Majowie tworzyli jedną z największych i najlepiej rozwiniętych cywilizacji w czasach prekolumbijskich na obszarach Mezoameryki. Nic dziwnego zatem, że od lat intrygują naukowców, którzy badają i analizują ich losy. To jednak trudne wyzwanie, ponieważ większość majańskich miast wraz z ich dziedzictwem kulturowym, została zniszczona w trakcie podbojów hiszpańskich w XVI wieku.
Archeolodzy odnaleźli ślady dawnej stolicy majańskiej dynastii Tutul-Xiu
Najnowsze odkrycie archeologów z National Institute of Anthropology and History (INAH) pokazały, że na gruzach miast Majów, budowano nowe osady. Badacze odkryli, że w miejscu dzisiejszego Oxkutzcab, które znajduje się w stanie Jukatan, pierwotnie znajdowała się miejscowość, która prawdopodobnie była zarządzana przez Majów z rodu Tutul-Xiu. Naukowcy twierdzą, że tam, gdzie niegdyś stała majańska świątynia, dziś znajduje się franciszkański kościół Parroquia de San Francisco de Asis.
W 1441 roku Ah Xupan z dynastii Tutul-Xiu miał zbuntować się przeciwko rodzinie Cocom, która zarządzała wówczas centralną częścią Półwyspu Jukatan. W stolicy regionu Mayapán zorganizowano przewrót, podczas którego wymordowano większość rodziny rządzącej. Przeżył tylko jeden członek rodu Cocom, który był akurat na wyprawie handlowej.
Tutul-Xiu przez długi czas współpracowali z hiszpańskimi najeźdźcami
Niegdyś ważny ośrodek cywilizacji Majów został doszczętnie spalony i ograbiony. Mieszkańcy, którzy stracili swój dobytek, zostali zmuszeni do opuszczenia miasta. Wydarzenie spowodowało, że na Jukatanie powstało 18 niezależnych królestw, które walczyły ze sobą aż do najazdu Hiszpanów.
Badacze twierdzą, że Tutul-Xiu stanęli wówczas przed wyborem nowej stolicy. Archeolodzy z INAH uważają, że to właśnie miasto w Oxkutzcab stało się wkrótce ich najważniejszym miastem. Co ciekawe, Majanie z dynastii Xiu mieli szybko stali się sojusznikami Hiszpanów. Konkwistadorzy potrzebowali ich wsparcia w podboju Copul i Cocom. Historycy podejrzewali, że ta współpraca przynosiła korzyści każdej ze stron.
Dziś Oxkutzcab jest małym miasteczkiem na Półwyspie Jukatan
Jednak wszystko wskazuje na to, że Hiszpanie ostatecznie pozbyli się również Majów Tutul-Xiu. Archeolodzy odkryli, że ich dawna stolica została całkowicie zrównana z ziemią ok. 1550 roku. Podczas najnowszych wykopalisk badacze odnaleźli kości dawnych mieszkańców Jukatanu, ceramikę wytworzoną przez Majów oraz kilka ozdobnych fragmentów budynków. Niektóre z odnalezionych artefaktów miały nawet 1000 lat.
Na ozdobnych elementach archeolodzy zidentyfikowali wizerunki ważnych majańskich władców oraz bóstw. Uczeni znaleźli również fragmenty szkła i porcelany, które sugerują kolonialne wpływy na rozwój Oxkutzcab. Dziś miasto zamieszkuje ok. 30 tysięcy ludzi, a większość z nich to potomkowie Majów. W języku majańskim „Oox k'úuts kaab” oznacza „Miasto mlekowca, tytoniu i miodu”.
Źródło: Heritage Daily
