Kratery uderzeniowe, szczyty księżycowych gór i głębokie doliny. Krajobraz księżycowy jest wynikiem dawnej aktywności wulkanicznej i nieustannego bombardowania kosmicznymi skałami: meteorytami, planetoidami i kometami. W związku z rozwojem programu powrotu na Księżyc Artemis, coraz więcej agencji kosmicznych oraz prywatnych firm bada struktury geologiczne Srebrnego Globu.
Jedną z takich sond badawczych jest Korea Pathfinder Lunar Orbiter (KPLO), zwana inaczej Danuri. Jest to pierwsza misja kosmiczna Korea Aerospace Research Institute (KARI) poza orbitą Ziemi. Nazwa „Danuri” jest połączeniem dwóch koreańskich słów „dal”, co oznacza Księżyc i „nuri”, czyli radość.
Koreańska misja księżycowa
Orbiter Danuri wystartował 4 sierpnia 2022 roku. Został wyniesiony na szczycie rakiety Falcon 9 firmy SpaceX z Cape Canaveral Space Force Station na Florydzie. Podróż w kierunku Księżyca zajęła Danuri ponad cztery miesiące. W połowie grudnia 2022 roku satelita wszedł na niską orbitę księżycową i rozpoczął obserwacje. Będzie krążył wokół naszego naturalnego satelity przez około rok. W tym czasie wykona pomiary powierzchni Księżyca i zidentyfikuje potencjalne miejsca lądowania dla przyszłych misji księżycowych programu Artemis.
Dodajmy, że Danuri jest wspólną misją KARI i NASA. Przy czym KARI odpowiadała za wykonanie i eksploatację orbitera. Natomiast NASA dostarczyła jeden z instrumentów naukowych sondy, a także, zgodnie z umową z 2016 roku, wspiera komunikację z Danuri oraz zajmuje się nawigowaniem statkiem.
Danuri ma pomóc w stworzeniu mapy Księżyca
Danuri ma badać księżycowe struktury geologiczne. Dzięki temu powstanie szczegółowa mapa, pozwalająca na prowadzenie na powierzchni Srebrnego Globu długotrwałych prac robotycznych. Te są niezbędne, jeśli chcemy ustanowić pierwszą pozaziemską kolonię oraz testować możliwość życia poza Ziemią.
Roboty będą wykorzystywane do pracy górniczych. Mają one pozwolić na dostarczanie kolonistom wody, a także tzw. helu-3, który w przyszłości pozwoli na produkcję czystej energii w reaktorach termojądrowych.
Wyposażenie sondy Danuri
Danuri wyposażona jest w sześć instrumentów naukowych. Pięć z nich zostało opracowanych przez koreańskie uniwersytety i organizacje badawcze, a jeden przez NASA. Są to:
- Lunar Terrain Imager (LUTI),
- szerokokątna kamera polarymetryczna (PolCam).
- magnetometr (KMAG),
- spektrometr promieniowania gamma (KGRS),
- Disruption Tolerant Network Experiment Payload (DTNPL),
- opracowana przez NASA bardzo czuła kamera ShadowCam.
ShadowCam posłuży do mapowania odbicia w stale zacienionych obszarach na biegunach księżycowych. Kamera została tak skonstruowana, by skupiać się na świetle odbitym od struktur księżycowych. Ma to umożliwić zajrzenie do zacienionych kraterów, a także pozwolić ocenić obecność szronu lub osadów lodu na powierzchni Księżyca. ShadowCam jest 800 razy bardziej czuła niż będąca na wyposażeniu zasłużonego Lunar Reconnaissance Orbiter kamera Narrow Angle.
Polska weźmie udział w programie księżycowym NASA
To pierwsza tak poważna misja będąca wynikiem współpracy Korei Południowej oraz Stanów Zjednoczonych. Podczas majowej wizyty w Centrum Lotów Kosmicznych Goddarda NASA, prezydent Korei Yoon Suk Yeol i wiceprezydent USA Kamala Harris poinformowali i kolejnych wspólnych planach. Mają one koncentrować się przede wszystkim na satelitarnym monitorowaniu zmian klimatycznych.
W związku z dwoma bardzo kosztownymi programami – Artemis i Mars Sample Return – NASA coraz chętniej wyciąga dłoń do państw, które dopiero rozpoczynają swój własny wyścig w kosmos. Pewne przesłanki wskazują na to, że jednym z tych państw będzie również Polska.
