Nie wszystkie trumny są otwierane przez archeologów. I wcale nie chodzi o rzekome klątwy. W przypadku zmumifikowanych szczątek faraona Amenhotepa I naukowcy bali się otworzyć drewnianą trumnę, ponieważ była tak delikatna, że mogliby ją zniszczyć. Od 1881 r. pozostaje więc jedyną królewską mumią, która nie została zbadana – przynajmniej fizycznie. Dzięki najnowszym technologiom badacze z Egiptu otworzyli trumnę Amenhotepa I cyfrowo. Wykorzystanie trójwymiarowego skanowania i tomografii komputerowej pozwoliło im dosłownie rozpakować szczątki z warstw bandaży. W ten sposób dowiedzieli się więcej o życiu i śmierci faraona. Jakie tajemnice skrywała przez tysiąclecia mumia?

– Poznaliśmy bezprecedensowe szczegóły – podkreśla dr Sahar Saleem profesor radiologii na Wydziale Medycyny Uniwersytetu w Kairze w komunikacie prasowym.

Mumia Amenhotepa I – co wiemy o faraonie?

Naukowcy ustalili, że w chwili śmierci Amenhotep I miał około 35 lat i mierzył 169 cm. Był obrzezany i miał zdrowe uzębienie. Miał wąski podbródek, mały nos i kręcone włosy. Badania nie wykazały żadnych ran, które mogłyby wskazywać na przyczynę śmierci faraona. Pochowano go z około 30 amuletami i złotym pasem. Mumia została złożona w charakterystycznej trumnie z drewnianą maską, przystrojonej girlandami z kwiatów.

Amenhotep I rządził Egiptem przez około 21 lat, między 1525 a 1504 r. p.n.e. Był drugim królem XVIII dynastii, a jego rządy ocenia się jako pokojowe. Jest znany między innymi z tego, że wybudował wiele świątyń.

Po śmierci grobowiec monarchy był plądrowany przez złodziei. Wskazują na to, chociażby pośmiertne obrażenie na ciele. Według źródeł historycznych kapłani i balsamiści próbowali ukryć je jeszcze ponad 400 lat po pochówku. Autorzy badań początkowo przypuszczali, że duchowni otworzyli trumnę, aby wykorzystać amulety i przekazać je kolejnym faraonom, co wówczas było powszechną praktyką. Ustalono jednak, że tak się nie stało.

– Nasze badania dowodzą, że przynajmniej w przypadku Amenhotepa I kapłani opatrzyli rany zadane przez rabusiów, przywrócili mumię do pierwotnej świetności i zachowali biżuterię oraz amulety – dodaje dr Saleem.

Mumie i nauka

To nie pierwszy raz, kiedy zaawansowana technologia pomogła naukowcom w poznaniu tajemnic mumii. W 2021 r. pracownicy laboratorium Parabon Nanolabs odtworzyli cyfrowo twarze trzech mężczyzn zmumifikowanych w starożytnym Egipcie między 1380 r. p.n.e. a 425 r. n.e. Fenotypowanie wykazało, że mieli około 25 lat, a ich karnacja była zbliżona do współczesnych mieszkańców krajów śródziemnomorskich. Wcześniej badacze wykorzystali datowanie radiowęglowe i analizę DNA, aby zidentyfikować szczątki księcia Spitygniewa I i jego brata Wratysława, którzy zmarli w odstępie kilku lat na początku X wieku. Inny fascynujący przykład to cyfrowe odtworzenie twarzy na podstawie liczącej 8 tys. lat ludzkiej czaszki. 

Źródło: Frontiers in Medicine