Które miasta w Polsce są najzdrowsze? Na to pytanie już po raz drugi spróbowali odpowiedzieć eksperci ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz Grupy Lux Med. Tak powstał kolejny Indeks Zdrowych Miast. Zestawienie po raz pierwszy ukazało się w 2022 r.
Indeks Zdrowych Miast 2023. Gdzie żyje się najlepiej?
Coroczny indeks objął 66 polskich miast na prawach powiatów. O tym, jak bardzo są zdrowe, świadczyły oceny w następujących kryteriach:
- zdrowie,
- ludność,
- usługi komunalne i społeczne,
- edukacja,
- mieszkalnictwo,
- infrastruktura,
- przestrzeń.
– Indeks Zdrowych Miast jest narzędziem, które pokazuje, jak w poszczególnych kategoriach miasta się między sobą różnią, ale też jak sytuacja wybranych miast relatywnie się zmienia – można przeczytać na wstępie zestawienia. Dalej twórcy tłumaczą, że zależy im też na tym, aby podpowiadać samorządom, „na co zwracać uwagę, kształtując politykę miejską, tak aby kreować warunki do zdrowej i zrównoważonej przestrzeni miejskiej”.
Takie działania mają przekładać się nie tylko na poprawę jakości życia obecnych mieszkańców, ale też przyciągać nowe osoby. Profesor Piotr Wachowiak, rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, tłumaczy, że wybierając miejsce do zamieszkania, zazwyczaj zwracamy uwagę między innymi na to, jak samorząd dba o jakość powietrza. Inne istotne kryteria przy przeprowadzce to też: dostęp do terenów zielonych, rozwój infrastruktury sprzyjającej aktywności fizycznej, a także dostęp do żłobków i przedszkoli.
Najzdrowsze miasta w Polsce
Pierwsze miejsce w zestawieniu już po raz drugi z rzędu zajęła Warszawa. To może być zaskoczenie, biorąc pod uwagę zanieczyszczenia, w tym smog, z jakimi od dawna boryka się stolica. Najwyraźniej miasto nadrobiło punktami w innych kategoriach.
Kolejne miejsca podium również zaskakują. Drugą pozycję zajęła Bielsko-Biała (to awans z 23. miejsca względem zeszłego roku), a trzecią Sopot. Nadmorskie miasto również awansowało, tyle że z 9. miejsca.
To, że Bielsko-Biała przeskoczyła w ciągu roku aż 20 miast, może tłumaczyć fakt, iż samorząd przeznacza tam rekordową w skali kraju kwotę na realizację programów polityki zdrowotnej w przeliczeniu na ludność miasta. Mowa o 592,40 zł na 1 mieszkańca. Władze Bielsko-Białej nie oszczędzają również na utrzymaniu zieleni w mieście. Na hektar przypada 75 tys. zł. Jeszcze więcej, bo 85 tys. zł, wykłada Zielona Góra. Mimo to największe miasto woj. lubuskiego zajęło dopiero 25. miejsce w zestawieniu.
Co to znaczy, że miasto jest zdrowe?
Jak widać, zestawienie zostało przygotowane na podstawie kilku kategorii. Jedną z nich jest zdrowie, ale jak je rozumieć? Tu eksperci wzięli pod uwagę realizowane przez samorządy programy polityki zdrowotnej. Oceniano jednak tylko te, które uzyskały pozytywną lub warunkowo pozytywną opinię Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. W ogólnym indeksie ujęto dwie główne zmienne, czyli łączną liczbę takich programów oraz średnie koszty ich realizacji na jednego mieszkańca.
Szeroką kategorią pod względem zakresu okazała się też ludność. Eksperci uwzględnili w niej między innymi medianę wieku mieszkańców, wskaźnik feminizacji i saldo migracji ogółem, mierzone na 1000 osób. Tu najwięcej punktów zebrał Rzeszów (7. miejsce w indeksie). To właśnie w stolicy Podkarpacia osiedla się obecnie najwięcej ludzi. Saldo migracji wynosi obecnie 3,91 osób w wieku produkcyjnym. To przekłada się na najniższą medianę wieku w badanych miejscowościach, czyli 39,8 lat. Dwa kolejne miejsca pod względem ludności zajęły Żory i Suwałki.
Poniżej pierwsza dziesiątka tegorocznego Indeksu Zdrowych Miast:
- Warszawa 69,3
- Bielsko-Biała 68,2
- Sopot 66,5
- Poznań 63,3
- Gdynia 54,7
- Białystok 53,6
- Rzeszów 53,4
- Świnoujście 49,8
- Tychy 48,7
- Gdańsk 48,5
Źródło: Rynek Zdrowia
Szukasz więcej fascynujących informacji na temat świata roślin i zwierząt, odkryć archeologicznych i nieskończonego Wszechświata? Zaprenumeruj magazyn „National Geographic Polska". Najnowszą ofertę znajdziesz na tej stronie.
