Kamień Pomorski w ciągu ostatnich tygodni stał się ważnym miejscem polskiej archeologii. Dopiero informowaliśmy o analizie olbrzymiego i zagadkowego obiektu, który powstał ponad 1,5 miliarda lat temu. Okazało się, że głaz nosił wyraźne ślady obróbki człowieka i przybył na tereny województwa zachodniopomorskiego ok. 14 tys. lat temu. Tym razem w północnej Polsce odnaleziono niezwykle rzadki artefakt.

Bardzo rzadki artefakt z Kamienia Pomorskiego

Autorem znaleziska jest Damian Tomczyk, członek Stowarzyszenia im. Św. Korduli. Podczas legalnych poszukiwań za pomocą sprzętu elektronicznego natrafił na szlufkę do zawieszania kluczy lub sakiewki. Datowanie wykazało, że pochodziła z późnego średniowiecza. Specjaliści, którzy podjęli się badania zabytku stwierdzili, że dotychczas w Europie odnaleziono zaledwie 15 podobnych przedmiotów.

Szlufka ma kształt człowieka, który trzyma ręce na swoich biodrach. Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej napisało w oświadczeniu, że w literaturze niemieckiej zabytki tego typu nazywają się „anthropomorphe Gürtelhaken”, „Figürliche Schlüsselhalter” lub „Schlüsserhaken".  Przedmiot ma zaledwie 56 mm wysokości i jest zachowany w bardzo dobrym stanie.

To już trzeci taki artefakt w zbiorach polskiego muzeum

– Frontalny panel ma formę antropomorficzną. Głowa postaci jest schematycznie zaznaczona. Ręce oparte są na biodrach. Odstając od biodra tworzą łuk, z otworami o średnicy 4 mm. Na torsie i biodrach widoczne są ukośne i poziome nacięcia, tworzące schematycznie strój typowy dla epoki późnego gotyku – czytamy w komunikacie muzeum.

– Poniżej stroju znajduje się pionowy otwór o długości 13 mm, a bezpośrednio pod nim otwór prawdopodobnie przeznaczony do zawieszani kluczy lub sakiewki (otwór o średnicy 4 mm). W zbiorach naszej instytucji znajdują się już dwie późnośredniowieczne szlufki, odkryte w 2017 i 2018 roku – napisali pracownicy muzeum.

Tylko 15 podobnych artefaktów w całej Europie

Pierwsza szlufka została odkryta  w okolicach Trzebiatowa, natomiast drugą znaleziono na polu w okolicach Skarychowa. Badacze przyznają, że podobne zabytki odkrywane są wyłącznie w północno-zachodniej części Polski. – Dotychczas odkryto jedynie 15 analogicznych szlufek na terenie Europy. Jedną na Węgrzech, jedną na terytorium Austrii i 12 na terenie Niemiec. Większość z nich odkryta została w Bawarii – czytamy.

W całej Europie odnaleziono tylko kilkanaście podobnych szlufek / fot. Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej

Co ciekawe, ostatni raz bardzo podobną szlufkę odnaleźli w 2021 roku niemieccy archeolodzy w Münster. Zabytek datowano na XV lub XVI wiek. Wykonany był z mosiądzu i również miał ok 55 mm wysokości. W przeciwieństwie do artefaktu z Kamienia Pomorskiego – ten z Niemiec przedstawiał człowieka o dwóch głowach lub dwie osoby stojące blisko siebie.

Naukowcy stwierdzili wówczas, że zabytek mógł przedstawiać parę kochanków, kobietę i mężczyznę. Pomiędzy nimi wykonano owalny otwór, mniej więcej na wysokości bioder. Według badaczy szlufka mogła pochodzić z Norymbergi, ponieważ to tam produkowano tego rodzaju przedmioty z mosiądzu. Czy to właśnie stamtąd przybył artefakt do Kamienia Pomorskiego? To być może ustalą dalsze badania.

Źródło: Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej.