Muzea Watykańskie cieszą się ogromną popularnością wśród wiernych i nie tylko. W 2022 roku największe skarby papieży podziwiało ponad 5 milionów osób. Choć ten wynik robi wrażenie, przypomnijmy, że w latach 2014–2019 liczba odwiedzających przekraczała ponad 6 mln, a rekord wynosi blisko 6,9 mln. Niewykluczone, że niebawem zostanie on pobity, bowiem zwiedzającym udostępnione właśnie wnętrza starożytnego „miasta umarłych”. Dotychczas niedostępnego dla przypadkowych przechodniów. 

„Miasto umarłych” otwarte dla zwiedzających

Czym właściwie jest podziemne „miasto umarłych”? To potoczna nazwa starożytnej nekropoli przy Via Triumphalis, którą odkryto w 1956 roku podczas prowadzonych prac budowlanych. Ostatecznie, po niemal pięciu dekadach, udało się połączyć wszystkie odsłonięte fragmenty cmentarza w całość. Choć miejsce od samego początku cieszyło się sporym zainteresowaniem, wstęp do niego mieli wyłącznie akredytowani eksperci z dziedziny archeologii i pracownicy naukowi. 

Od 17 listopada 2023 roku drzwi do podziemnego „miasta umarłych”, po raz pierwszy w historii, otwarte są dla wszystkich. Wejście na Via Triumphalis Necropolis możliwe jest przez najnowszą i rzadko używaną bramę o nazwie Porta di Santa Rosa. Jak zaznaczają watykańskie serwisy, odwiedzający znajdą ją w murach watykańskich od strony Piazza Risorgimento, ok. 5 minut pieszo od stacji metra Ottaviano. 

Otwarciu antycznej nekropolii przy Via Triumphalis towarzyszy wystawa zatytułowana „Życie i śmierć w Rzymie cesarzy”. Bilety można kupić online za pośrednictwem oficjalnej strony Muzeów Watykańskich.

Co skrywa nekropolii przy Via Triumphalis?

Według ustaleń ekspertów, grobowce znajdujące się w podziemiach antycznej nekropoli pod Watykanem datowane są na okres od I do IV wieku naszej ery. Spoczywali tu przede wszystkim przedstawicieli niższych warstw społecznych. Dzięki dobrze zachowanym nagrobkom naukowcy mogli nie tylko zagłębić się w praktyki pogrzebowy tamtych lat, ale również dowiedzieć się, kim byli pochowani. 

– Zaczynamy dowiadywać się o ludziach, których nie znaliśmy. Zwłaszcza o rytuałach, które wydają się bardziej związane z rodziną, sąsiedztwem, miastem lub osobistymi tradycjami niż z oficjalną religią – podkreślana Leonardo Di Blasi, ekspert od historii starożytnego Rzymu, w rozmowie z Euronews. 

Tożsamość zmarłych udało się poznać za sprawą wyrytych na nagrobkach inskrypcji. I tak wiadomo, że podziemnym cmentarzu spoczywa Alcimio, były kustosz teatru w Pompejach. Co więcej, przy jego miejscu pochówku znaleziono narzędzia stolarskie, których zapewne używał do pracy w teatrze. Na Via Triumphalis Necropolis pochowany został również mężczyzna o imieniu Nunnius, który był leśniczym. 

Nekropolia nieprzypadkowo zlokalizowana jest przy drodze Via Triumphalis. W ówczesnych czasach, w obawie przed chorobami, cmentarze znajdowały się wzdłuż dróg poza miastem. Więcej o Via Triumphalis Necropolis dowiesz się z poniższego nagrania, przygotowanego przez Muzea Watykańskie: 

Źródła: euronews.com, vaticannews.va, museivaticani.va.