Kanczendzonga. Krwawa góra, która zabiera życie co piątego śmiałka
Trzecia pod względem wysokości góra Ziemi Kanczendzonga każdego roku zbiera krwawe żniwo wśród wspinaczy. Co piąty – umiera. Wśród nich była najsłynniejsza polska himalaistka, Wanda Rutkiewicz. Dlaczego Kanczendzonga jest tak niebezpieczna?
Spis treści:
- Z czego słynie Kanczendzonga?
- Ilu Polaków zdobyło Kanczendzongę?
- Co oznacza Kanczendzonga?
- Ciekawostki na temat góry Kanczendzonga
Himalaje od dekad przyciągają śmiałków z całego świata. Są to najwyższe góry świata. Pewnie każdy słyszał o Mount Evereście czy K2. Zdecydowanie mniej znana jest Kanczendzonga (8586 m n.p.m). Ostatnia z gór na podium. Ze względu na swoją budowę i usytuowanie wspinaczka na nią jest bardzo trudna. „Ta góra kipi nienawiścią do każdego, kto ma czelność się na nią wspinać” – napisał Frank Smythe, członek ekspedycji z 1930 roku, której nie udało się wspiąć na ten szczyt.
Z czego słynie Kanczendzonga?
Kanczendzonga położona jest na pograniczu indyjsko-nepalskim. Słynie z kilku powodów:
- to trzecia pod względem wysokości góra świata (8586 m n.p.m.),
- jest wśród 10 najbardziej niebezpiecznych gór świata – pochłonęła życie ponad 60 wspinaczy (zdobyło ją więcej niż 300 osób),
- znajduje się w masywie przypominającym krzyż, którego ramiona rozciągają się na północ, południe, wschód i zachód,
- masyw góry jest bardzo odizolowany od cywilizacji, dlatego niewiele osób tutaj przybywa, chociaż trasa trekkingowa uznawana jest za jedną z najbardziej spektakularnych na świecie.
Ilu Polaków zdobyło Kanczendzongę?
Szczyt ten zdobyło zaledwie kilkoro Polaków. Wśród nich byli to:
- Krzysztof Wielicki (1986 r.),
- Jerzy Kukuczka (1986 r.),
- Piotr Pustelnik (2001 r.),
- Bożena Będzińska (19 maja 2003 r.),
- Kinga Baranowska (2009 r.),
- Dorota Rasińska-Samoćko (2022 r.),
- Bartek Ziemski (27 maja 2024 r.).
Niestety, dwóch polskich himalaistów zmarło w czasie próby zdobycia Kanczendzongi. Wśród nich była Wanda Rutkiewicz w maju 1991 roku i Andrzej Czok w 1986 roku.
W 2024 r. Bartek Ziemski nie tylko wszedł na szczyt, ale też z niego zjechał na nartach. Jak wspominał, warunki do szusowania były wyborne, co oznaczało jednocześnie trudne wspinanie.
Szczyt ten uznawany jest za ekstremalnie trudny do zdobycia ze względu na jego dużą wysokość, wysokie przewyższenia, nieprzewidywalną pogodę, odległe położenie, a co za tym idzie wydłużony czas trwania ekspedycji.
Na masyw Kanczendzongi składa się kilka szczytów. Istotną rolę w zdobywaniu niższych partii góry odegrali Polacy. W 1978 roku Wojciech Wróż i Eugeniusz Chrobak jako pierwsi stanęli na szczycie Południowej Kanczendzongi (8494 m n.p.m.). Z kolei Kazimierz Olech, Wojciech Brański oraz Zygmunt Andrzej Heinrich jako pierwsi weszli na Kanczendzongę Środkową (8482 m n.p.m.).
Co oznacza Kanczendzonga?
Nazwa Kanczendzonga to zlepek czterech tybetańskich słów (Kang-chen-dzo-nga), które można przetłumaczyć jako „Pięć Skarbów Wielkiego Śniegu”. Takie nazewnictwo związane jest z lokalnymi wierzeniami i mitologią. Tymi skarbami było według nich: złoto, srebro, klejnoty, zboże i teksty religijne. Każdy z pięciu skarbów odpowiada pięciu górom tworzącym masyw Kanczendzonga.
Mimo że Europejczycy odnotowali obecność góry już w połowie XIX wieku, to do dzisiaj zachowała swoją rdzenną nazwę. W latach 1848 i 1849 botanik sir Joseph Hooker, jako pierwszy Europejczyk, odwiedził i opisał region góry.
Ciekawostki na temat góry Kanczendzonga
Kanczendzonga to nie tylko trzecia najwyższa góra świata. Związanych z nią jest wiele ciekawych wydarzeń i opowieści. Oto niektóre ciekawostki na temat góry Kanczendzonga:
- Do 1852 roku była uznawana za najwyższą górę świata. W 1856 r. ogłoszono, że jest nią jednak Mount Everest;
- Kanczendzonga uznawana była i jest za świętą górę przez niektóre społeczności z Nepalu i z Indii. Dlatego negatywnie spoglądały one na próby wspinaczki na nią podejmowane przez Europejczyków;
- Pierwszymi osobami, które weszły na Kanczendzongę są Joe Brown i George Band. Tego wyczynu dokonali w maju 1955 roku. Brown był kaskaderem i dublerem Roberta de Niro w głośnym filmie „Misja”;
- 12 maja 1992 roku podczas ataku szczytowego zaginęła Wanda Rutkiewcz. Jej ciała nigdy nie odnaleziono. To ostatnie dało podstawę do zaskakujących domysłów. Zasugerowano nawet, że Rutkiewicz wcale nie zginęła na Kanczendzondze, tylko udało jej się samotnie zejść na dół i znaleźć drogę do któregoś z tybetańskich klasztorów. Podobno przed wyprawą powiedziała matce, że jeśli nie wróci, to oznacza, że zdecydowała się zostać buddyjską mniszką.