Nie-Przewodnikowe miejsca to takie, które albo rzeczywiście są nietypowe, albo tylko sprawiają wrażenie znanych i oswojonych. Na Festiwalu Podróżników National Geographic w Kartuzach Tomasz Michniewicz zaliczył do nich Los Angeles. Miasto Aniołów często jest przestawiane jako fabryka snów, uosobienie american dream. Podróżnik zwrócił uwagę na aspekty, niechętnie pokazywane w mediach – między innymi wysoką przestępczość. Kontrast między bogatym Beverly Hills a ubogim Skid Row to jednak zbyt duże uproszczenie. Żeby zrozumieć L.A., warto przejść całe miasto, a właściwie miasto-państwo.

Miasto-państwo w Kalifornii. Recenzja reportażu o Los Angeles

Rosecrans Baldwin mieszka z żoną Rachel w L.A. od 2016 r. W reportażu „Los Angeles. Miasto-państwo w siedmiu lekcjach” stara się zrozumieć fenomen miasta. Na własnej skórze doświadcza jego skrajności. Cykl siedmiu lekcji zaczyna na Mistrzowskich Warsztatach Transformacyjnych, których uczestnicy mają doświadczyć katharsis, a kończy na wieczorach Poezji Werandowej z mniejszościami seksualnymi.

Nie on pierwszy zanurza się w historii i tożsamości angelenos, czyli mieszkańców Los Angeles. Baldwin przeplata własne spostrzeżenia fragmentami lokalnych gazet, książek o L.A. i zapisków znanych mieszkańców miasta. Niektóre okazały się prorocze. Szczegółowy research i wykaz źródeł daje czytelnikowi wrażenie, że porusza się po Mieście Aniołów z bardzo dobrym przewodnikiem.

Ogromne Los Angeles jest postrzegane przez pryzmat wielu stereotypów. Skąd się biorą? / fot. Justin Lambert/Getty Images

No właśnie. Mieście czy mieście-państwie? Autor reportażu stawia tezę, że Los Angeles to tak naprawdę okręg, w którego granicach leży prawie 90 miast. Miasto-państwo ma też własną strefę klimatyczną i problemy będące soczewką współczesnych wyzwań Stanów Zjednoczonych.

Już na dzień dobry na międzynarodowym lotnisku LAX można trafić na informacje o handlu ludźmi. W tym samym porcie lotniczym znajdują się prywatne apartamenty, z których korzystają między innymi celebryci. Wszystko po to, aby uniknąć paparazzi i nie robić jeszcze większego tłumu. Reportaż przytłacza i wciąga – tak jak miasto-państwo, zamieszkane przez 10 milionów ludzi.

Baldwin w siedmiu lekcjach przeprowadza czytelnika po mieście-państwie. Robi to konsekwentnie i bezkompromisowo. Nie skupia się tylko na kolorowym Hollywood czy drugim biegunie – dzielnicach biedy. Dociera do rozmówców przedstawiających różne warstwy społeczne. Co łączy wszystkich? Nierówności i umiejętność samopomocy – bardzo cenna, patrząc na wyzwania stawiane przed angelenos. A może to mieszkańcy Los Angeles sami stawiają je przed sobą? „Los Angeles. Miasto-państwo w siedmiu lekcjach” to pozycja obowiązkowa dla osób, które wybierają się do Miasta Aniołów.

Turystyczny american dream

Stany Zjednoczone słusznie są uważne za jeden z najbardziej fascynujących krajów na świecie. Nie bez powodu od lat szczęścia szukają tam kolejni przyjezdni. USA jest w czołówce najpopularniejszych kierunków wśród młodzieży i studentów, szukających sezonowej pracy na lato lub gap year.

Wiadomość o zniesieniu wiz dla Polaków wywołała w 2019 r. ogromne poruszenie. Kilka miesięcy później wybuchła pandemia COVID-19 i marzenia o podróżach do Ameryki trzeba było odłożyć w czasie.

W 2022 r. wyjazdy turystyczne do Stanów Zjednoczonych znów są możliwe. Przed podróżą warto dowiedzieć się więcej o ogromnym państwie. Nie tylko z przewodników.

Stany Zjednoczone w literaturze. Polecane książki o USA i Amerykanach

Panoramę Central Parku i Manhattanu kojarzą nawet osoby, które nigdy nie były w Nowym Jorku. / fot. Alexander Spatari/Getty Images

Inna amerykańska metropolia-wizytówka to oczywiście Nowy Jork. Wielkie Jabłko stało się bohaterem i tłem wielu kultowych już filmów czy seriali. Mogłoby się wydawać, że o mieście wiemy już wszystko, ale to tylko złudzenie. Magdalena Żelazowska, autorka książki „Nowy Jork. Opowieści o mieście” (wyd. Luna), opisuje, jak wygląda nowojorska codzienność z perspektywy mieszkańców. Jak na literaturę podróżniczą przystało, w książce nie brakuje polecanych adresów, ciekawostek i historii. Nie jest to jednak typowy przewodnik turystyczny, a zaproszenie do eksplorowania miasta jedną z proponowanych ścieżek.

Szerokim echem odbiła się też napisana przez Macieja Jarkowca książka „Rewolwer obok Biblii. W co wierzy Ameryka”. Autor otrzymał za nią nominację do Travelera. Sztandarowe hasła Ameryki, takie jak wolność, sprawiedliwość, kapitalizm czy ojczyzna, służą tu za tytuły rozdziałów. Jarkowiec przeprowadza demitologizację USA – kraju, który był dla niego dziecięcym marzeniem.

Problemy USA są szczegółowo opisane w książkach „Stulecie samotnych. Jak odzyskać utracone więzi” oraz „Kolejna wielka migracja. O wędrówkach ludzi i zwierząt na zmieniającej się planecie”. Oba tytuły zostały wydane przed wydawnictwo Słowne. W przypadku światowych kryzysów, oczy całego świata zwracają się właśnie ku Stanom Zjednoczonym. Jak fale migracyjne i postęp techniczny wpływają na życie Amerykanów? Warto to wiedzieć. Patrząc na tendencje z ostatnich lat, za chwilę Europejczycy będą mierzyć się z podobnymi wyzwaniami.