Raptem kilka miesięcy temu informowaliśmy o wpisaniu na listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO jednego z najstarszych polskich tańców narodowych – poloneza. Okazuje się, że mamy kolejne powody do radości, bowiem do Światowej Sieci Geoparków UNESCO dołączyła właśnie Kraina Wygasłych Wulkanów na Dolnym Śląsku. Co ciekawe, to już trzeci geopark z naszego kraju, który został wyróżniony wpisem.
Trzeci polski geopark na liście UNESCO
27 marca 2024 r. Kraina Wygasłych Wulkanów oficjalnie trafiła na listę Światowych Geoparków UNESCO. Ten rozciągający się na obszarze Gór i Pogórza Kaczawskiego, między Złotoryją a Jelenią Górą, geopark o powierzchni 1300 km kw. – jak czytamy na oficjalnej stronie Dolnego Śląska – „jest prawdziwym klejnotem pod względem różnorodności geologicznej i kryje w sobie niezliczone świadectwa różnych okresów aktywności wulkanicznej”. Na miejscu badacze i pasjonaci geologii mogą zaobserwować ślady aktywności wulkanicznej nawet sprzed ok. 500 mln lat.
– Jesteśmy niezmiernie dumni, że Geopark Kraina Wygasłych Wulkanów jako już trzeci geopark z naszego kraju dołączył do Światowej Sieci Geoparków UNESCO. Potwierdza to, że Polska może poszczycić się dziedzictwem geologicznym o międzynarodowym znaczeniu – zaznacza dr Katarzyna Szadkowska, kierowniczka Pracowni Geologii Złożowej i Środowiskowej w Oddziale Dolnośląskim PIG-PIB we Wrocławiu.
Kraina Wygasłych Wulkanów (Fot. Mat. prasowy Dolnośląska Organizacja Turystyczna)
UNESCO, oprócz Krainy Wygasłych Wulkanów, wyróżniło także 17 innych geoparków z różnych części globu, w tym m.in. z Chin, Brazylii czy Portugalii. Nowo wyznaczone Światowe Geoparki UNESCO to:
-
Schelde Delta UNESCO Global Geopark (Belgia i Królestwo Niderlandów);
-
Uberaba UNESCO Global Geopark (Brazylia);
-
Enshi Grand Canyon-Tenglongdong Cave UNESCO Global Geopark (Chiny);
-
Linxia UNESCO Global Geopark (Chiny);
-
Longyan UNESCO Global Geopark (Chiny);
-
Mount Changbaishan UNESCO Global Geopark (Chiny);
-
Wugongshan UNESCO Global Geopark (Chiny);
-
Xingyi UNESCO Global Geopark (Chiny);
-
Biokovo-Imotski Lakes UNESCO Global Geopark (Chorwacja);
-
The South Fyn Archipelago UNESCO Global Geopark (Dania);
-
Impact Crater Lake – Lappajärvi UNESCO Global Geopark (Finlandia);
-
Armorique UNESCO Global Geopark (Francja);
-
Normandie-Maine UNESCO Global Geopark (Francja);
-
Meteora Pyli UNESCO Global Geopark (Grecja);
-
Bükk Region UNESCO Global Geopark (Węgry);
-
Oeste UNESCO Global Geopark (Portugalia);
-
Calatrava Volcanoes. Ciudad Real UNESCO Global Geopark (Hiszpania).
Obecnie lista liczy 213 geoparków z 48 krajów. Przypomnijmy, że 2015 roku do Sieci Światowych Geoparków UNESCO dołączył Geopark Łuk Mużakowa, a sześć lat później drugi geopark z Polski – Geopark Świętokrzyski.
Obiekty UNESCO w Polsce
Nieco więcej, bo aż 17 obiektów z Polski, znajdziemy na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Pierwszy z nich, Stare Miasto w Krakowie, wpisane zostało w 1978 roku. Z kolei ostatni, czyli lasy bukowe położone na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego, wyróżniono w 2021 r. Pełen wykaz do sprawdzenia poniżej.
- Stare Miasto w Krakowie
- Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni
- Auschwitz-Birkenau – niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady
- Puszcza Białowieska
- Stare Miasto w Warszawie
- Stare Miasto w Zamościu
- Średniowieczny zespół miejski Torunia
- Zamek Krzyżacki w Malborku
- Kalwaria Zebrzydowska – manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy
- Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy
- Drewniane kościoły południowej Małopolski – Binarowa, Blizne, Dębno, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa
- Park Mużakowski
- Hala Stulecia we Wrocławiu
- Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat
- Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach oraz system gospodarowania wodami podziemnymi
- Krzemionkowski region pradziejowego górnictwa krzemienia pasiastego
- Lasy bukowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym
Źródła: unesco.org; dolnyslask.pl.
