podczas jednej długiej wyprawy kajakiem lub żaglówką. 

Szlakiem Wielkich Jezior Mazurskich

Szlak Wielkich Jezior Mazurskich zaczyna się na jeziorze Brzozolasek w pobliżu miasta Pisz, natomiast kończy się na kanale w Węgorzewie. Biegnie z północy na południe, ma wiele odgałęzień i przecina się z innymi, mniejszymi szlakami, także kajakowymi. Żegluga szlakiem rozpoczyna się na jeziorze Wiartel. Biegnie zasadniczo w kierunku północnym poprzez jeziora:

  • Nidzkie,
  • Bełdany,
  • Mikołajskie,
  • Tałty,
  • Tałtowisko,
  • Szymon,
  • Jagodne,
  • Boczne,
  • Niegocin,
  • Kisajno,
  • Dargin,
  • Kirsajty
  • Mamry.

Długość szlaku wynosi 132 kilometrów (111 kilometrów w linii prostej). Czas na przepłynięcie całości to około 7 do 10 dni. Sama trasa nie jest szczególnie wymagająca, ale jej przepłynięcie może utrudniać stosunkowo duży ruch na jeziorach. Szczyt sezonu na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich zaczyna się zazwyczaj już na początku maja i trwa aż do jesieni. Planując wyprawę należy jednak pamiętać, by nawet latem sprawdzić prognozę pogody na nadchodzące dni.

Poniżej mapa szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. 


Mapa szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Ilustracja: Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku

Kraina Wielkich Jezior

– Szlak Wielkich Jezior Mazurskich przepłynąłem już parę ładnych lat teamu, ale jest to przygoda, której nigdy nie zapomnę. Taką wyprawę można porównać do wędrówki po górach z namiotem. Szlak daje możliwość spania na dziko w łodzi, dzięki temu rano można podziwiać wschody słońca, a wieczorami zachody nad taflą jeziora. Niekiedy walka z pogodą, sprzętem czy omijanie niezliczonych kanałów i mostów na trasie to prawdziwa przygoda. Mam nadzieję, że kiedyś spróbuje jeszcze ją powtórzyć, poleca szlak wodny Andrzej Sołgała, miłośnik żeglugi i aktywności wodnych. 

Czym przepłynąć przez szlak? Możliwości jest wiele i wszystko zależy od naszych umiejętności i zaawansowania w obsłudze poszczególnych sprzętów wodnych. Do wyboru są: jachty żaglowe, kajaki, łodzie motorowe czy nawet skutery wodne. Przy wyborze należy pamiętać o swoim doświadczeniu w żegludze czy pływaniu kajakami. Jeśli nie ma się wystarczającego doświadczenia na wodzie, warto skorzystać z pomocy sternika.

Mazury znane są również z kilku innych szlaków kajakowych. Jedne z popularniejszych to szlak Pisy, szlak Sapiny i szlak Łaźnej Strugi. Położone w pobliżu szlaku Wielkich Jezior Mazurskich akweny Wojnowo, Buwełno, Tyrkło również gwarantują doskonałe warunki dla kajakarzy. Do wyboru są dwie trasy (łatwiejsza i trudniejsza). Można jednak ograniczyć się do odcinka liczącego 30 kilometrów: Okartowo – jezioro Tyrkło – jezioro Buwełno – jezioro Wojnowo – jezioro Niegocin – Giżycko lub wybrać trasę dłuższą, liczącą ponad 80 kilometrów z początkiem w Orzyszu.

Na obszarze szlaku znajduje się największy i najstarszy w regionie Mazurski Park Krajobrazowy.

Szlak Wielkich Jezior Mazurskich – Co warto zobaczyć?

Przygoda na szlaku to nie tylko woda i żagle. Szlak Wielkich Jezior Mazurskich prowadzi przez największe miejscowości na Mazurach położone nad jeziorami, jak Węgorzewo, Mrągowo, Giżycko i Mikołajki. W tych miastach można zwiedzić wiele interesujących miejsc związanych z historią i kulturą. Warto więc zawijać do kolejnych portów. 

  • W Węgorzewie znajduje się m.in. zamek krzyżacki, Muzeum Kultury Ludowej, w którym można oglądać zbiory etnograficzne, historyczne i archeologiczne oraz park etnograficzny, gdzie są eksponowane przykłady dawnego budownictwa mazurskiego. 
  • Mrągowo słynie m.in. z amfiteatru, w którym odbywają się Piknik Country, Festiwal Kultury Kresowej czy Mazurska Noc Kabaretowa. 

Przemierzając szlak Wielkich Jezior Mazurskich. fot. Tomasz Szelag/EyeEm/Getty Images

Jeziora oraz lasy podczas II Wojny Światowej stanowiły linię obrony, dlatego w tym czasie wybudowano tu wiele bunkrów i schronów. Pozostałości tych obiektów można zwiedzać do dziś m.in. w Wilczym Szańcu. To tu pułkownik Claus von Stauffenberg próbował w 1944 roku dokonać zamachu na Adolfa Hitlera. 

Szlak Wielkich Jezior Mazurskich to z pewnością jeden z najpiękniejszych szlaków wodnych w Polsce i Europie. W planach jest powstanie kolejnych szlaków wodnych – Wielkiej Pętli Mazurskiej, która połączyłaby ze sobą jeziora znajdujące się pomiędzy Niegocinem w Giżycku a Jeziorem Śniardwy. 

Szlak Wielkich Jezior Mazurskich na zielono

Z myślą o jak najbardziej ekologicznym odpoczywaniu na Mazurach na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich powstała specjalna sieć ekologicznych portów jachtowych, czyli ekomarin. Do ekologicznych portów można przybić w Węgorzewie, Rynie, Mikołajkach, Giżycku, Wilkasach, Piaskach, Kamieniu i Piszu, ale również w Mrągowie, Iławie, Siemianach i Zalewie.

Jak czytamy na stronie Mazury Travel: „W ekomarinach możemy skorzystać z WC, prysznica, usług noclegowych i gastronomicznych, zmywalni naczyń i pralni oraz z podstawowej opieki medycznej, a także dokonać drobnych napraw szkutniczych. Możliwy jest tu także zdanie nieczystości – zarówno ciekłych (chemiczne zlewnie WC), jak i stałych, oraz pobór wody i energii elektrycznej. Swoją wiedzę z zakresu ochrony środowiska poszerzymy, udając się do punktu informacji ekologicznej lub biorąc udział w zajęciach edukacyjnych czy warsztatach".

Warmia i Mazury – Co zjeść

Podczas pokonywania szlaku Wielkich Jezior Mazurskich warto skosztować lokalnych przysmaków. Mazurska kuchnia obfituje w świeże ryby z tamtejszych jezior, a także sery i leśne owoce. Najpopularniejsze przysmaki to:

  • Dzyndzałki z hreczką i skrzeczkami – lokalna odmiana pierogów nadziewana farszem z jajka i kaszy gryczanej podawana ze skwarkami, czyli skrzeczkami. 
  • Stynka – malutka, przypominająca szprotkę rybka odławiana zimą spod lodu. Najlepiej smakuje smażona lub marynowana. 
  • Brukowiec – bożonarodzeniowe kuleczki z piernika