Cypr jest trzecią co do wielkości wyspą na Morzu Śródziemnym, z linią brzegową rozciągającą się na długości 740 km. Turyści chętnie podróżują tam przez cały rok ze względu na łagodny klimat, smaczną kuchnię i wyspiarską gościnność.
Ogromnym atutem Cypru są też malownicze plaże i formacje skalne. To tam znajduje się słynna skała Afrodyty. W tym miejscu z morskich fal miała wyłonić się grecka bogini miłości. Inne popularne plaże na Cyprze to między innymi Nissi Beach, Konnos Beach czy Coral Beach.
Plaże na Cyprze będą znikać
Niestety, naukowcy nie mają dobrych wiadomości dla Cypryjczyków i turystów zakochanych w miejscowych plażach. Rosnący poziom mórz i działanie fal powodują erozję piaszczystych wybrzeży. Według badaczy z Uniwersytetu Egejskiego w Grecji do 2100 r. plaże na Cyprze znikną w 72%.
Prognozy opisane na łamach magazynu naukowego „Frontiers in Marine Science” zostały opracowane na podstawie zdjęć satelitarnych 241 niezabezpieczonych plaż. W ten sposób można było zmierzyć ich rozmiary. Badacze wykorzystali też modele do przewidywania wzrostu poziomu morza i działania fal erozyjnych podczas burz w różnych scenariuszach klimatycznych.
Zmiany klimatu to niejedyne zagrożenie dla plaż na Cyprze. Naukowcy zwracają również uwagę na to, że tamy budowane w górnym biegu rzek zatrzymują osady. To oznacza, że po procesach erozyjnych na plaży nie ma wystarczająco piasku do odbudowy.
Plaże na Cyprze znikną / Алексей Облов/Getty Images
Cypr a zmiany klimatu
Grecy przewidują, że do 2100 r. poziom morza wzrośnie znacząco względem pomiarów z 2000 r. Naukowcy wzięli pod uwagę różne scenariusze emisji dwutlenku węgla. W najgorszym przypadku ekstremalny wzrost poziomu wody sięgnie powyżej 2 metrów.
Najbardziej narażone na działania erozyjne są południowe i zachodnie wybrzeża wyspy, w tym wąskie piaszczyste plaże, których szerokość nie przekracza 50 metrów. Ich zmniejszenie o co najmniej połowę do końca tego stulecia ma być nieodwracalne. Limassol, drugie co do wielkości miasto Cypru i centrum turystyczne wyspy, jest położone właśnie na jej południowym wybrzeżu.
Wraz ze wzrostem poziomu mórz, coraz częstszym zjawiskiem mają być również przybrzeżne sztormy. W przypadku niewprowadzenia wystarczających środków bezpieczeństwa może to spowodować poważne szkody w naturalnych ekosystemach i infrastrukturze.
Przewiduje się, że przy obecnej emisji CO2 tego typu ekstremalne zjawiska pogodowe będą występować od 2050 r. co 9 do 27 lat. Jeśli zmiany klimatu będą postępować szybciej, częstotliwość burz wzrośnie do co 2,5 do 13 lat. Po 2100 r. mieszkańcy Cypru będą mogli spodziewać się ich wiele razy w roku.
Jak uratować plaże na Cyprze?
Autorzy badań ostrzegają, że budowana wzdłuż wybrzeża infrastruktura turystyczna również może ulec trwałej erozji. Aby temu zapobiec, potrzebne są programy uzupełniania plaży, które polegają na sprowadzaniu piasku z innych miejsc. Aby ta strategia przyniosła oczekiwany sukces, kluczowa jest systematyczność.
To niejedyne działania prowadzone na rzecz zachowania cypryjskich plaż. W 2008 r. na wyspie wprowadzono strefy buforowe, uniemożliwiające dalszą zabudowę linii brzegowych. Naukowcy nie wykluczają rozważenia rozwiązań inżynieryjnych. Wały i falochrony miałyby tłumić erozję fal sztormowych oraz chronić wybrzeże przed podnoszącym się poziomem mórz.
Bezpośrednimi ofiarami utraty plaż są zwierzęta. Badacze zwracają uwagę na utratę siedlisk mnóstwa organizmów przybrzeżnych. Miejsca lęgowe tracą między innymi ptaki.
Zniszczenie linii brzegowych to problem nie tylko wysp. Według Polskiej Akademii Nauk za 100 lat Stare Miasto w Gdańsku również może zostać zalane.
Źródło: Frontiers in Marine Science.
