Ciekawostki o wiośnie, czyli jednej z czterech astronomicznych pór roku, która następuje po zimie i poprzedza lato. Mimo że większości z nas wiosna kojarzy się głównie z budzącą się do życia przyrodą, powrotem bocianów z ciepłych krajów i pierwszymi promykami słońca, skrywa ona znacznie więcej tajemnic. 

Z dalszej części artykułu dowiesz się:

  • kiedy wypada pierwszy dzień kalendarzowej i astronomicznej wiosny; 
  • jakie święta obchodzimy wiosną;
  • poznasz mało znane fakty na temat wiosny, najciekawsze cytaty i wiersze o tej porze roku. 

Kiedy wypada pierwszy dzień wiosny?

Wiosna, jak już zostało wspomniane, następuje po zimie i poprzedza lato. Na półkuli północnej, czyli w Europie, Azji, Ameryce Północnej oraz częściowo w Ameryce Południowej i Afryce, pierwszy dzień kalendarzowej wiosny przypada zawsze 21 marca. Z kolei na półkuli południowej, obejmującej Antarktydę, Australię oraz częściowo Czarny Ląd i Amerykę Łacińską, 23 września. 

Zupełnie inaczej jest w przypadku pierwszego dnia astronomicznej wiosny, która nie ma stałej daty. W naszej części świata może zaczynać się 20 lub 21 marca (22/23 września na półkuli południowej), a decyduje o tym ruch Słońca. Astronomiczna wiosna rozpoczyna się w dzień przesilenia wiosennego (inaczej równonoc wiosenna), gdy dzień i noc trwają tyle samo. 

Astronomiczna wiosna kończy się wraz z letnim przesileniem (najdłuższy dzień i najkrótsza noc w roku) – 20 lub 21 czerwca.

Jakie święta obchodzimy wiosną?

Wiosną powodów do świętowania nie brakuje. Już na 21 marca, pierwszy dzień kalendarzowej wiosny, przypada – popularny szczególnie wśród dzieci – zwyczaj topienia Marzanny, kukły wykonanej ze słomy. W kulturze słowiańskiej Marzanna była boginią zimy i śmierci, a nasi przodkowie niszczyli ją, by w ten osób pożegnać najmniej urodziwą porę roku. 

Nieco starsi uczniowie celebrują pierwszy dzień wiosny nieco inaczej. 21 marca obchodzą Dzień Wagarowicza – opuszczają lekcje w szkole i spędzają dzień na łonie natury. Warto wspomnieć, że wiele szkół tego dnia organizuje akademie, przedstawienia czy inne wydarzenia zachęcające do aktywności. 

Jedną z tradycji wielkanocnych jest święcenie pokarmów w Wielką Sobotę / Fot. Omar Marques/SOPA Images/LightRocket via Getty Images

Najważniejszym świętem w tym okresie jest Wielkanoc, gdy chrześcijanie na całym świecie upamiętniają śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Jest to uroczystość ruchoma, dlatego nie ma stałej daty w kalendarzu. Najwcześniej może być obchodzona 22 marca, najpóźniej – 25 kwietnia. Wypadają one jednak bardzo rzadko. W ramach ciekawostki dodajmy, że Święta Wielkanocne 22 marca będą celebrowane dopiero w 2285 r., a 25 kwietnia nieco wcześniej, bo w 2038 r. 

Święta na wiosnę: 

  • Niedziela Palmowa (w 2023 roku Niedziela Męki Pańskiej obchodzona będzie 2 kwietnia) 
  • Święta Wielkanocne (w 2023 roku Wielkanoc wypada 9 kwietnia, a Poniedziałek Wielkanocny – 10 kwietnia)
  • Święto Chrztu Polski (14 kwietnia) 
  • Święto Pracy (1 maja)
  • Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej Święto (2 maja)
  • Święto Narodowe Trzeciego Maja (3 maja)
  • Narodowy Dzień Zwycięstwa (8 maja)
  • Dzień Mamy (26 maja)
  • Zielone Świątki (Zesłanie Ducha Świętego w 2023 r. wypada 28 maja) 
  • Dzień Dziecka (1 czerwca)
  • Boże Ciało (w 2023 roku Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa przypada 8 czerwca) 

