Czy w historii ewolucji ludzkości cokolwiek jest pewne? Na pewno to, że kolejne odkrycia mogą zmienić dotychczasowe rozumienie migracji Homo sapiens. Jak się okazuje, nasi przodkowie dotarli do Azji Południowo-Wschodniej znacznie wcześniej niż do tej pory przypuszczano, bo już 86 000 lat temu. Dowodzi temu fragment ludzkiej kości piszczelowej znaleziony w jaskini w Laosie.
Kiedy Homo sapiens dotarł do Azji?
Tam Pà Ling, nazywana też Jaskinią Małp, znajduje się na wysokości około 1170 metrów w północnym Laosie. To nie pierwsze tego typu odkrycie w tym miejscu. Wcześniejsze znaleziska były jednak o wiele młodsze. Mowa o fragmentach ludzkich kości liczących 70 tys. lat. Już to odkrycie zmotywowało archeologów do kontynuowania wykopalisk. Tak też się stało.
W badaniu opublikowanym na łamach czasopisma „Nature Communications” naukowcy poinformowali, że znaleźli nowe ludzie szczątki. Są to fragmenty przedniej części czaszki i piszczela. Najprawdopodobniej wcześniej znajdowały się gdzieś indziej. Do jaskini miały trafić podczas monsunu. Co prawda kości nie były kompletne, ale to nie przeszkodziło badaczom w porównaniu ich z innymi ludzkimi szczątkami. W ten sposób ustalili, że są najbardziej zbliżone do Homo sapiens.
Na tym nie zakończyły się badania. Kolejnym krokiem było ustalenie, z jakiego przedziału czasu pochodzą kości. W tym celu naukowcy wykorzystali datowanie luminescencyjne pobliskich osadów. Jest to technika mierząca, kiedy po raz ostatni dany obiekt był wystawiony na działanie światła słonecznego. Dodatkowo wykorzystano też datowanie metodą uranowo-torową, która polega na rozpadzie promieniotwórczym izotopów uranu i toru. Według szacunków czaszka ma do 73 tys. lat, a kość piszczelowa nawet 86 tys. lat.
Historia migracji ludzkości
To niezwykle cenne odkrycie w kontekście ustalania szczegółów migracji Homo sapiens do Azji. Zwłaszcza że, jak podkreśla główny autor badań, Fabrice Demeter, od drugiej wojny światowej w Laosie przeprowadzono niewiele badań antropologicznych. Jaskinia Tam Pà Ling stała się więc głównym źródłem informacji.
Według dotychczasowej wiedzy, Homo sapiens wyemigrował z Afryki około 60 tys. lat temu. Była to pojedyncza masowa migracja zakończona sukcesem. Archeolodzy zajmujący się prehistorią Azji od dawna podejrzewali jednak, że już ponad 65 tys. lat temu starożytni ludzie byli w stanie dotrzeć do wysp i dokonać przepraw morskich i zaludniać pozornie odległe części świata. Odkrycia jak to w Laosie, wskazują, że wcześniej podejmowane próby mogły kończyć się porażką.
W Tam Pà Ling nie znaleziono żadnych kamiennych narzędzi ani innych wskazówek dotyczących stylu życia tych ludzi. Michael B.C. Rivera, antropolog biologiczny z University of Hong Kong, który nie był zaangażowany w badania, przekazał w rozmowie z serwisem „Live Science”, że „być może była to grupa, która rozproszyła się po Azji Południowo-Wschodniej i wymarła, zanim była w stanie przekazać geny dzisiejszym ludziom”.
Najstarsze ludzkie kości
Jedne z najstarszych ludzkich szczątków, jakie kiedykolwiek odkryto, to kości Omo One znalezione w Etiopii. Przez dziesięciolecia dyskutowano o ich dokładnym wieku. Według ostatnich badań mają około 233 tys. lat. Nie są jednak najstarsze.
W 2017 r. archeolodzy odkryli kości co najmniej pięciu osób w Jebel Irhoud, dawnej kopalni barytu położonej 100 km na zachód od Marakeszu. Wiedzieli, że szczątki są stare, ale byli w szoku, gdy testy datowania wykazały, że ząb i kamienne narzędzia znalezione wraz z kośćmi miały około 300 tys. lat.
Źródło: Nature Communications
