Postęp archeologii, jak i wielu innych dziedzin naukowych, ma duży związek z rozwojem nowoczesnych technologii. Dzięki współczesnym metodom badawczym naukowcy są w stanie odkrywać rzeczy, o jakich jeszcze kilkadziesiąt lat temu można było jedynie pomarzyć.

Tomografia komputerowa jest niezwykle przydatna w badaniach archeologicznych

Jednym z przykładów jest tomografia komputerowa (CT). To badanie obrazowe, które wykorzystywane jest do wykrywania wielu poważnych schorzeń. Ten rodzaj tomografii obrazuje tkanki miękkie, naczynia krwionośne i kości w różnych częściach ciała. 

Tomografia komputerowa znalazła swoje zastosowanie również w badaniach archeologicznych. Jest to niezwykle cenne narzędzie, które umożliwiło m.in. cyfrowe rozpakowanie egipskiej mumii złotego chłopca oraz mumii faraona sprzed 3000 lat. Co więcej, badania z wykorzystaniem tomografii wykazały, że Tutanchamon nie zmarł od uderzenia w głowę, jak podejrzewano, a otwór w potylicy został wykonany pośmiertnie, podczas balsamowania. 

Naukowcy stworzyli rekonstrukcję twarzy człowieka sprzed 9600 lat

Dzięki obrazowaniu CT można dokonać wielu przełomowych odkryć, jak również stworzyć rekonstrukcję twarzy ludzi, którzy zamieszkiwali naszą planetę tysiące lat temu. Właśnie tego dokonali brazylijscy naukowcy w najnowszych badaniach. Zrekonstruowali wygląd Zuzu, człowieka, który zamieszkiwał Brazylię ok. 9600 lat temu.

Tak mógł wyglądać Zuzu, człowiek, który żył w Brazylii ok. 9600 lat temu / fot. Moacir Elias Santos, Cicero Moraes

Szkielet Zuzu został odnaleziony w 1997 roku na stanowisku archeologicznym Toca dos Coqueiros, parku narodowym Serra da Capivara. Na podstawie kształtu i wielkości czaszki badacze stwierdzili, że szczątki należały do kobiety. Wywołało to dyskusję w środowisku naukowym, ponieważ nie wszyscy zgadzali się z tą identyfikacją. Wielu archeologów uważało, że Zuzu w rzeczywistości był mężczyzną.

W ubiegłym roku naukowcy wykonali kilkadziesiąt zdjęć czaszki, a następnie połączyli je cyfrowo, aby uzyskać dokładny model trójwymiarowy. Następnie za pomocą tomografii komputerowej odtworzyli tkanki miękkie Zuzu, aby zobaczyć, jak wyglądała twarz tej osoby. Uczeni przyznają, że raz na zawsze rozwiali wątpliwości, co do płci tego człowieka.

Tak mógł wyglądać rdzenny Brazylijczyk z okresu paleolitu

Autorzy stworzyli łącznie dwa modele. Jeden jest czarno-biały i widoczne na nim są jedynie rysy twarzy Zuzu. Na drugim mężczyzna ma ciemniejszy kolor skóry, włosy, brwi i rzęsy oraz otwarte, ciemnobrązowe oczy. Widoczny na drugim zdjęciu człowiek to rdzenny mieszkaniec Brazylii, który żył w Ameryce Południowej tysiące lat przed nadejściem portugalskich kolonizatorów.

Dokładna rekonstrukcja Zuzu / fot. Moacir Elias Santos, Cicero Moraes

Badacze zwracają jednak uwagę, że to czarno-białe zdjęcie jest bardziej realistyczne. Koloryzowana rekonstrukcja jest jedynie wyobrażeniem tego, jak mógł wyglądać Zuzu, biorąc pod uwagę źródła historyczne i potomków rdzennych Brazylijczyków. – Obraz był renderowany w skali szarości, ponieważ nie mamy dokładnych informacji o kolorze skóry tego mężczyzny –twierdzi Cícero Moraes, współautor badania i grafik komputerowy, który współpracował z zespołem archeologów.

Czaszka miała kilka ubytków, które naukowcy musieli dodatkowo zrekonstruować. – Musieliśmy tak dostosować strukturę czaszki, aby możliwe było całkowite odtworzenie tkanek miękkich. Dzięki temu możemy teraz zobaczyć, jak wyglądał Zuzu prawie 10 tysięcy lat temu – przyznaje Moraes. – Dzisiaj możemy przyjść na spotkanie z naszym przodkiem, człowiekiem, który ukształtował naszą brazylijską tożsamość – dodają autorzy badania.

Źródło: Live Science