Franciszek to papież dla ludu. Był człowiekiem pokornym, pełnym żarliwej wiary
Papież Franciszek wprowadził przełomowe zmiany w Watykanie. Podkreślał szacunek dla świeckich i starał się dać zwykłym ludziom poczucie siły. Był też „gwiazdą rocka”.
Spis treści:
Papież Franciszek zmarł 21 kwietnia 2025 r. Wiernym Kościoła katolickiego przewodził od marca roku 2013. Jego wybór na papieża cechowały „pierwsze razy”. Był pierwszym od ponad 1200 lat człowiekiem spoza Europy, pierwszym z Ameryki Południowej i pierwszym jezuitą, który został biskupem Rzymu.
Jako zwierzchnik Stolicy Apostolskiej Franciszek wprowadził przełomowe zmiany, a jego przywództwo stanowiło istotny zwrot w kwestii samego urzędu. Skoncentrował się na zasypywaniu pogłębiającej się przepaści między elitarną administracją Kościoła katolickiego a jego wiernymi. Zapoczątkował także nowe podejście do starych tradycji i praktyk katolickich.
Przyszły papież w Argentynie
Wychowanie, wykształcenie i praktyczne doświadczenie Franciszka stanowiły podwaliny jego awansów w kościelnej hierarchii. Jorge Mario Bergoglio urodził się 17 grudnia 1936 r. w Buenos Aires w Argentynie. W młodości zachorował na zagrażające życiu zapalenie opłucnej, co doprowadziło do usunięcia fragmentu płuca. Zanim został duchownym, zdobył wykształcenie technologa chemicznego. A powołanie do służby Bogu poczuł, gdy pewnego dnia jako uczeń szkoły średniej przystąpił do spowiedzi.
Formalnie wyświęcony na księdza katolickiego w roku 1969, Bergoglio studiował teologię w ojczystej Argentynie, a następnie rozpoczął formację duchową w Hiszpanii. Wróciwszy do Argentyny, 22 kwietnia 1973 r. złożył wieczyste śluby w zakonie jezuitów, a wkrótce potem został prowincjałem Towarzystwa Jezusowego w Argentynie.
W latach 80. i 90. Bergoglio pełnił funkcję rektora swojej macierzystej uczelni, Facultades de Filosofía y Teología de San Miguel. Wyjeżdżał też za granicę, aby kontynuować naukę, i piastował liczne stanowiska w kościele instytucjonalnym. W 1998 r. został arcybiskupem Buenos Aires, a w roku 2001 papież Jan Paweł II mianował go kardynałem.
W ciągu całej swojej posługi Bergoglio kładł nacisk na sprawiedliwość społeczną, społeczne zaangażowanie i solidarność wśród chrześcijan i nie tylko. Odrzucał wszystko, co przypominało zbytek. Np. przedkładał publiczną komunikację miejską i skromne warunki mieszkaniowe nad wystawne apartamenty, w których rezydowali jego poprzednicy. Jego niestrudzona praca w najbiedniejszych dzielnicach Buenos Aires przyniosła mu przydomek „biskupa slumsów”.
Wybór na papieża
W roku 2001, po Synodzie Biskupów, Bergoglio znalazł się w centrum uwagi, gdy objął funkcję relatora generalnego. Jego zadaniem było wygłoszenie przemówienia programowego i nadzorowanie publikacji prezentujących wyniki zgromadzenia, które często służą jako wytyczne dla Kościoła. Podczas tych obrad, które odbyły się po atakach na World Trade Center z 2001 r., Bergoglio wykazał się umiejętnościami i współczuciem. Do tego stopnia, że po śmierci Jana Pawła II w 2005 r. zaczęto mówić o jego wyborze na papieża.
Jednak dopiero 13 marca 2013 r., po ustąpieniu Benedykta XVI, Kolegium Kardynałów wybrało Bergoglia na 266. zwierzchnika Kościoła rzymskokatolickiego. Bergoglio objął papieski tron w wieku 76 lat, przyjmując pontyfikalne imię Franciszek – na cześć świętego Franciszka z Asyżu. Potem wyjaśnił, że gdy liczono głosy konklawe, jego myśli pobiegły ku temu świętemu: „Dla mnie jest on człowiekiem ubóstwa, człowiekiem pokoju, człowiekiem, który kocha i chroni stworzenie”.
Działalność i dziedzictwo
Listy, komunikaty i oficjalne dekrety papieża Franciszka odzwierciedlały jego pragnienie unowocześnienia Kościoła i odnowy Watykanu naznaczonego skandalami. Jego cztery encykliki (pisma dotyczące nauczania Kościoła skierowane do biskupów) koncentrowały się na takich kwestiach, jak wiara i zbawienie, związek między środowiskiem a religią oraz konieczność współpracy wszystkich ludzi na świecie. Franciszek wkrótce stał się dla wielu „gwiazdą rocka”, śledzoną przez miliony internautów i witaną na wydarzeniach przez tłumy złożone z setek tysięcy wiernych spragnionych wspólnych selfie.
W samym Watykanie papież Franciszek przemeblował Kolegium Kardynałów, by odejść od struktury składającej się głównie z Europejczyków. Nie omijały go jednak ani kontrowersje, ani krytyka. Zwłaszcza że musiał się zmierzyć z uderzającymi w Kościół skandalami dotyczącymi molestowania seksualnego. Jego komentarze na temat homoseksualizmu, związków osób tej samej płci i procedury macierzyństwa zastępczego, jego rola w podnoszeniu rangi kobiet w Kościele oraz mniej sztywne stanowisko w sprawie rozwodów i antykoncepcji, a także inne kwestie, trafiły na pierwsze strony gazet. I spotykały się zarówno z pochwalnym odzewem, jak i wyrazami sprzeciwu.
Przez cały swój pontyfikat Franciszek podkreślał szacunek dla świeckich i starał się dać zwykłym ludziom poczucie siły, upraszczając przekaz Kościoła. Próbował umieścić współczucie i pojednanie na czele jego priorytetów. I wierzył w otwartą dyskusję, która miała stymulować duchową myśl. Franciszek będzie zapamiętany nie tylko za to, że przekształcił tę instytucję, ale także za niezachwiane oddanie wierze i wspólnocie katolickiej oraz niespotykane dotąd spojrzenie w przyszłość w ciągle zmieniającym się świecie.
Następca Franciszka I, 267. zwierzchnik Stolicy Apostolskiej, zostanie wybrany przez Kolegium Kardynałów po okresie papieskiego interregnum.
Źródło: National Geographic Polska