Niektórzy otaczają je czcią, przez innych są darzone niemal fanatyczną nienawiścią. Powstają w wyniku długiego planowania i mozolnych prac, a obalenie ich trwa zaledwie krótką chwilę. Pomniki, zwłaszcza przedstawiające sylwetki polityków, mają jednoczyć i wzbudzać uczucia patriotyczne, a paradoksalnie pogłębiają stare i tworzą nowe podziały. Dotyczy to także Statuy Jedności – symbolu wolnych Indii. Zdaniem niektórych najwyższy posąg świata z jednością łączy tylko nazwa.

Jakie wymiary ma Statua Jedności?

Na świecie jest wiele posągów, które swoją monumentalnością wprawiają w autentyczny zachwyt. Przykładów nie trzeba szukać daleko. 36-metrowa Figura Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata, górująca nad urokliwym Świebodzinem, robi ogromne wrażenie.

Jeszcze większe emocje wywołuje słynna Statua Wolności. Wznosząca się na Libert Island „Żelazna dama”, jeden z najbardziej charakterystycznych symboli Nowego Jorku i nieoficjalny symbol wolności, mierzy aż 93 metry (z cokołem).

Robi wrażenie, prawda? To jeszcze nic. W 2008 roku zakończyła się budowa statuy, do której przez dziesięć lat należał tytuł największej na świecie. Mowa o posągu Wielkiego Buddy z Lushan. Chiński kolos osiąga wysokość 153 metrów (razem z 25-metrowym cokołem, w którym mieści się klasztor).

Statua JednościStatua Jedności / fot. Sagittarius Pro / Shutterstock.com

Każdy z tych posągów robi ogromne wrażenie, ale wszystkie muszą uznać wyższość Statuy Jedności. Rekordowo wysoka figura mierzy 182 metry! To niemal tyle, ile osiąga Pałac Kultury i Nauki do linii dachu. Trzeba jednak zaznaczyć, że podana wartość to wysokość samej statuy. Posąg wraz z podstawą wznosi się na wysokość 240 metrów, czyli wyżej niż wspomniany Pałac Kultury i Nauki ze wspornikiem antenowym (237 m).

Kogo przedstawia Statua Jedności w Indiach?

Imponujący pomnik wybudowano w indyjskim stanie Gudźarat, na sztucznej wyspie Sadhu, usypanej na rzece Narbada (niedaleko miasta Kevadia). Stanowi hołd dla Vallabhbhaia Patela, indyjskiego bohatera narodowego i jednego z działaczy ruchu niepodległościowego sprzed stu lat.

„Żelazny Człowiek Indii” od 1917 roku był działaczem biernego ruchu oporu. W latach 1929, 1937 i 1945 rywalizował z Jawaharlalem Nehru o stanowisko przewodniczącego Indyjskiego Kongresu Narodowego. Za każdym razem rezygnował, na prośbę Mahatmy Gandhiego. Był przeciwnikiem socjalistycznych reform i orędownikiem zachowania przez Indie statusu dominium w ramach Wspólnoty Narodów. 

Od roku 1947 do 1950 pełnił funkcję wicepremiera i ministra spraw wewnętrznych. Największym osiągnięciem Patela było stworzenie trwałego systemu administracyjnego. „Żelazny Człowiek” przekonał wszystkie księstwa, które wcześniej pozostawały w sojuszu zależnym, do przystąpienia do federalnych Indii.

Kiedy wybudowano największy pomnik na świecie?

Inicjatorem budowy ogromnej statui był premier Narendra Modi. Zamiar rozpoczęcia budowy ogłoszono w 2013 roku, ale fundacja, która miała zająć się zgromadzeniem funduszy na inwestycję, została powołana trzy lata wcześniej. Inauguracja największego posągu na świecie odbyła się 31 października 2018 roku, w 143. rocznicę urodzin Patela.

Protesty i spory wokół Statuy Jedności

Chyba jest już regułą, że wydarzeniom politycznym na najwyższych szczeblach towarzyszą mniejsze lub większe kontrowersje. Na odsłonięciu Statuy Jedności pojawiły się tłumy, ale nie można nie wspomnieć, że idea wzniesienia najwyższego posągu na świecie miała też pokaźne grono krytyków.

Już sam koszt przedsięwzięcia był tematem licznych dyskusji. Początkowo szacowano, że inwestycja pochłonie 320 milionów dolarów. Finalnie budowa kosztowała 422 miliony dolarów. Indie coraz śmielej aspirują do miana jednej ze światowych potęg gospodarczych, ale nie ulega wątpliwości, że kraj wciąż jest trapiony licznymi problemami społecznymi. Nie dziwi więc fakt, że w obliczu skrajnego ubóstwa, które dotyczy dużej części społeczeństwa, tak śmiała inwestycja spotkała się z krytyką. Koszt był ogromny, ale trzeba zaznaczyć, że pomnik zarabia na siebie. Jako miejscowa atrakcja, Statua Jedności cieszy się ogromnym zainteresowaniem, a jej zwiedzanie jest płatne.

Krytyce podlegał także wpływ inwestycji na środowisko. Jeszcze przed odsłonięciem pomnika, naczelnicy 22 wsi w pobliżu zapory Sardar Sarovar (która zresztą także była i jest przedmiotem ogromnej krytyki) zapowiedzieli bojkot i wystosowali list otwarty, w którym domagali się, by Narendra Modi nie uczestniczył w uroczystości.

Premiera skrytykowali także polityczni oponenci, zdaniem których Indyjska Partia Ludowa (Bharatiya Janata Party) z Modim na czele zawłaszcza sobie wszystkie indyjskie ikony narodowe, by wymazać zasługi „dynastii” Nehru-Gandhi. Podobne przekonanie wyrażają niektórzy politolodzy, zdaniem których dziedzictwo Patela jest dla premiera wyłącznie narzędziem w politycznej grze, które zamierza wykorzystać w przyszłych wyborach.     

Zwiedzanie Statuy Jedności

Abstrahując od wszelkich kontrowersji, należy przyznać, że Statua Jedności to imponujący obiekt. Nic dziwnego, że przyciąga turystów niczym magnes żelazo.

Już sama możliwość podziwiania wielkiej figury stanowi nie lada gratkę, ale na tym nie kończy się lista atrakcji. Wewnątrz posągu znajdują się szybkie windy, które dowożą zwiedzających na taras widokowy, znajdujący się na wysokości 153 metrów. W budynku, który pełni funkcję cokołu, powstała hala wystawowa i centrum turystyczne.

Zwiedzanie Statuy Jedności jest możliwe od wtorku do niedzieli. W poniedziałki prowadzone są prace konserwacyjne.