Jak się wita wiosnę na świecie? Poznaj 5 niezwykłych zwyczajów z całego globu >> 

Ciekawostki o wiośnie

  1. Słowo „wiosna” pochodzi od prasłowiańskiego wyrazu „vesna” („ves” oznacza wesoły). Vesna była starosłowiańską boginią, symbolizującą odrodzenie. 
  2. Wiosna jest symbolem odrodzenia i nowego życia. 
  3. Wyróżnia się kilka rodzajów wiosny, między innymi wiosnę astronomiczna, kalendarzową, meteorologiczną i termiczną.  
  4. Rośliny zwiastujące wiosnę to przebiśniegi, krokusy, fiołki, tulipany, narcyzy, żonkile, hiacynty i wierzba. 
  5. Zmiana czasu na letni odbywa się zawsze w ostatnią niedzielę marca. 
  6. Najzimniejszy początek wiosny miał miejsce w 1942 roku. Termometry pokazywały wówczas 24 st. C na minusie.
  7. Najcieplejszy pierwszy dzień wiosny zanotowano w 1974 r., gdy za oknem było 25 st. C. 
  8. Węgierscy naukowcy z Uniwersytetu Semmelweisa w Budapeszcie wykazali, że osoby urodzone wiosną to życiowi optymiści i ludzie sukcesu, a na dodatek wykazują się niezwykłą kreatywnością. 
  9. Okres wiosenny jest szczególnie trudny dla alergików. W tym okresie zwiększa się stężenie pyłków roślin. 

Wiersze o wiośnie

Wiosna od wieków inspirowała największych polskich artystów. Pięknem budzącej się z zimowego snu przyrody w swoich dziełach zachwycali się zarówno malarze, kompozytorzy, jak i poeci. Oto tytuły popularnych wierszy o wiośnie, które z pewnością omawiałeś na lekcjach języka polskiego w szkole. Jeśli nie – koniecznie nadrób zaległości! 

  • „Wiosenne porządki” – Jan Brzechwa
  • „Przyjście wiosny” – Jan Brzechwa
  • „Wiosna” – Julian Tuwim
  • „Ogród” – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska  
  • „Już w powietrzu czuję wiosnę” – Jan Brzechwa
  • „Wiosna” – Bolesław Leśman
  • „Wiosna” – Krzysztof Kamil Baczyński
  • „Wiosna” – Maria Konopnicka
  • „Pobudka wiosny” – Maria Konopnicka

Cytaty o wiośnie

Co na temat wiosny mówili znani i lubiani? Przedstawiamy cytaty o wiośnie, które posłużą nie tylko jako opis do zdjęcia, ale przede wszystkim zainspirują do okrywania piękna świata. 

  • Kiedy liście opadły z drzew, gdy słońce świeci na zieloną trawę i ptak ćwierka, można by pomyśleć, że to wiosna. Z pewnością tak samo i stary człowiek w jesieni swego życia miewa chwile, w których serce jego śni o wiośnie – Hans Christian Andersen. 
  • Nikt nigdy nie zgłębił zamysłów wiosny – Bruno Schulz. 
  • Kiedy nadeszła wiosna, nawet fałszywa wiosna, nie było problemów, z wyjątkiem tego, gdzie być najszczęśliwszym. Jedyną rzeczą, która mogła zepsuć dzień, byli ludzie, a jeśli można było powstrzymać się od zaręczyn, każdy dzień nie miał granic. Ludzie zawsze ograniczali szczęście, z wyjątkiem nielicznych, które były tak dobre jak sama wiosna – Ernest Hemingway. 
  • Wiosna to czas planów i projektów – Lew Tołstoj.
  • Życie ma swój ustalony biologiczny rytm. Od czasu do czasu burze przerywają jego bieg, ale wiosna, lato, jesień, zima następują po sobie jak urodzenie, życie, śmierć. Tyle, że przyroda zmartwychwstaje – my nie – Zofia Kucówna. 
  • Wiosna nie zna różnic wieku – każdy wydaje się młody i radosny. Troski idą na chwilę w zapomnienie, a serca pulsują przeczuciem nieśmiertelności – L.M. Montgomery. 
  • Gdybyśmy nie mieli zimy, wiosna nie byłaby tak przyjemna: gdybyśmy czasami nie zasmakowali przeciwności, pomyślność nie byłaby tak mile widziana – Anne Bradstreet. 
  • To był jeden z tych marcowych dni, kiedy słońce świeci gorąco, a wiatr wieje zimno: kiedy jest lato w świetle, a zima w cieniu – Charles Dickens. 
  • Wiosną policzyłem 136 różnych rodzajów pogody w ciągu 24 godzin – Mark Twain
  • Gdzie kwitnie kwiat – musi być wiosna, a gdzie jest wiosna – wszystko wkrótce zakwitnie – Friedrich Rückert. 
  • Choćby wszyscy postanowili, że nie, wiosna i tak przyjdzie – Věroslav Mertl.