Wielu osobom Kuba kojarzy się wyłącznie z cygarami, Fidelem Castro i rewolucją. Warto jednak poznać nieco bliżej ten niezwykły kraj, całkowicie odmienny od europejskich destynacji turystycznych, w których cieniu wciąż jeszcze pozostaje. Mimo że tamtejsza sytuacja gospodarcza, która bezpośrednio przekłada się na warunki życia Kubańczyków nie przedstawia się kolorowo, to nie sposób nie zauważyć, że z twarzy mieszkańców niemal nigdy nie schodzi uśmiech. To dobitnie świadczy o tym, jak niezwykłym miejscem jest Kuba.
Pory roku na Kubie
Kuba leży w strefie klimatu tropikalnego. Występują tam tylko dwie pory roku – deszczowa i sucha.
Dla nas, mieszkańców strefy umiarkowanej, Karaiby jawią się jako pogodowy raj. Faktem jest, że na Kubie jest ciepło przez cały rok. Najchłodniejszym miesiącem jest styczeń, kiedy słupek rtęci w ciągu dnia wskazuje średnio 25, a w nocy 19 stopni Celsjusza. Należy jednak wiedzieć, że w trakcie pory deszczowej, która trwa tam od maja/czerwca do listopada, pogoda bywa kapryśna. Średnia temperatura powietrza wynosi wówczas 32 stopnie Celsjusza, a ze względu na wysoką wilgotność, upał jest trudny do zniesienia. Warto także pamiętać, że wrzesień i październik to okres podwyższonego ryzyka wystąpienia huraganów.
Waluta na Kubie
Trudno wskazać drugi kraj z tak zawiłą polityką monetarną. Przez pewien czas na wyspie obowiązywał dualny system monetarny. Funkcjonowały dwie waluty: CUP, czyli peso kubańskie (peso cubano) i CUC, czyli peso wymienialne (peso convertible). Pierwsza funkcjonowała (i do dziś funkcjonuje) w obiegu wewnętrznym – Kubańczycy otrzymują wypłatę w CUP i płacą tą walutą. Drugą posługiwali się turyści i niektórzy uprzywilejowani mieszkańcy mieszkańcy, przede wszystkim pracujący w sektorze usług turystycznych. Od 1 stycznia 2021 roku na Kubie obowiązuje tylko jedna waluta – CUP.
W wielu miejscach można realizować płatności w euro, a mile widziane są też dolary kanadyjskie, funty szterlingi, franki szwajcarskie, peso meksykańskie i jeny japońskie. Nie warto jednak zabierać ze sobą dolarów amerykańskich. Ze względu na napiętą sytuację między Kubą a USA, możliwość wymiany tej waluty zmienia się jak obraz w kalejdoskopie. Co prawda w lipcu 2020 roku kubański rząd zrezygnował z 10-procentowego podatku pobieranego przy płatności w USD i wymianie na walutę lokalną, ale już w czerwcu 2021 roku obrót gotówką w dolarach został zawieszony.
Czy na Kubie można zapłacić kartą? Do niedawna płatności elektroniczne realizowały tylko nieliczne punkty, głównie hotele i sklepy dla turystów. Sytuacja zaczęła się zmieniać dopiero po pandemii, gdy taka forma transakcji została uznana za bezpieczniejszą. Obecnie coraz więcej punktów handlowych i lokali usługowych akceptuje karty, ale wciąż jeszcze nie jest to powszechna metoda płatności.
Miejsca na Kubie będące na liście UNESCO
Kuba słynie z malowniczych plaż, oryginalnej architektury i zabytkowej motoryzacji. Historyczne, kulturowe i przyrodnicze dziedzictwo tego kraju docenili nie tylko turyści z całego świata, ale także komisarze UNESCO. Wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa doczekało się dziewięć miejsc na Kubie:
- zespół zabytkowy w Hawanie i jego system fortyfikacji,
- Trynidad i dolina Los Ingenios,
- zamek San Pedro de la Roca w Santiago de Cuba,
- Park Narodowy Desembarca del Granma,
- Valle de Viñales,
- krajobraz archeologiczny pierwszych plantacji kawy na południowym wschodzie Kuby,
- Park Narodowy Alejandro de Humboldt,
- zabytkowe centrum Cienfuegos,
- historyczne centrum Camagüey.
