Japoński krab pacyficzny (Macrocheira kaempferi), nazywany również krabem olbrzymim lub krabem japońskim, to prawdziwy gigant w grupie krabów. Należy do największych bezkręgowców na Ziemi. Jego wygląd może budzić respekt, a nawet przerażenie. Trzeba jednak zaznaczyć, że zwierzęta te nie są z natury agresywne, a większość czasu spędzają na poszukiwaniu pożywienia na oceanicznym dnie. 

Jak wygląda japoński krab pacyficzny?

Już sam wygląd japońskiego kraba pacyficznego zdradza, że mamy do czynienia z niezwykłym zwierzęciem. Ma wiele cech charakterystycznych dla pozostałych krabów. Jednak trudno pomylić go z innymi przedstawicielami tej grupy.

Głowotułów tego skorupiaka, mierzący około 40 cm, ma gruszkowaty kształt, rozszerzający się ku przodowi. Pokrywa go twardy, sztywny pancerz. Na karapaksie widoczne są guzkowate narośla. Czułki zwierzęcia są krótkie, a odwłok – zredukowany.

Od głowotułowia odchodzi 5 par długich i wąskich odnóży (japoński krab pacyficzny jest zaliczany do rzędu dziesięcionogów). Pierwszą parę stanowią szczypce, pozostałe  zakończone są pazurem. 

Najpowszechniej występujące ubarwienie to kolor czerwony z białymi lub pomarańczowymi plamkami. Należy jednak wspomnieć, że niektóre osobniki są w całości czerwone lub białe. 

Przyglądając się temu niezwykłemu skorupiakowi, można dojść do wniosku, że w jego wyglądzie jest coś pierwotnego. To jak najbardziej słuszne skojarzenie. Trzeba bowiem wiedzieć, że japoński krab pacyficzny żył już w prehistorii. Gatunek ten przetrwał masowe wymieranie i dziś klasyfikowany jest jako tzw. żywa skamieniałość.

Czym charakteryzuje się japoński krab pacyficzny?

O niezwykłości japońskiego kraba pacyficznego w największym stopniu stanowią jego odnóża. Osiągają rozpiętość przekraczającą 3 metry! Mówimy tu zatem o prawdziwym gigancie, którego masa dochodzi do 20 kg. Warto wspomnieć, że samice są większe od samców.

Zanim zwierzę osiągnie taką formę, przechodzi cztery fazy rozwoju: etap przedżywika, dwa etapy żywika i etap megalopa. Trzeba wspomnieć, że formę zbliżoną do ostatecznej zyskuje już na ostatnim etapie. 

Macrocheira kaempferi to zwierzę wszystkożerne. Znaczną część jego jadłospisu stanowi pokarm zwierzęcy: skorupiaki, ryby i padlina. Nie gardzi jednak także pokarmem roślinnym: wodorostami i glonami.

Japoński krab pacyficzny – rozmnażanie

Japońskie kraby pacyficzne są zwierzętami rozdzielnopłciowymi. Łączą się w pary od stycznia do marca. Należy jednak wspomnieć, że informacje na temat zachowań godowych tych zwierząt i ich rozmnażania w naturalnym środowisku są dość skąpe.

Po zapłodnieniu samica składa jaja, które przyczepiają się do jej wyrostków brzusznych. Po 10 dniach wylęgają się z nich larwy. Wówczas następuje odłączenie od samicy. 

Gdzie możemy spotkać japońskiego kraba pacyficznego?

Dojrzali przedstawiciele gatunku Macrocheira kaempferi występują w słonych wodach morskich, na głębokości od 150 do 300 metrów (należy jednak wspomnieć, że japońskie kraby pacyficzne zaobserwowano także na głębokości 800 metrów). Tylko w okresie tarła przemieszczają się na płytsze wody (na głębokość ok. 50 metrów). Młode osobniki żyją na płytszych obszarach niż dorosłe, gdzie woda ma wyższą temperaturę.

Japońskie kraby pacyficzne zamieszkują piaszczyste lub skaliste dno w pobliżu wschodniej strony Archipelagu Japońskiego. Czasami są też spotykane w pobliżu Chin i Półwyspu Koreańskiego, a sporadycznie – w pobliżu Tajwanu.  

