Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) to zaburzenie występujące u kilku procent dzieci. Stanowi poważny problem, utrudniając uczenie się i zaburzając relacje społeczne. Można je leczyć farmakologicznie, lecz analizowane są też inne sposoby.
Uczeni z holenderskiego Uniwersytetu Wageningen wykazali, że skuteczną metodą ograniczenia objawów ADHD może być zmiana diety. Wyeliminowanie z niej niektórych produktów prowadzi do drastycznej poprawy zachowania. Pracę naukową na ten temat opublikowało czasopismo „Scientific Reports”.
Dieta ograniczyła objawy ADHD i zmieniła aktywność mózgu
Naukowcy zastosowali tzw. dietę oligoantygenową. 53 dzieci biorące udział w badaniach było na niej przez pięć tygodni. Po tym czasie ich rodzice zaobserwowali zdecydowane zmniejszenie się objawów ADHD.
Aby potwierdzić efekty, uczeni porównali aktywność mózgów uczestników badania. Wykonali u nich badanie rezonansem jądrowym (MRI) przed włączeniem diety i po pięciu tygodniach jej stosowania.
Okazało się, że dzięki diecie wzrosła aktywność obszaru mózgu zwanego przedklinkiem. Aktywność tej części płata ciemieniowego spada w AHDH, a rośnie m.in. pod wpływem leków na ADHD takich jak metylofenidat. Taki efekt zaobserwowano u ponad 60 proc. badanych dzieci.
– To ważny krok w badaniach nad ADHD i żywieniem. Wykazaliśmy, że dieta prowadzi nie tylko do subiektywnej zmiany objawów, ale też do obiektywnie potwierdzonych zmian aktywności mózgu – wyjaśnia prowadząca badania dr Saartje Hontelez z Uniwersytetu Wageningen.
Na czym polega dieta oligoantygenowa?
Stosowana u dzieci z ADHD dieta ma na celu ograniczenie antygenów, mogących wywołać objawy nietolerancji pokarmowej. Po angielsku nazywana jest „few foods diet” albo „oligoantigenic diet” (dietą oligoantygenową). Należy ona do diet eliminacyjnych.
W pierwszej fazie jadłospis zostaje ograniczony do niewielkiej liczby produktów:
- ryż,
- indyk,
- niektóre warzywa (kapusta, kalafior, sałata, buraki, kiełki),
- gruszki,
- oliwa z oliwek,
- masło klarowane,
- sól,
- woda i napoje wzbogacone wapniem.
Potem stopniowo mogą być wprowadzane inne produkty, takie jak jagnięcina, niewielkie porcje produktów pszennych, kukurydzianych i ziemniaczanych, niektóre owoce i miód. Taką dietę należy wprowadzać pod nadzorem lekarza i dietetyka. Trzeba też obserwować dziecko, by ustalić, które produkty wywołują objawy ADHD.
Cukier nie wywołuje nadpobudliwości u dzieci
Wbrew rozpowszechnionemu mitowi, cukier nie odgrywa znaczącej roli w nadpobudliwości u dzieci. Przekonanie to wzięło się z jednego badania przeprowadzonego w latach 70. XX wieku. Wynikało z niego, że u dzieci z ADHD może występować tzw. hipoglikemia reaktywna.
Późniejsze, bardziej rygorystyczne badania nie wykazały jednak związku między obecnością cukru w diecie a objawami nadpobudliwości i ogólnie zachowaniem dzieci. Oczywiście duże ilości węglowodanów łatwoprzyswajalnych, takich jak sacharoza (biały cukier spożywczy) sprzyjają nadwadze i otyłości, zaburzeniom metabolicznym i próchnicy.
Dogoterapia pomaga na ADHD
Wykorzystywanie zwierząt w terapii od lat budzi wątpliwości, szczególnie jeśli chodzi o skuteczność. Jednak pionierskie badania przeprowadzone na Uniwersytecie Kalifornijskim w Irvine dowodzą, że psy-terapeuci pomagają dzieciom cierpiącym na AHDH.
– Dogoterapia poprawia skupienie i zdolności społeczne. Co ważne, pozytywne efekty pojawiły się dość szybko, bo już po ośmiu tygodniach – mówi prowadząca badania dr Sabrina Schuck. Dodaje jednak, że taka terapia nie wpłynęła w znaczący sposób na nadpobudliwość i impulsywność dzieci.