Noworoczne rytuały na Kubie
Tak jak w niemal każdym kraju świata, na Kubie Nowy Rok wita się zabawą do białego rana, tym bardziej że na 1 stycznia przypada także rocznica rewolucji kubańskiej. Tradycyjnie Kubańczycy rozpoczynają sylwestrową noc od uroczystej kolacji w gronie rodziny, przyjaciół i sąsiadów. Później wychodzą na ulicę, gdzie przy gorących rytmach tańczą i bawią się. Zabawa w klubach i barach jest zarezerwowana dla turystów, Kubańczycy wolą świętować w domach i na ulicach. Warto jednak wspomnieć, że jako gościnny naród, z otwartymi ramionami witają każdego, kto chce przyłączyć się do fiesty.
Kultura ludowa wciąż jest mocno zakorzeniona na Kubie. Do dziś kultywowane są tam noworoczne zwyczaje przodków. O ile o północy na całym świecie odpalane są sztuczne ognie, to Kubańczycy wylewają wówczas wodę na ulicę. Ta tradycja ma na celu wygnanie z domu złego ducha starego roku. W tamtejszej tradycji, woda jest symbolem negatywnej energii. Gdy zostaje wylana z okna lub balkonu i uderza o ziemię, odbija dobrą energię nowego roku, a ta przedostaje się do domostwa.
W mniejszym miastach i na wsiach praktykowany jest jeszcze jeden zwyczaj – palenie kukły. Przebrane za najróżniejsze postaci (w tej kwestii Kubańczycy wykazują sporą fantazję), symbolizują mijający rok. Podpalając je, Kubańczycy symbolicznie zapraszają nowy.
Co warte podkreślenia, w obrzędach uczestniczą wszyscy, bez względu na wykształcenie i wiarę. Nie ma znaczenia, czy ktoś ma tytuł naukowy czy nie potrafi czytać. Nie jest ważne, czy ktoś wyznaje katolicyzm czy inną religię. Tradycja wzbija się ponad różnice.
Jaka jest przestępczość na Kubie?
Ameryka Łacińska nie cieszy się reputacją najbezpieczniejszego regionu na świecie. W niektórych krajach tego regionu, napady na turystów nie są niczym niezwykłym, a gdzieniegdzie na porządku dziennym są też porwania dla okupu. Przyglądając się corocznemu raportowi Global Peace Index można dojść do wniosku, że Kuba należy do dość niebezpiecznych miejsc. W zestawieniu na rok 2022 największa wyspa na Karaibach uplasowała się na 98. miejscu (ze wskaźnikiem 2,08 na 5,0) spośród 163 krajów, które zostały w nim ujęte.
Warto jednak zaznaczyć, że kiepska pozycja w indeksie w żaden sposób nie wskazuje na to, że mieszkańcy Kuby i turyści odwiedzający ten kraj powinni czuć się szczególnie zagrożeni. Autorzy zestawienia uwzględniają wiele czynników społecznych i politycznych, które wpływają na ocenę, a które nie odnoszą się bezpośrednio do przestępczości. Jak pod tym względem wypada Kuba?
W kontekście liczby zabójstw, to drugi najbezpieczniejszy kraj Ameryki Łacińskiej. Kuba otrzymała wskaźnik 2,749, a lepiej pod tym względem wypadło tylko Chile. W zakresie subiektywnego poczucia bezpieczeństwa (wskaźnik obrazuje, jak bardzo mieszkańcy boją się o zdrowie i życie i jak postrzegają poziom przestępczości), przyznano notę 2,08, najlepszą w całej Ameryce Łacińskiej. Z kolei wskaźnik przestępstw z użyciem przemocy wyniósł 2,0. Tak samo oceniono wskaźnik dostępności broni.
W praktyce oznacza to, że Kuba jest jednym z najbezpieczniejszych krajów karaibskich i w całej Ameryce Łacińskiej.