Czy japoński krab pacyficzny jest chroniony?

Może się wydawać, że tak niezwykłe i występujące na ograniczonym obszarze zwierzę podlega ochronie gatunkowej. Tak jednak nie jest. Japoński krab pacyficzny nie jest gatunkiem chronionym. Na wodach Oceanu Spokojnego trwają połowy tego skorupiaka (w ostatnich czterech dekadach mniej intensywne niż w przeszłości). Rybacy łowią te wielkie kraby dla ich miejscach, które w niektórych regionach Japonii jest prawdziwym przysmakiem. Połowy są jednak zabronione od stycznia do kwietnia, w okresie godowym.

Niewykluczone jednak, że w niedalekiej przyszłości status japońskiego kraba pacyficznego ulegnie zmianie. Naukowcy zaobserwowali, że w ostatnich latach populacja tego skorupiaka znacząco się skurczyła. Obecnie podejmowane są próby odtworzenia liczebności poprzez zarybianie siedlisk młodymi osobnikami, wyhodowanymi w niewoli.

Japoński krab pacyficzny – ciekawostki

Powyżej wymieniliśmy najważniejsze informacje na temat japońskiego kraba pacyficznego. Na koniec zostawiliśmy ciekawostki o tym niezwykłym skorupiaku.

  1. Japoński krab pacyficzny to największy stawonóg na świecie. 
  2. Największy okaz trzymany w niewoli – Big Daddy – mierzył 3,11 metra (od pazura do pazura). Ten ogromny skorupiak umarł w 2016 roku, ale do dziś dzierży jeszcze jeden tytuł: to stawonóg o najdłuższym zmierzonym odnóżu (1,43 metra).
  3. O ile pod względem rozpiętości odnóży japoński krab pacyficzny nie ma sobie równych w królestwie stawonogów, to pod względem masy musi uznać wyższość homara amerykańskiego. Największe złowione okazy tego skorupiaka, mierzące ponad 100 cm długości, ważyły więcej niż 20 kg.
  4. Zdaniem naukowców, japoński krab pacyficzny może żyć nawet 100 lat. Należy jednak wspomnieć, że do tej pory nie udało się potwierdzić tej hipotezy.
  5. Największe stawonogi świata są jednocześnie jednymi z najstarszych zwierząt na naszej planecie. Naukowcy zaliczają ten gatunek do żywych skamieniałości.
  6. Japoński krab pacyficzny jest jedynym żyjącym przedstawicielem rodzaju Macrocheira.
  7. Na wyspach Izu i Honsiu mięso japońskiego kraba pacyficznego jest traktowane jako przysmak.
  8. Te niezwykłe zwierzęta żyją na głębokości ok. 300 metrów. Przypominamy, 303 metry to rekord świata w nurkowaniu z obiegiem zamkniętym, ustanowiony w 2018 roku przez Krzysztofa Starnawskiego (w tym samym roku pobity przez Jarka Macedońskiego, który zszedł na głębokość 316 metrów).
  9. Samica japońskiego kraba pacyficznego składa do 1,5 miliona jaj o średnicy od 0,63 do 0,85 mm. 
  10. Odnóża japońskiego kraba pacyficznego rosną przez cały okres życia skorupiaka.
  11. Japońskie kraby pacyficzne nie potrafią pływać.
  12. Przed osiągnięciem pełnej dojrzałości, japońskie kraby pacyficzne stosują kamuflaż w postaci fragmentów wodorostów przyczepionych do pancerza. Taka strategia nie występuje natomiast u dorosłych osobników. Nie jest to konieczne, bo ze względu na znaczne rozmiary i głębokość, na której żyją, w swoim środowisku nie mają zbyt wielu naturalnych wrogów.
  13. Badania wykazały, że większość przedstawicieli tego gatunku nie ma przynajmniej jednego odnóża. Wynika to z faktu, że ta część ciała zwierzęcia jest słaba i krucha. Kraby tracą odnóża w wyniku ataku drapieżników lub kontaktu z siecią rybacką.