Paleontolodzy z Wielkiej Brytanii, Niemiec i USA zidentyfikowali kości jako szczękę nowego gatunku ogromnego ichtiozaura, prehistorycznego gada morskiego. Szacunki sugerują, że ten oceaniczny olbrzym miał ponad 25 metrów długości. To jak dotąd największy gad morski.
Największy gad morski – to już drugi, większy egzemplarz
Gigantyczną kość znaleźli w 2020 r. poszukiwacze-amatorzy – Justin i Ruby Reynolds, mieszkańcy miejscowości Braunton w hrabstwie Devon. Ojciec i córka, wówczas 11-letnia, wypatrywali skamieniałości na plaży w nadmorskim miasteczku Blue Anchor w Somerset. Od razu zdali sobie sprawę, że znaleźli coś niezwykłego. Powiadomili dr. Deana Lomaksa, paleontologa z Uniwersytetu w Manchesterze.
Dr Lomax skontaktował się z kolei z innym poszukiwaczem skamieniałości – Paulem de la Sallem. De la Salle odkrył podobną, ogromną żuchwę ichtiozaura w 2016 roku w pobliskim Lilstock. Nowy okaz z Blue Anchor jest jednak lepiej zachowany.
Wielkiego ichtiozaura odnaleziono na brytyjskim wybrzeżu
Paleontolodzy szacują, że olbrzymia szczęka ma około 200 milionów lat. Pochodzi z końca triasu. W tym czasie gigantyczne ichtiozaury żyły w morzach i oceanach, a wielkie dinozaury chodziły po lądach. Były to ostatnie chwile wielkich gadów – wkrótce wydarzył się kataklizm znany jako wymieranie późnotriasowe.
Ichthyotitan severnensis / ryc. Sergey Krasovskiy, CC-BY 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/)
Oba okazy – z Blue Anchor i Lilstock – należą najprawdopodobniej do tego samego gatunku. Oba stanowiska archeologiczne to ta sama formacja skalna, zwana Westbury Mudstone. W tej okolicy znaleziono wiele cennych skamieniałości.
Największy gad morski ma wielu mniejszych krewnych
Ichthyotitan severnensis – tak naukowcy postanowili nazwać nowego gada-rekordzistę. Odkrycia de la Sallesa i Reynoldsów są wyjątkowe. Te dwa znaleziska są najpóźniejszymi znanymi nauce szczątkami wielkich ichtiozaurów. Od swoich ostatnich znanych krewnych – ichtiozaurów Shonisaurus sikanniensis z Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie i Himalayasaurus tibetensis z Tybetu w Chinach – dzieli je ok. 13 mln lat.
Ten wielki ichtiozaur mógł być jeszcze większy
Badania nad Ichthyotitan severnensis opublikowano właśnie w czasopiśmie naukowym „PLOS ONE”. Nowy gatunek ichtiozaura jest prawdopodobnie największym gadem morskim, jaki kiedykolwiek został formalnie opisany.
To jednak nie wszystko – jeden z autorów badania, Marcello Perillo z Uniwersytetu w Bonn w Niemczech, dowodzi że w chwili śmierci zwierzę nadal rosło. Być może więc czekają nas dalsze odkrycia jeszcze większych osobników I. severnensis.
Największego gada morskiego odkryli amatorzy – ojciec z córką
Paleontolodzy byli pod dużym wrażeniem wiedzy i odpowiedzialności poszukiwaczy-amatorów. Zaprosili więc Justina i Ruby Reynoldsów do wspólnej pracy przy badaniach skamieniałości. Ruby Reynolds to prawdopodobnie jedyna 15-latka na świecie, która pomogła odkryć i nazwać nowy gatunek wymarłego gada. Oba okazy – Ruby i Justina Reynoldsów oraz Paula de la Salle – wkrótce zostaną wystawione w Bristol Museum and Art Gallery.
Paleontolodzy i odkrywcy ze znaleziskiem: Dean Lomax, Ruby i Justin Reynolds, Paul de la Salle / fot. Dean Lomax
Ichtiozaury: morskie giganty sprzed 200 milionów lat
Ichtiozaury, z których wiele wyglądało jak współczesne delfiny, wyewoluowały po raz pierwszy we wczesnym triasie, ok. 250 milionów lat temu. W ciągu kilku kolejnych milionów lat niektóre osiągnęły długość co najmniej 15 metrów. W późnym triasie (czyli ok. 200 milionów lat temu) na Ziemi pojawiły się największe ichtiozaury, w tym nowo opisany Ichthyotitan severnensis.
Panowanie tych gigantów nie trwało jednak długo. Chociaż niektóre mniejsze gatunki ichtiozaurów przetrwały, te największe wyginęły podczas wymierania późnotriasowego.
Czy największy gad morski być na pewno tak wielki?
Ponieważ jednak (póki co) dysponujemy tylko dwoma skamieniałościami nowego giganta, autorzy badania podkreślają, że potrzebne są dalsze dowody paleontologiczne, by potwierdzić rozmiary I. severnensis.
– Badania tych dwóch skamieniałości trwają już prawie osiem lat – mówi dr Lomax. – Niezwykłe jest to, że gigantyczne ichtiozaury wielkości płetwala błękitnego pływały w oceanach wokół Wielkiej Brytanii w okresie triasu. Te kości szczęki rozbudzają nasz apetyt. Może pewnego dnia zostanie odnaleziona kompletna czaszka lub szkielet jednego z tych olbrzymów? – ma nadzieję badacz.
Żródło: PLoS ONE.
