Dotarłem na największą śródlądową wyspę w Europie. To jeden z skarbów polskich Mazur

Spis treści:

1. Gdzie leży jezioro Jeziorak
2. Najdłuższe jezioro w Polsce
3. Co zobaczyć nad Jeziorem Jeziorak
4. Jeziorak – królestwo sportów wodnych
5. Jeziorak dla wędkarzy – jakie ryby i gdzie łowić
6. Gdzie cumować nad Jeziorakiem
7. Dzika przyroda i ochrona rezerwatowa
8. Jezioro Jeziorak w kulturze i historii
9. Jak zaplanować wyprawę nad Jeziorak

Otoczone sosnowo‑brzozowymi lasami i pełne dziesiątek wysp i małych zatok, Jezioro Jeziorak to jedna z głównych turystycznych Mazur Zachodnich. Znajduje się w sercu Pojezierza Iławskiego, nieopodal Iławy, i tworzy fragment wyjątkowego systemu wodnego z Kanałem Elbląskim. Wraz z dziennikarzami Travelera zapraszamy cię w podróż po najpiękniejszych zakątkach tego jeziora, byś mógł poczuć jego ducha i zaplanować idealną wyprawę.

Gdzie leży jezioro Jeziorak

Jezioro Jeziorak położone jest w północno-wschodniej Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, na terenie Pojezierza Iławskiego. Administracyjnie rozciąga się przez powiat iławski – obejmuje miasto Iławę, gminę Iława oraz Zalewo. To właśnie z Iławy rozpoczyna się większość wypraw wodnych – miasto stanowi główną bazę wypadową żeglarzy i wędkarzy.

Jeziorak łączy się z niezwykłym systemem wodnym – Kanałem Elbląskim, który słynie z pochylni transportujących łodzie po trawie. A wszystko razem stanowi część większego szlaku wodnego, łączącego Iławę z Elblągiem i Zalewem Wiślanym.

Najdłuższe jezioro w Polsce

Jeziorak jest nie tylko długi, ale i zróżnicowany geograficznie. Rozciąga się na 27,45 km długości, co czyni go najdłuższym jeziorem w Polsce. Jego maksymalna szerokość wynosi 2,4 km, a powierzchnia – zależnie od źródła – od 31,5 do 34,6 km². To jezioro rynnowe, czyli powstałe w wyniku działalności lodowca, o charakterystycznie wydłużonym kształcie i zróżnicowanej głębokości – do 13 m.

Wyjątkową cechą Jezioraka są jego liczne wyspy – od 16 do nawet 20, z czego największa to Wielka Żuława, największa śródlądowa wyspa w Europie (ponad 82 ha). Znajdują się tam relikty grodu z X–XI wieku i ruiny gotyckiego kościoła, a sama wyspa jest dostępna dla turystów pieszych i wodnych.

Co zobaczyć nad Jeziorem Jeziorak

Wielka Żuława to obowiązkowy punkt wyprawy – nie tylko ze względu na wielkość, ale i historyczne znaczenie. Na wyspę można dopłynąć z przystani w Iławie, a eksploracja ścieżek i ruin zapewni emocjonującą podróż w przeszłość.

Wzdłuż brzegów Jezioraka rozciągają się dzikie zatoki i zatopione lasy – idealne do spokojnego dryfowania. Warto również odwiedzić Siemiany, niewielką, lecz klimatyczną miejscowość turystyczną, oferującą eko-marinę, molo i klimatyczne bary z widokiem na wodę.

Dla miłośników aktywności polecane są szlaki piesze i rowerowe prowadzące przez lasy Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Szczególnie urokliwa jest trasa wokół jeziora, z licznymi punktami widokowymi i wieżami obserwacyjnymi dla ornitologów.

Jeziorak – królestwo sportów wodnych

Żeglarstwo jest sercem Jezioraka – liczne mariny i przystanie umożliwiają czarter jachtów i bezpieczne cumowanie. Można się tu też szkolić i zdobywać kolejne stopnie żeglarskie. Iława organizuje cykliczne regaty, m.in. prestiżową Błękitną Wstęgę Jezioraka, przyciągającą miłośników żagli z całej Polski.

Kajakarze odnajdą tu rozgałęzione cieki wodne i naturalne przesmyki między wyspami. Fanów sportów ekstremalnych zainteresuje możliwość uprawiania paddleboardingu (SUP) i nurkowania w Polsce w miejscach o przejrzystym dnie. W kilku zatokach można spotkać nawet... amatorów windsurfingu.

