Człowiek neandertalski to wymarły przedstawiciel rodzaju homo, niekiedy klasyfikowany jako podgatunek człowieka rozumnego lub gatunek odrębny – Homo neanderthalensis. Naukowcy są zgodni, że neandertalczycy żyli w Eurazji jeszcze około 40 tys. lat temu. Prawdopodobnie mieli kontakt z homo sapiens na terenie dzisiejszego Bliskiego Wschodu. Pierwsze cechy neandertalczyka pojawiły się u człowiekowatych w Europie ok. 400–350 tysięcy lat temu.

Naukowcy twierdzą, że pewne cechy neandertalczyka mają wpływ na współczesne lecznictwo

Szwedzcy naukowcy w trakcie ostatnich badań analizowali, jak wygląda proces rozkładu leków takich jak: warfaryna, ibuprofen i statyny (stosowane w celu obniżenia poziomu cholesterolu we krwi). Wyniki były zaskakujące. Jak się okazało, enzymy, które biorą udział w metabolizmie leków u niektórych osób, mogą mieć pochodzenie neandertalskie.

– Naszym zdaniem to jest niezwykle rzadki, jeśli nie jedyny przykład, że cechy człowieka neandertalskiego mają bezpośredni wpływ na współczesne lecznictwo. Niektóre dawki konkretnych leków mogą być dużo bardziej toksyczne dla osób, które mają w sobie pewne geny neandertalczyka – wyjaśnia główny autor badania, Hugo Zeberg, genetyk ewolucyjny z Instytutu Karolinska w Szwecji.

Czy człowiek neandertalski krzyżował się z człowiekiem współczesnym

Od wielu lat w świecie nauki trwają spory, czy neandertalczycy mogli krzyżować się ze współczesnym Homo sapiens. Odkrycia choćby w Portugalii, Rumunii i na Morawach mogą sugerować, że dochodziło do krzyżowania się gatunków H. Sapiens neanderthalensis z H. sapiens sapiens. Odkrycia te stały się podstawą hipotezy o możliwości wchłonięcia neandertalczyków do populacji człowieka rozumnego.

Autorzy badania twierdzą, że dziedzictwo genów, które współcześni ludzie otrzymali od człowieka neandertalskiego, czyli które dokładnie geny niektórzy z nas mają po neandertalskich przodkach, nie jest jeszcze w pełni odkryte. Jest za to coraz więcej dowodów na to, że pewnych cech może być więcej i mają one wpływ na różne aspekty życia ludzi. Uczeni sugerują, że ta spuścizna może być przyczyną wielu różnic biologicznych pomiędzy ludźmi.

Kluczowy gen

Uczeni swoje odkrycie opisali na łamach czasopisma naukowego „The Pharmacogenomics Journal”. Według nich chodzi o gen CYP2C9, który jest genem kodującym cytochromu P450. To białko z grupy enzymów, które wykazuje aktywność monooksygenazy.

Jedną z jego funkcji jest katalizowanie reakcji hydroksylowania, która odgrywa bardzo ważną rolę w syntezie cholesterolu ze skwalenu. Mówiąc prościej, cytochrom P450 jest ważnym elementem w metabolizmie ksenobiotyków, czyli związków chemicznych, które są obce dla ludzkiego organizmu i nie spotyka się z nimi w naturze.

Co nas łączy z neandertalczykami

Naukowcy ze Szwecji podkreślają, że istnieje kilka typów genu CYP2C9. Każdy z nich cechuje się odmienną zdolnością metabolizmu leków. Przy niektórych proces ten zachodzi dużo wolniej. Badacze postanowili porównać typy genów współczesnych z DNA szczątek neandertalczyków.

Okazało się, że dwa warianty cytochromu P450 były bardzo podobne do tych, które występowały u człowieka neandertalskiego. Te same, które gorzej radziły sobie z metabolizmem ksenobiotyków. Uczeni są przekonani, że te właśnie geny zostały przekazane ludziom, gdy nasze gatunki mieszały się dziesiątki tysięcy lat temu.

Źródło: The Pharmacogenomics Journal