Myślałem, że Węgry to tylko Budapeszt. Debreczyn pokazał mi, jak bardzo się myliłem

Spis treści:

1. Miasto na skraju puszty
2. Historia „kalwińskiego Rzymu”
3. Uroki Debreczyna, czyli co warto zwiedzić?

Nie ma kosmopolitycznego charakteru, jak stolica Węgier. Nie oferuje tak dużych możliwości kulturalnych i rozrywkowych, a nocą sprawia wrażenie wyludnionego, przynajmniej w porównaniu z Budapesztem. Nie oznacza to jednak, że nie Debreczyn nie jest wart uwagi. Przeciwnie, to miasto doceni każdy, kto zamiast tętniącej życiem metropolii wybiera spokojniejsze, bardziej kameralne miejsca.

Miasto na skraju puszty

Znawcy ciekawostek o Węgrzech najprawdopodobniej jednym tchem wymienią przynajmniej kilka miast atrakcyjniejszych od Debreczyna. Trudno będzie jednak wskazać wiele takich, które cechują się tak ciekawą lokalizacją. Debreczyn znajduje się we wschodniej części kraju, na obszarze Wielkiej Niziny Węgierskiej. Od granicy z Rumunią jest oddalony o około 30 km, natomiast od Budapesztu – o około 220 km.

Obszar miasta jest otoczony przez najstarszy i największy węgierski park narodowy – Hortobágy. Obejmuje on obszar pierwotnego stepu puszty, od której bierze swoją nazwę. O tym, jak duża jest przyrodnicza wartość tego miejsca, najlepiej świadczy fakt, że w 1999 roku park został wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Historia „kalwińskiego Rzymu”

Obszar między Cisą a Górami Zachodniorumuńskimi był zamieszkany już w starożytności. Przez wiele wieków osiedlały się tam różne ludy, między innymi Darkowie, Jazygowie i Wandalowie. Szybki rozwój tamtejszych terenów nastąpił po najeździe tatarskim w 1241 roku. 120 lat później Ludwik Węgierski nadał Debreczynowi prawa miejskie. Tym samym mieszkańcy zyskali możliwość wyboru rady i sędziów.

W XV stuleciu miasto Debreczyn zyskał wiele przywilejów. Najważniejszym był ten, który podniósł jego status do rangi miasta targowego. To właśnie ten akt zapoczątkował rozwój gospodarczy miasta i szybko uczynił je jednym z największych i najbogatszych na Węgrzech. Przyczyniła się do tego także korzystna lokalizacja. Miasto łączyło szlakiem handlowym Siedmiogród i Góry Zachodniorumuńskie.

Debreczyn w dobie reformacji

Kalwińskie nauki reformacyjne trafiły w Debreczynie na wyjątkowo podatny grunt. W połowie XVII wieku niemal wszyscy mieszkańcy miasta wyznawali protestantyzm. Debreczyn zaczął być wówczas nazywany „kalwińskim Rzymem”.

To właśnie ten okres w dużej mierze ukształtował tożsamość miasta. Centralną instytucją edukacyjną i religijną stało się założone w 1538 roku Kolegium Reformackie. Na przestrzeni lat przechodziło wiele przemian, ale do dziś odgrywa kluczową rolę w tamtejszym życiu akademickim, teologicznym i kulturalnym.

Stolica rewolucji

Debreczyn odegrał istotną rolę w walce Węgier o niepodległość. W 1849 roku przez pięć miesięcy pełnił funkcję tymczasowej stolicy. To właśnie tam Lajos Kossuth detronizację Habsburgów i proklamował niepodległość.

Współczesny Debreczyn

Dziś Debreczyn to drugie największe miasto na Węgrzech, największe we wschodniej części kraju i największe na obszarze historycznej krainy Kriszana. Nie oznacza to jednak, że jest tak zatłoczony i gwarny, jak Budapeszt. Mieszka tam około 200 tys. osób, podczas gdy populacja stolicy przekracza 1,7 miliona mieszkańców.

Uroki Debreczyna, czyli co warto zwiedzić?

W Debreczynie nie ma tak pokaźnej ilości zabytkowych budowli jak w Budapeszcie. Nie oznacza to jednak, że turystom grozi tam nuda.

Wielki Las

Zaczynamy od miejsca, które jest wizytówką miasta. Tuż przy centrum rozpościera się park leśny Nagyerdő, czyli Wielki Las. To wyjątkowe miejsce jest dosłownie usiane malowniczymi alejkami spacerowymi, ale w tym miejscu nie kończą się tamtejsze atrakcje. Można tam znaleźć między innymi ogród botaniczny i zoologiczny, centrum naukowe i kompleks basenów.

Wielki Kościół Reformowany

To kolejna ikoniczna atrakcja miasta. Świątynia wzniesiona w XIX wieku stanowi najważniejszy i największy ośrodek Węgierskiego Kościoła Reformowanego. Klasycystyczna budowla przyciąga uwagę fasadą, którą wieńczą dwie wysokie na 61 m wieże. Warto wspomnieć, że to właśnie tam Kossuth proklamował niepodległość kraju.

Muzea w Debreczynie

W mieście działa kilka ważnych muzeów. Jednym z najważniejszych jest Muzeum Déri, którego ekspozycja obejmuje węgierską sztukę, historyczne artefakty, a nawet imponującą kolekcję egipską.

Ci, którzy cenią sobie awangardę, powinni udać się do Centrum MODEM. To jedno z największych w tej części Europy muzeów sztuki współczesnej i nowoczesnej.

Interesująco przedstawia się też oferta Muzeum Poczty. Zwiedzający mogą podziwiać imponujący zbiór znaczków, ekspozycję telegraficzną i poświęconą działaniu poczty.

Kolejna interesująca placówka to Muzeum Kolegium Kalwińskiego. W XVI-wiecznym budynku zgromadzono ekspozycję przybliżającą historię kolegium i wspaniałe zabytki kalwińskiej sztuki sakralnej. Mieści się tam także Wielka Biblioteka, w posiadaniu której znajduje się największy na Węgrzech protestancki księgozbiór.

Źródło: National Geographic Traveler

Nasz autor

Artur Białek

Dziennikarz i redaktor. Wcześniej związany z redakcjami regionalnymi, technologicznymi i motoryzacyjnymi. W „National Geographic” pisze przede wszystkim o historii, kosmosie i przyrodzie, ale nie boi się żadnego tematu. Uwielbia podróżować, zwłaszcza rowerem na dystansach ultra. Zamiast wygodnego łóżka w hotelu, wybiera tarp i hamak. Prywatnie miłośnik literatury.