Jeziorak dla wędkarzy – jakie ryby i gdzie łowić

Jezioro Jeziorak to raj dla wędkarzy. Spotkać tu można wiele cennych gatunków ryb, takich jak:

• sandacz – preferuje głębsze partie jeziora,
• sum – jeden z największych drapieżników, osiągający imponujące rozmiary,
• szczupak – licznie występujący w przybrzeżnych trzcinowiskach,
• węgorz – trudny do złowienia, ale ceniony wśród znawców,
• karp, lin i leszcz – w licznych zatokach i przy spłyceniach.

Wielu wędkarzy wybiera nocne połowy z łodzi lub z brzegu – szczególnie w okolicach Siemian i Tynwałdu. Sezon wędkarski trwa niemal cały rok, a na miejscu można wypożyczyć sprzęt lub dołączyć do lokalnych wypraw.

Gdzie cumować nad Jeziorakiem

Port śródlądowy w Iławie to doskonale zorganizowane miejsce dla wodniaków – z infrastrukturą, sanitariatami, serwisem technicznym i czarterem łodzi. W Siemianach znajdziesz eko-przystań, a mniejsze mariny są rozproszone po całym akwenie.

Na brzegach dostępne są też pola namiotowe i agroturystyki, oferujące bezpośredni dostęp do wody. Warto wspomnieć o funkcjonującym tu tzw. statku‑śmieciarce, który regularnie odbiera odpady z jachtów, dbając o czystość jeziora i wygodę żeglarzy.

Dzika przyroda i ochrona rezerwatowa

Jezioro Jeziorak znajduje się w obrębie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego, co zapewnia ochronę jego wyjątkowej fauny i flory. Spotkać tu można:

• bielika – symbol polskiej przyrody,
• czaple siwe i białe,
• kormorany czarne i perkozy,
• a także błotniaki stawowe i rybołowy.

Wokół jeziora funkcjonują strefy ciszy – idealne dla osób szukających kontaktu z naturą i spokoju. Dla ornitologów wyznaczone są punkty obserwacyjne z tablicami edukacyjnymi.

Jezioro Jeziorak w kulturze i historii

Jeziorak to nie tylko przyroda – to także opowieść o dawnych czasach. Wspomniana już Wielka Żuława kryje ślady grodziska wczesnośredniowiecznego. Według legend miejsce to miało być nawiedzane przez duchy dawnych Prusów.

Miłośnicy literatury rozpoznają Jeziorak jako scenografię do powieści „Pan Samochodzik i templariusze” Zbigniewa Nienackiego – właśnie tutaj autor umiejscowił skarb ukryty przez zakon templariuszy.

W 2011 roku National Geographic Traveler umieścił Jeziorak na liście „7 nowych cudów Polski”, doceniając jego krajobraz, dostępność turystyczną i wyjątkowość ekosystemu.

Jak zaplanować wyprawę nad Jeziorak

Do Iławy najłatwiej dojechać koleją – miasto posiada dogodne połączenia z Gdańskiem, Warszawą i Olsztynem. Samochodem najlepiej kierować się trasą S7 i DK16. Główne przystanie dla żeglarzy to Iława (Port Śródlądowy), Siemiany, Zalewo i Makowo. Można tu wypożyczyć jachty, łodzie wiosłowe, kajaki i SUP-y.

Sezon turystyczny rozpoczyna się w maju i trwa do września. W tym czasie działają wszystkie mariny, otwarte są lokale gastronomiczne i organizowane są wydarzenia plenerowe. Dostępne są noclegi o różnym standardzie – od domków letniskowych i ośrodków wypoczynkowych, po komfortowe apartamenty z widokiem na wodę.

Źródło: National Geographic Traveler

Nasz ekspert

Łukasz Załuski

Redaktor naczelny „National Geographic Polska” i National-Geographic.pl. Dziennikarz podróżniczy i popularnonaukowy z 20-letnim stażem. Wcześniej odpowiedzialny m.in. za magazyny „Focus”, „Focus Historia” i „Sekrety Nauki”. Uważny obserwator zmieniającego się świata i nowych trendów podróżniczych. Inicjator projektu pierwszej naukowej rekonstrukcji wizerunków władców z dynastii Jagiellonów. Miłośnik tenisa, książek kryminalnych i europejskich stolic.