Trwają wykopaliska w obrębie fundamentów Pałacu Brühla, Pałacu Saskiego oraz kamienic przy ul. Królewskiej na Placu Piłsudskiego w Warszawie. Plan jest taki, aby przywrócić te historyczne gmachy w formie z sierpnia 1939 roku. W czasie wykopalisk archeolodzy znajdują wiele wyjątkowych zabytków.

– Te badania są wyjątkowe. Przy użyciu nowych technologii dowiadujemy się, jak wyglądało codzienne życie w sercu Warszawy na przestrzeni wieków. Na terenie dziedzińca i oficyn Pałacu Brühla mamy do czynienia z obiektami z dziedzin sztuki, dyplomacji, wojskowości. A wciąż przed nami jeszcze zbadanie tego, co skrywa ziemia pod korpusem głównym pałacu – mówi kierownik prac archeologicznych na terenie Pałacu Brühla, Michał Grabowski.

Pałac Saski

W Pałacu Saskim pracowali oficerowie i kryptolodzy odpowiedzialni za złamanie szyfrów Armii Czerwonej. W ten sposób bezpośrednio przyczynili się do zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej w 1920 roku. Dziesięć lat później w tym samych murach podjęto się złamania szyfru „Enigmy”, czyli niemieckiej maszyny szyfrującej. Wybitni matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski w grudniu 1932 roku osiągnęli sukces. Złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej. Potem prace nad tym prowadzili Brytyjczycy pod kierownictwem Alana Turinga.

W Pałacu Saskim w 1817 roku mieszkał wraz z rodziną Fryderyk Chopin. W tym miejscu skomponował swoje pierwsze utwory: Polonez B-dur i Polonez g-moll. 

W 1944 roku Niemcy wysadzili budynek w powietrze. Przetrwał jedynie fragment arkad z Grobem Nieznanego Żołnierza.

Pierwsze prace prowadzone były na terenie Pałacu Saskiego w latach 2006 i 2008. Wówczas również planowano odbudowę. Jednak prace zostały wstrzymane, a przebadany obszar został zasypany. Najstarsze mury wpisano do rejestru zabytków. W ramach obecnie realizowanej inwestycji odbudowy będą zachowane i w miarę możliwości wyeksponowane dla zwiedzających.

Pałac Brühla 

Z kolei sąsiedni Pałac Brühla był wspaniałą budowlą rokokowej architektury Warszawy. Jego początki sięgają XVII stulecia.

W czasach Królestwa Polskiego Pałac pełnił funkcje reprezentacyjne. Był to m.in. pierwszy warszawski adres Wielkiego Księcia Konstantego. Jednak kolejne dekady XIX wieku stały się okresem postępującej degradacji budynku.

Przebudowa nastąpiło w latach 20. i 30. XX wieku. Znajdowało się tam Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Niemcy wysadzili gmach w powietrze w 1944 roku. Obecnie trwający pierwszy etap prac wykopaliskowych obejmuje 4,5 tys. m kw. i potrwa do końca 2023 roku. 

Odbudowa pałaców i kamienic

Planowana jest odbudowa tych dwóch pałaców, jak i kamienic przy ul. Królewskiej do stanu na 1939 rok. „Ten największy kompleks pałacowy Warszawy tworzył plastycznie i krajobrazowo spójną przestrzeń, domykającą plac. Jego przywrócenie zwieńczy dzieło powojennej odbudowy stolicy” – czytamy na stronie spółki Pałac Saski. Zakończenie inwestycji zaplanowano na 2030 rok. 

Źródło: Pałac Saski sp. z o.o.

Galeria znajduje się poniżej.