Jagiellonowie docenieni. Projekt „National Geographic Polska” nominowany w prestiżowym konkursie

Redakcja czasopisma „Archeologia Żywa” rozpoczęła kolejną edycję plebiscytu „Archeologiczne Sensacje”, którego celem jest pokazanie dokonań w zakresie polskiej archeologii. W ramach konkursu doceniane są nie tylko spektakularne odkrycia, ale także codzienna, często niewidoczna praca badawcza.

Nowy Poczet Jagiellonów – czy będzie najważniejszą premierą?

W plebiscycie „Archeologii Żywej” znajduje się 10 kategorii, w których przyznawane są laury. Nowy Poczet Jagiellonów, czyli inicjatywa „National Geographic Polska”, została nominowany w kategorii „Najważniejsza premiera dziedzictwa”. W jej ramach wyróżniane są wydarzenia, projekty lub inicjatywy, które w wyjątkowy sposób przyczyniły się do promocji i ochrony dziedzictwa kulturowego w 2025 roku.

– Jako redakcja „National Geographic Polska” chcieliśmy zmierzyć się z utrwalonymi wyobrażeniami i zaproponować wizerunki władców z dynastii Jagiellonów oparte na źródłach, badaniach i współczesnych narzędziach, a nie na schematach powielanych od pokoleń – komentuje redaktor naczelny „National Geographic Polska” Łukasz Załuski.

– To próba przywrócenia im ludzkiego wymiaru i pokazania, że dziedzictwo historyczne może być jednocześnie rzetelne naukowo i atrakcyjne wizualnie. Nominacja w plebiscycie „Archeologii Żywej” to dla nas ogromne wyróżnienie – dodał Załuski.

Skarby, wykopaliska, publikacje – archeologicznych sensacji jest więcej

W pozostałych dziewięciu kategoriach wskazano dziesiątki innych przedsięwzięć. W konkursie nominowano na przykład najskuteczniej popularyzowane badania, najciekawszą publikację archeologiczną, wystawę muzealną, skarb czy zdjęcie.

– Każdy rok przynosi w Polsce setki, a w praktyce tysiące nowych danych archeologicznych, bo mówimy o kraju, na którego terenie zarejestrowano już blisko pół miliona pozycji w ewidencji zabytków archeologicznych i wciąż dochodzą kolejne – mówi redaktor naczelny „Archeologii Żywej” dr Radosław Biel.

Pilna potrzeba popualaryzacji

W ocenie dr. Biela potrzebujemy rzetelnej popularyzacji, opartej na aktualnym stanie badań. A z jego znajomością bywa różnie, o czym świadczy na przykład tylko pozorna wiedza na temat nawet najsłynniejszego polskiego stanowiska archeologicznego – Biskupina.

– Archeologia jest zresztą wyjątkowa, bo może być nauką naprawdę wspólną, nie tylko w kwestii ochrony zabytków, ale również odkrywania tajemnic przeszłości. Tym bardziej cieszy nas, gdy polskie odkrycia coraz częściej pojawiają się także na stronie i łamach „National Geographic Polska” – dodaje dr Biel.

„Archeologiczne Sensacje” – każdy z was może wybrać faworyta

W tym konkursie głosy oddaje zarówno jury, jak i internauci. Głosowanie potrwa do godz. 19:00, 2 stycznia 2026 roku, a wyniki plebiscytu zostaną ogłoszone 15 stycznia 2026 o godz. 19:00 w trakcie specjalnej transmisji na kanale YouTube.

Szczegółowe informacje o nominacjach oraz formularz do głosowania dostępne są na stronie: https://archeologia.com.pl/archeologiczne-sensacje-2025/. Zachęcamy do wsparcia projektu naszej redakcji!

Dziennikarz „National Geographic Polska” Szymon Zdziebłowski jest jednym z jurorów w konkursie „Archeologiczne Sensacje”, ale nie nominował i nie typował zwycięzców w kategorii „Najważniejsza premiera dziedzictwa”.

Źródło: National Geographic Polska

Nasz autor

Szymon Zdziebłowski

Dziennikarz naukowy i podróżniczy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie. Miłośnik niewielkich, lokalnych muzeów. Uwielbia długie trasy rowerowe, szczególnie te prowadzące wzdłuż rzek. Lubi poznawać nieznane zakamarki Niemiec, zarówno na dwóch kółkach, jak i w czasie górskiego trekkingu.