Hiszpańscy i brytyjscy archeolodzy prowadzili w ciągu ostatnich kilku miesięcy badania malowideł w jaskini Cova Dones, która znajduje się we wschodniej Hiszpanii, niedaleko Walencji. Chociaż grota jest dobrze znana zarówno badaczom, jak i turystom, naukowcy dopiero niedawno odkryli tam jedno z największych stanowisk sztuki paleolitycznej w regionie.
Wyjątkowe malowidła na wschodzie Hiszpanii
Grupa naukowców z uniwersytetów w Saragossie i Alicante, a także Wydziału Archeologii na Uniwersytecie w Southampton, odkryła tajemnice jaskini w czerwcu 2021 roku. Dopiero po dwóch latach badań i analiz autorzy poinformowali o swoim znalezisku na łamach czasopisma naukowego „Antiquity”. Badacze podkreślili, że stanowisko być może jest najważniejszym skupiskiem sztuki prehistorycznej na Półwyspie Iberyjskim.
– Kiedy zobaczyliśmy pierwsze malowidło, które przedstawiało wymarłego tura leśnego, natychmiast rozpoczęliśmy dalsze poszukiwania. Hiszpania jest państwem o największej liczbie paleolitycznych stanowisk sztuki jaskiniowej. Większość z nich znajduje się jednak w północnej części kraju. Wschód to obszar, na którym dotychczas udokumentowano niewiele takich stanowisk – powiedział dr Aitor Ruiz-Redondo, wykładowca prehistorii na Uniwersytecie w Saragossie.
Jedno z największych skupisk sztuki naskalnej
W istocie w Hiszpanii znajduje się wiele jaskiń będących istnymi zbiorami prehistorycznych malowideł. Być może najsłynniejszą jest Altamira w północnej Hiszpanii. Znajduje się 30 km na zachód od portowego miasta Santander. W 1985 r. Znalazła się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Malowidła w tej grocie były pierwszą paleolityczną sztuką jaskiniową odkrytą w Europie w czasach nowożytnych.
Jaskinia Cova Dones może stać się wyjątkowa z innego powodu. Badacze odnaleźli tu bowiem ponad 100 malowideł, które powstały co najmniej 24 tys. lat temu.
– Faktyczny szok związany z uświadomieniem sobie znaczenia tej jaskini nastąpił długo po pierwszym odkryciu. Po rozpoczęciu systematycznych badań zdaliśmy sobie sprawę, że mamy do czynienia z dużym stanowiskiem sztuki jaskiniowej podobnym do tych, które można znaleźć w Kantabrii, Andaluzji, a nawet na południu Francji – przyznali naukowcy.
Jaskinia jest ważnym świadectwem sztuki prehistorycznych ludzi
Badacze podkreślili, że chociaż na tym obszarze znajduje się najważniejsze plejstoceńskie stanowisko tzw. sztuki ruchomej, paleolityczne stanowiska sztuki jaskiniowej są nieliczne. – Dziewięć z nich można wiarygodnie zidentyfikować jako plejstoceńskie. Szczególnie uderzająca jest niewielka liczba malowanych postaci. Na terytoriach wspólnot autonomicznych Walencji i Katalonii są ich najwyżej trzy – dodają badacze.
W artykule badacze opisali co najmniej 19 potwierdzonych przedstawień zwierząt. Są to głównie:
Autorzy twierdzą, że większość malowideł została wykonana przy użyciu gliny. – Zwierzęta i znaki powstawały poprzez przeciąganie dłoni lub palców pokrytych gliną po ścianach. Zakonserwowanie obrazów zawdzięczamy wilgotnemu środowisku jaskini. Malowidła wysychały bardzo powoli, przez co glina utrzymywała się na ścianach i przetrwała do dziś – wyjaśnił dr Aitor Ruiz-Redondo.
Naukowcy podkreślili również, że badania są wciąż na wczesnym etapie. Bardzo możliwe, że w kolejnych latach uda się odnaleźć kolejne malowidła.
