Styczeń – przerażające odkrycie w Chinach
- Naukowcy z Polskiego Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej odnaleźli w Omanie grę planszową sprzed 4 tysięcy lat. Co ciekawe, kamienna gra była tylko jednym z wielu znalezisk polskich archeologów podczas najnowszych wykopalisk na Półwyspie Arabskim.
- To nie jedyne odkrycie na Półwyspie Arabskim. Archeolodzy odkryli starożytne „autostrady”, czyli trasy między oazami, które oznakowane były grobowcami. Badacze stwierdzili, że sieć dróg mierzyła łącznie ok. 530 kilometrów, a przemierzali je głównie Beduini wraz ze swoimi zwierzętami.
- W styczniu doszło również do przerażającego odkrycia w Chinach. Archeolodzy odnaleźli grobowce elitarnego klanu sprzed 3000 lat. Badania pokazały, że pogrzebani w nich wojownicy najprawdopodobniej zostali pochowani żywcem.
- Poznaliśmy również nowe tajemnice Machu Picchu. Archeolodzy odkryli system kanałów w pobliżu legendarnego miasta Inków.
Luty – najstarszy dowód na przeprowadzenie udanej operacji
- W lutym doszło do odkrycia pierwszych z kilkudziesięciu peruwiańskich mumii. Sześcioro dzieci zostało zamordowanych i złożonych w ofierze na cześć syna bogatego kupca.
- Archeolodzy znaleźli najstarsze budynki na Półwyspie Arabskim. Odkrycie rzuciło nowe światło na starożytne osadnictwo w regionie. Okazało się, że ludzie zamieszkiwali te ziemie nawet 8500 lat temu.
- Na czaszce odnalezionej w hiszpańskiej wsi Reinoso odkryto ślady najstarszej operacji w historii. Czaszka pochodziła sprzed ok. 5300 lat. W miejscu lewego przewodu słuchowego zewnętrznego znajdowało się siedem nacięć. Co więcej, naukowcy stwierdzili, że operacja przebiegła pomyślnie.
Marzec – najstarsza mumia w historii pochodzi z Europy
- Marzec przywitał nas sensacyjną wiadomością. W Europie udało się odnaleźć najstarszą mumię w historii. Archeolodzy stwierdzili, że to dowód na to, że Europejczycy mumifikowali zmarłych nawet 8 tysięcy lat temu.
- Po 3 latach od pożaru katedry Notre-Dame, w czasie prac rekonstrukcyjnych archeolodzy natrafili na niezwykłe znalezisko. W samym środku budowli pod podłogą odkryto dwa ołowiane sarkofagi. Chociaż zmarli nie zostali jeszcze zidentyfikowani, francuskie ministerstwo kultury stwierdziło, że znalezisko ma „nadzwyczajną wagę naukową”.
Kwiecień – w Polsce pies odnalazł średniowieczny skarb
- Izrael jest prawdziwym rajem dla archeologów i potwierdzają to tegoroczne odkrycia. W kwietniu badaczom udało się odnaleźć tabliczkę, na której zapisano najstarszy hebrajski tekst, który wspomina Boga. Znalezisko może być dowodem na to, że Izraelici potrafili pisać w języku hebrajskim już w czasach Eksodusu i mogli być naocznymi świadkami i kronikarzami Starego Testamentu.
- Sensacje archeologiczne nie omijały również Polski. Nieopodal Wałbrzycha pies Kajtuś odnalazł średniowieczny skarb. Tak dużego i ważnego znaleziska nie było w tym regionie od co najmniej stu lat.
Maj – Polacy odnaleźli grobowiec ważnego egipskiego urzędnika
- W Turcji odnaleziono największe podziemne miasto na świecie. Prace archeologiczne cały czas trwają, a badacze odkrywają kolejne ukryte przejścia i pomieszczenia oraz przedmioty, które pochodzą z II i III wieku n.e.
- Polscy archeolodzy po raz kolejny udowodnili, że są światową czołówką. W egipskiej Sakkarze udało im się odnaleźć grobowiec urzędnika, który był odpowiedzialny za tajne dokumenty faraona.
- Stonehenge i jego okolice wciąż fascynują naukowców. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat pojawiło się już wiele teorii o tym, czym była ta najsłynniejsza megalityczna budowla na świecie. Najnowsze badania wykazały, że prehistoryczne doły nieopodal brytyjskiego zabytku miały służyć polowaniu na żubry, jelenie i dziki.
- Majowie stworzyli jedną z najbardziej rozwiniętych cywilizacji świata prekolumbijskiego. Nic dziwnego, że naukowcy chcą dowiedzieć się o nich jak najwięcej. W maju badaczom udało się odkryć, dlaczego Majowie wwiercali w swoje zęby drogocenne klenoty.
- Archeologiczny maj zamknęli Polacy. Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego odkopali grobowiec należący do przedstawicieli elity miasta portowego Berenike.
Czerwiec – susza odsłoniła starożytne miasto z imperium Mitanni
- W 2022 roku wiele państw na świecie dotknęła bardzo silna susza. Z rzeki Tygrys w Iraku wyłoniło się starożytne miasto z czasów Imperium Mitanni. Ruiny miasta pochodzą sprzed 3400 lat.
- Czasem nawet najmniejszy przedmiot może być poszlaką, która prowadzi do większego odkrycia. Odnaleziony miecz wikingów był wskazówką, skąd Normanowie ruszali na swoje wyprawy.
Lipiec – odczytano najstarszą inskrypcję na świecie
- Na początku miesiąca naukowcy poinformowali o przełomowych odkryciu. Dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji badacze odkryli, kiedy po raz pierwszy ludzie ujarzmili ogień.
