Na pozostałości po ceramicznych rurach archeolodzy natknęli się pośród ruin starożytnego miasta Pingliangtai w prowincji Henan w środkowych Chinach. Zdaniem odkrywców to najwcześniejszy i najbardziej kompletny miejski system odwadniający w tym kraju. Pingliangtai funkcjonowało 2500–2000 lat p.n.e. Osada była otoczona masywnym wałem ziemnym na kwadratowym planie. Zajmowała powierzchnię około 3,4 hektarów i mieszkało w niej 500–600 osób.
Rury ceramiczne były połączone z rowami odwadniającymi w mieście. Odkrycie systemu odwadniającego jest dowodem na to, że klimat w postaci silnych monsunowych opadów dawał ludziom w kość już kilka tysięcy lat temu. Według naukowców może być to wczesna adaptacja społeczna i środowiskowa w odpowiedzi na kryzysy środowiskowe. Stanowi również wczesny przykład zbiorowego zarządzania wodą przez społeczeństwo. Prawdziwymi mistrzami w dziedzinie zarządzania wodą byli Rzymianie, którzy słynęli z rozbudowanego systemu akweduktów. Stosowali też ołowiane rury, które jednak nie są zdrowe dla człowieka. Cywilizacja te powstała jednak dwa tysiące lat później.
System odwadniający powstał w z powodu intensywnych opadów deszczu
Rozwiązanie zagadki systemu rur było możliwe dzięki wykonaniu blisko 150 odwiertów geologicznych w okolicy starożytnej osady. Po ich analizie okazało się, że około 4,2 tysiąca lat temu doszło tam do ekstremalnie intensywnych opadów deszczu. Jednocześnie przeprowadzono szerokopłaszczyznowe badania wykopaliskowe w samej osadzie.
W ich wyniku udało się rozpoznać system odwadniający składający się z dwóch elementów. Na pierwszy składały się rowy wkopane wzdłuż domostw, które odprowadzały wodę do wspólnego systemu drenażowego składającego się z rur ceramicznych. Był on wielokrotnie naprawiany i przebudowywany zapewne przez całą społeczność.
To ciekawy wniosek, bo zdaniem badaczy nie była to jeszcze społeczność rozwarstwiona. System składał się z niewielkich segmentów ceramicznych. Każda rura mierzyła 30–40 cm długości i 20–30 cm średnicy. Były dekorowane delikatnymi wzorami. Aby woda spływała rozlokowano je w nachyleniu od 3 do 7 stopni.
Długie rury tworzyły pojedyncze segmenty ceramiczne / Fot. za Nature Water
Odprowadzanie nadmiaru wody było kluczowe. Nie chodziło tylko o tak trywialną rzecz, jak powstające błoto, ale również o utrzymanie domostw w odpowiednim stanie. Wznoszono je bowiem z cegieł mułowych, które są bardzo podatne na działanie czynników atmosferycznych, w tym deszczu. Wiadomo, że stosowano domieszkę węglanu wapnia i sieczki, by były bardziej odporne na wilgoć. Najwyraźniej takie rozwiązanie nie wystarczała i woda nadal dokuczała mieszkańcom. Dlatego zdecydowano się na budowę zaawansowanego systemu odprowadzającego wodę.
W Pingliangtai odkryto wcześniej najstarsze znaki chińskiego pisma
System zarządzania wodą to nie pierwsze ciekawe znalezisko na tym stanowisku. W 2006 r. badacze ogłosili odkrycie najwcześniejszych znanych znaków chińskiego pisma. Widniały na fragmentach ceramiki i mają około 4,5 tysiąca lat. Do tamtej pory najstarszymi znanymi napisami w języku chińskim były znaki wykonane na skorupach żółwi i kościach zwierzęcych, które używano do celów rytualnych. Pochodziły z cesarskich grobowców dynastii Shang i miały ponad 3000 lat. Najstarsze systemy pisma pochodzą z obszaru Mezopotamii i Egiptu. Powstały niezależnie od siebie ponad 5 tys. lat temu.
Chiny od lat są źródłem ciekawych informacji ze świata archeologii. Jedną z najsłynniejszych konstrukcji Państwa Środka jest Wielki Mur. Ciągle trwają badania, które mają rzucić światło na cel jego budowy. Konstrukcje budowano w różnym czasie i robiły to różne państwa feudalne. Jego najstarsze części powstały prawdopodobnie już w V–VI wieku p.n.e.
Źródło: Nature Water
