Choć dziś już wiadomo, że wcześniej powstał niemiecki Z3, brytyjskie Colossusy i amerykański ABC, to ENIAC wciąż pozostaje najsłynniejszym komputerem w dziejach

Kiedy powstał pierwszy komputer?

Maszyna skonstruowana w latach 1943–1945 na Uniwersytecie Pensylwanii przez inżyniera elektronika Johna Prespera Eckerta i fizyka Johna W. Mauchly'ego miała zastąpić naukowców przy wykonywaniu żmudnych rachunków. Powstała dla wojska, a jej głównym zadaniem było obliczanie współrzędnych toru lotu pocisków. 

ENIAC zaczął działać jednak dopiero po II wojnie światowej. Oprócz obliczeń balistycznych dokonywano na nim m.in. analiz potrzebnych przy konstrukcji broni wodorowej czy obliczeń kolejnych miejsc po przecinku liczby pi.

Pierwszy komputer eniacPierwszy komputer zademonstrowano 15 lutego 1946 roku. Fot. Bettmann/Contributor

Jak wyglądał pierwszy komputer na świecie?

Maszyna ważyła blisko 30 ton i zajmowała 42 stalowe szafy wysokości 3 m, szerokie na 60 i głębokie na 30 cm. W środku było aż 18 800 lamp elektronowych kilkunastu typów. Inne komponenty także liczone były w tysiącach, dlatego sceptycy uważali, że urządzenie złożone z tak wielu elementów nie będzie funkcjonalne, ponieważ nieustannie będzie się coś w nim psuło.

Początkowo istotnie tak było, bo średnio co pół godziny pojawiała się jakaś awaria. Jednak wystarczyło ENIAC-a nie wyłączać, by nie zdarzały się one częściej niż raz na dwa dni. Namierzenie przepalonej lampy zajmowało około kwadransa.

Jakie działania wykonywał pierwszy komputer?

Inaczej niż współczesne komputery, pierwszy komputer ENIAC pracował z wykorzystaniem systemu dziesiętnego. W ciągu sekundy był w stanie wykonać 5000 dodawań liczb dziesięciocyfrowych. Dziś przeciętny komputer z marketu działa szybciej, ale 70 lat temu moc obliczeniowa ENIAC-a robiła ogromne wrażenie. Zlecanie maszynie zadania do wykonania, czym zajmowała się grupa programistek, odbywało się ręcznie na trzech wielkich panelach i było dość czasochłonne.

ENIAC-a wyłączono 2 października 1955 roku o godzinie 23.45. Części rozebranej maszyny-legendy znajdują się obecnie na macierzystej uczelni, w Smithsonian Institution w Waszyngtonie oraz kilku innych uniwersytetach i muzeach nauki na świecie.