- W Jerozolimie odczytano najstarszą zapisaną inskrypcję. Treść zaskoczyła archeologów. Okazało się, że została napisana przez bardzo gniewnego człowieka, który – łagodnie mówiąc – nie popierał ówczesnego gubernatora i postanowił go obrazić.
- W lipcu doszło do kolejnej sensacji w Izraelu. Archeolodzy w tym kraju odkryli pierwsze znane wyobrażenie najbardziej kontrowersyjnych kobiet w Biblii. Chodzi o Deborę i Jael.
- Archeolodzy znaleźli zaginione miasto w Iraku. W latach 2009–2022 archeolodzy wykopali w górach Zagros liczącą 2 tys. lat kamienną fortecę. Może być ona częścią zaginionego królewskiego miasta zwanego Natounia.
- Archeolodzy dowiedzieli się również, co spowodowało upadek cywilizacji Majów.
- Majowie cenili sobie nie tylko wiarę, ale również rozrywkę. Wiadomo było, że ludy prekolumbijskie lubią grać w piłkę. Archeolodzy postanowili dowiedzieć się jednak, z czego robione były okrągłe przedmioty do gry. Okazało się, że z ludzkich prochów.
Sierpień – susza odsłoniła bombę z czasów II wojny światowej
- Jak żyła klasa średnia w zniszczonych przez wulkan Pompejach? Tego dowiedzieli się archeolodzy w sierpniu.
- Susza we Włoszech odsłoniła bombę z czasów II wojny światowej. Odkrycie materiałów wybuchowych zmusiło władze miasta do ewakuowania 3 tysięcy osób.
- Megality nie tylko w Anglii. W Hiszpanii odkryto kompleks budowli składający się z ponad 500 kamieni.
- W sierpniu informowaliśmy o kolejnej próbie odszyfrowania pisma linearnego Elamitów.
- Niski poziom wody w Dunaju odsłonił niemiecki okręt z czasów II wojny światowej. Znajdował się w Serbii.
Wrzesień – grób polskiej wampirzycy
- Nie wszyscy starożytni Brytowie podporządkowali się imperium rzymskiemu. Archeolodzy odkryli przełomowe fakty dotyczące życia Icenów.
- W polskiej wsi odnaleziono grób kobiety, która mogła być uważana za wiedźmę lub wampirzycę. Badaczy zaskoczył sposób jej pochówku. Bardzo możliwe, że lokalna ludność obawiała się, że dziewczyna wstanie z grobu i będzie nawiedzać lub straszyć mieszkańców wsi.
- We wrześniu opublikowano pierwsze w historii zdjęcia Titanica w jakości 8K.
- Starożytna medycyna nie była tak prymitywna, jak o niej myśleliśmy. Archeolodzy odnaleźli najstarszy dowód na przeprowadzoną amputację.
- Czy Kościół szedł w parze z nauką? Nie zawsze, o czym świadczy odkrycie bizantyjskiej monety, na której wybito informację o wybuchu supernowej 1054.
Październik – gdzie pochowano świętego mikołaja?
- Okazało się, że starożytne miasta Majów były bardzo zatrute. Prekolumbijskie plemiona wykorzystywały bardzo dużo rtęci, która jest niezwykle szkodliwa.
- Historia średniowiecznej Anglii jest niezwykle fascynująca, ale skrywa jeszcze przed nami wiele tajemnic. W październiku naukowcom udało się odnaleźć pozostałości sali królewskiej pierwszych królów Anglii.
- Narzędzia krzemienne, które odnaleziono w polskiej jaskini mają nawet pół miliona lat. Najnowsze badania rzuciły nowe światło na historię i ewolucję człowieka na polskich ziemiach.
- Archeolodzy odkryli dokładne miejsce pochówku legendarnego świętego Mikołaja. To właśnie w Demre miał znajdować się sarkofag, w którym złożono szczątki biskupa z Miry.
Listopad – odnaleziono zaginiony skarb Tutanchamona
- Czy wampiry istniały naprawdę? Naukowcy zrekonstruowali twarz człowieka, którego nazywano wampirem z Connecticut. Okazało się, że wyglądał jak zwykły człowiek.
- Od odkrycia grobowca Tutanchamona minęło 100 lat. Kilka artefaktów zostało jednak wykradzionych, a w listopadzie archeolodzy poinformowali, że część z nich udało się odnaleźć.
- Pod ruinami świątyni Ozyrysa w Egipcie znaleziono tajemniczy tunel o długości 1300 m. Okazało się, że był to starożytny akwedukt.
- W listopadzie odkryto najstarsze zapisane zdanie na świecie. Wyryto je na starożytnym grzebieniu i było poradą higieniczną.
- W 2022 roku okazało się, kiedy człowiek ujarzmił ogień. Niewyjaśnione wciąż jednak było to, kiedy nauczył się obrabiać termicznie jedzenie. Najstarszy dowód na wykorzystanie ognia do przyrządzania jedzenia odkryto właśnie w listopadzie.
- Archeologia dostarcza nam również informacji o nieznanych postaciach. Okazało się, że monety odnalezione ponad 300 lat temu przedstawiają zapomnianego rzymskiego cesarza.
Grudzień – zidentyfikowano zmarłych pochowanych w Notre-Dame
- Polscy archeolodzy znowu dali o sobie znać. Uczeni odkryli, że średniowieczny mężczyzna cierpiał na dwie odmiany niskorosłości.
- W grudniu okryto również najstarszą rzeźbę narracyjną w historii. Przedstawiała człowieka, który trzymał się za przyrodzenie.
- Pod koniec roku udało się w końcu zidentyfikować zmarłych, których pochowano w Notre-Dame.
