Ponad 3000 lat temu, w epoce brązu, na terenach dzisiejszej Palestyny, Syrii i Eufratu panowała cywilizacja ludzi zwanych Kananejczykami. W owym okresie na tych właśnie terenach osiedlali się Semici. W Biblii południowa część obszarów krainy Kanaan wymieniana jest jako ziemia obiecana Izraelitom przez Jahwe.

Niepopularny gubernator Jerozolimy miał śmiertelnego wroga

Wygląda jednak na to, że jeden z gubernatorów Jerozolimy, który był wówczas u władzy, był bardzo niepopularny wśród pewnego plemienia, które zwało się Jebusytami. Pewien mężczyzna tak bardzo go nie lubił, że życzył mu śmierci, a przekleństwo to zapisał na kamiennej tabliczce.

Archeolodzy ponad 12 lat temu odnaleźli tę płytkę w kananejskiej świątyni, która powstała ok. 3700 lat temu. Dopiero niedawno ujawniono, co było na niej napisane. Tekst udało się odczytać prof. Gershonowi Galilowi z Uniwersytetu w Hajfie. Widniała na niej najstarsza inskrypcja składająca się z 20 kananejskich słów. W wolnym tłumaczeniu brzmiały one tak:

„Przeklęty, przeklęty, na pewno zginiesz,

Przeklęty, przeklęty, na pewno zginiesz,

Gubernatorze tego miasta, z pewnością umrzesz,

Bądź przeklęty, na pewno zginiesz,

Bądź przeklęty, na pewno zginiesz,

Bądź przeklęty, na pewno zginiesz.”

Tabliczka przekleństwa była przepełniona nienawiścią

Świątynia, w której odnaleziono tabliczkę, istniała przez ok. tysiąc lat. Po tym czasie miał zniszczyć ją król Ezechiasz, który był władcą Judy w latach 717-687 p.n.e. Jego panowanie opisuje Biblia w 2 Księdze Królewskiej oraz 2 Księdze Kronik.

Eksperci ocenili, że tabliczka pochodzi sprzed ok. 3300 lat. Jest niewielka, bo ma zaledwie 26,7 cm na 20,8 cm. Archeolodzy, którzy analizowali jej pochodzenie, stwierdzili, że jest to najstarsza znana inskrypcją, którą kiedykolwiek odnaleziono w Jerozolimie. Prof. Galil twierdzi, że artefakt nie wygląda jak „głupi żart”. Widać wyraźnie, że „życzenie śmierci zostało wyryte z prawdziwą nienawiścią”. – ktokolwie to zrobił, naprawdę chciał, żeby gubernator zginął – uważa, prof. Galil.

Uczeni sugerują, że autorem tabliczki mógł być polityczny oponent gubernatora

Nie wiadomo dokładnie, kto jest autorem tabliczki przekleństwa. Izraelski uczony uważa jednak, że bardzo prawdopodobne jest to, że człowiek ten mógł być politycznym przeciwnikiem tego gubernatora. Naukowiec zwraca uwagę, że świadczyć o tym może fakt, że „starożytny hejter” dokładnie podkreśla urząd, który sprawował adresat przekleństwa.

Prof. Galil zwraca uwagę na jeszcze jeden szczegół. W tabliczce jest 10 dziur. Nie wydrążono ich jednak na wylot. Uczony twierdzi, że może być to pewnego rodzaju zaklęcie. – Być może wierzono, że wykłucie dziur spowoduje efekt podobny do wbijania igieł w laleczkę voodoo – zastanawia się izraelski profesor.

Tabliczki przekleństwa były powszechną praktyką w starożytnym Izraelu

W kwietniu na łamach National Geographic pisaliśmy o odnalezieniu innej tabliczki przekleństwa. Odkryto ją w okolicy góry Ebal. Już wtedy izraelscy naukowcy szacowali, że jest to najstarszy hebrajski tekst. Oceniono, że pochodzi z ok. 1200 r. p.n.e. Miał być to dowód, że Izraelici potrafili pisać w języku hebrajskim już w czasach Eksodusu i mogli być naocznymi świadkami i zarazem kronikarzami Starego Testamentu.

Prof. Galil twierdzi, że pismo faktycznie wyglądało na niezwykle archaiczne i na początku były przesłanki, by sądzić, że tekst może być najstarszym przykładem pisma w Izraelu. Teraz eksperci twierdzą, że to jednak kananejska tabliczka jest starsza. Niezależnie od tego, która była pierwsza, pewne jest jedno. Zaklęcia z życzeniem śmierci były całkiem popularne w dawnych czasach.

Źródło: Haaretz