Rostock to niemieckie miasto w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie. Położone jest nad rzeką Warnow, ok. 12 km od jej ujścia do Zatoki Meklemburskiej na Morzu Bałtyckim.
W VI wieku tereny te zasiedlali słowiańscy osadnicy z plemion obodryckich. Co ciekawe, to Słowianie połabscy założyli w tym miejscu gród, który w przekazach nazywany jest Roztok. Nazwa odnosiła się do szerokiego rozpływanie się rzeki.
W niemieckim mieście odnaleziono diabelską tabliczkę przekleństwa
Dziś Rostock zamieszkuje ponad 200 tys. mieszkańców i jest – po Lubece i Kilonii – trzecim co do wielkości niemieckim portem morskim nad Bałtykiem. To również największe, ludnościowo i powierzchniowo, miasto Meklemburgii-Pomorza Przedniego.
W ostatnich miesiącach odbywała się w tu rozbudowa miejskiego ratusza. Podczas wykopalisk archeolodzy odnaleźli średniowieczną latrynę, a w niej… tajemniczą ołowianą tabliczkę.
Przedmiot ma wymiary ok. 8 cm na 4 cm. Naukowcy zwrócili uwagę, że w XIV wieku, w miejscu odkrycia dawnej toalety, znajdował się dom z podwójnym szczytem. Według zapisów historycznych było to „jedno z piękniejszych domostw tego rodzaju w całych północnych Niemczech”.
Klątwa skierowana przeciwko parze kochanków
Archeolodzy dokonali dokładnej analizy tabliczki. Po jej rozwinięciu ukazał się czytelny napis, który brzmiał „sathanas Talke belzebuk Hinrik berith”. Badacze podkreślili, że oznacza to mniej więcej: „rzucam diabelską klątwę na kobietę o imieniu Talke i mężczyznę o imieniu Hinrik”.
Tekst zapisano pismem gotyckim. To rodzina krojów pisma opartych na alfabecie łacińskim, o charakterystycznych łamanych i ozdobnych konturach. Jego początki datuje się na XI wiek. W powszechnym użyciu pismo występowało od XIII wieku. Uużywane było w Europie Zachodniej i Środkowej aż do późnego średniowiecza. Co ciekawe, w druku pismo gotyckie po raz pierwszy zastosował Jan Gutenberg w 1455 roku do wydrukowania 42-wierszowej Biblii.
Autorzy odkrycia napisali w oświadczeniu, że odkrycie w Rostocku jest niezwykle rzadkie. Tym bardziej, że zaklęcie odnosi się do samego Belzebuba. To semickie imię wodza demonów. Pojawia się ono m.in. w Ewangelii Łukasza, w opisie sytuacji, gdy faryzeusze i uczeni oskarżają Jezusa, że „mocą Belzebuba, władcy złych duchów, wyrzuca złe duchy”. Belzebub odnosi się także do antychrysta, a w późniejszej literaturze utożsamiany jest z samym diabłem.
Zaklęcie wymienia dwa potężne demony
Wzmianka w zaklęciu o Berith nawiązuje do tradycji okultystycznej, w której postać ta pojawia się jako ósmy duch Goecji (w systemie przyzywania duchów). By go przywołać i podporządkować, potrzebna jest jego pieczęć z miedzi oraz Dysk Salomona ze srebra. Dysk miał znajdować się na środkowym palcu lewej ręki i bezustannie dotykać twarzy maga. Była to ochrona go przed ognistym oddechem groźnego demona. Berith jest on potężnym, straszliwym i wielkim księciem piekła.
Niemieccy archeolodzy zwrócili uwagę, że tablice z przekleństwami były bardzo powszechne w starożytności w okresie grecko-rzymskim. Zaklęcia były spisywane na cienkich i zwiniętych fragmentach ołowiu. Najczęściej służyły do proszenia bogów, duchów lub zmarłego o łaski, a także wszelkie dobra. Niekiedy tabliczką próbowano wywrzeć negatywny wpływ na inne osoby.
W średniowieczu najgorszym rodzajem klątwy była ekskomunika. W chrześcijaństwie była to najwyższa kara kościelna, która polegała na wykluczeniu z życia Kościoła.
Naukowcy zastanawiają się, jaki był cel stworzenia średniowiecznej klątwy. Bardzo możliwe, że motywem była nieodwzajemniona miłość lub zdrada. Para, która została wymieniona w zaklęciu, to prawdopodobnie osoby, o które była zazdrosna autorka lub autor przekleństwa. Uczucie było na tyle silne, że – ktokolwiek to był – postawił wyrządzić tym ludziom krzywdę. Jednak nie swoimi, lecz rękami diabła.
Badacze poinformowali również, że podczas wykopalisk na terenie ratusza odkryto także pozostałości piwnic i fundamentów z XVI i XVII wieku oraz ślady dawnego szlaku wodnego i XV-wieczną zdobioną misę, pochodzącą z Walencji w Hiszpanii.
Źródło: Rostock Rathaus.
