Kanał Sueski z polskimi akcentami. Ma 193 km i zmienił bieg historii

Spis treści:

1. Budowa Kanału Sueskiego
2. Jakie znaczenie gospodarcze ma Kanał Sueski?
3. Kanał Sueski – turystyka i atrakcje
4. Ciekawostki o Kanale Sueskim

Już w starożytności podejmowano próby stworzenia połączenia między Morzem Śródziemnym a Morzem Czerwonym. Faraon Necho II w VI wieku p.n.e. rozpoczął budowę kanału łączącego Nil z Morzem Czerwonym, jednak projekt ten nie został ukończony. Podobne inicjatywy podejmowali również Persowie i Rzymianie. Z różnych przyczyn nie przetrwały one próby czasu.

Budowa Kanału Sueskiego

Współczesny Kanał Sueski został zbudowany w latach 1859–1869 pod kierownictwem francuskiego inżyniera Ferdinanda de Lessepsa. Budowa była ogromnym przedsięwzięciem inżynieryjnym, angażującym tysiące robotników, w tym wielu Egipcjan pracujących w trudnych warunkach. Polacy także odegrali istotną rolę w historii Kanału Sueskiego. Józef Łazowski, generał brygady, uczestniczył w kampanii egipskiej Napoleona i zaproponował przebicie kanału przez Przesmyk Sueski. W XIX wieku inżynierowie tacy jak Stanisław Janicki, Mieczysław Geniusz i Cyprian Kuczewski brali udział w budowie kanału, wnosząc swój wkład w to monumentalne przedsięwzięcie.

Kanał został uroczyście otwarty 17 listopada 1869 roku, skracając drogę morską między Europą a Azją o około 7 tysięcy kilometrów. W 1956 roku prezydent Egiptu Gamal Abdel Naser znacjonalizował Kanał Sueski, co wywołało konflikt znany jako kryzys sueski. W odpowiedzi Wielka Brytania, Francja i Izrael przeprowadziły interwencję militarną. Pod presją międzynarodową musiały się jednak wycofać. Kanał został ponownie otwarty w 1957 roku.

Blokada kanału w latach 1967–1975

Podczas wojny sześciodniowej w 1967 roku Kanał Sueski został zablokowany i pozostał zamknięty na osiem lat. Wówczas 14 statków, w tym dwa polskie drobnicowce – „Bolesław Bierut” i „Djakarta” – utknęły na Wielkim Jeziorze Gorzkim, tworząc tzw. Żółtą Flotę. Załogi statków zorganizowały własne społeczności, a nawet igrzyska sportowe, aby przetrwać długą izolację.

Wydarzenia z 2021 roku – kontenerowiec Ever Given

W marcu 2021 roku kontenerowiec Ever Given utknął w Kanale Sueskim, blokując ruch morski przez sześć dni. Incydent ten uwidocznił globalne znaczenie kanału dla handlu międzynarodowego oraz konieczność dalszych inwestycji w jego modernizację.

Jakie znaczenie gospodarcze ma Kanał Sueski?

Kanał Sueski jest kluczowym szlakiem żeglugowym. Przepływa przez niego około 12–15% światowego handlu. Skraca on trasę między Europą a Azją, eliminując konieczność opływania Afryki. To znacząco obniża koszty i czas transportu towarów. Kanał sam w sobie jest ważnym źródłem dochodów dla Egiptu. W 2021 roku przychody z opłat tranzytowych wyniosły około 6,3 miliarda dolarów. Środki te są wykorzystywane na rozwój infrastruktury oraz modernizację kanału.

W 2015 roku Egipt otworzył nową, równoległą nitkę Kanału Sueskiego. To zwiększyło jego przepustowość i skróciło czas tranzytu. Planowane są kolejne inwestycje mające na celu dalsze pogłębienie i poszerzenie kanału. Polska współpracuje z Egiptem w dziedzinie żeglugi i transportu morskiego. Polskie statki regularnie korzystają z Kanału Sueskiego, a polscy marynarze są obecni na międzynarodowych szlakach żeglugowych.

Kanał Sueski – turystyka i atrakcje

W miastach położonych wzdłuż Kanału Sueskiego, takich jak Port Said, Ismailia i Suez, znajdują się liczne muzea i zabytki związane z historią kanału. Warto odwiedzić Muzeum Narodowe w Port Saidzie oraz Muzeum Ismailii, które prezentują bogatą historię regionu.

Turyści mają możliwość odbycia rejsów wzdłuż Kanału Sueskiego, podziwiając imponujące statki przepływające przez ten strategiczny szlak. Rejsy pozwalają lepiej zrozumieć znaczenie kanału dla światowego handlu.

Przyroda i ekoturystyka

Rejon Kanału Sueskiego oferuje również atrakcje przyrodnicze, takie jak rafy koralowe w Zatoce Sueskiej, które przyciągają miłośników nurkowania i snorkelingu. Obszar ten jest również siedliskiem wielu gatunków ptaków, co czyni go atrakcyjnym miejscem dla obserwatorów przyrody.

Kanał Sueski umożliwił migrację gatunków morskich między Morzem Czerwonym a Morzem Śródziemnym, co miało wpływ na ekosystemy obu mórz. Niektóre gatunki inwazyjne, takie jak ryba Fistularia commersonii, przedostały się do Morza Śródziemnego.

Intensywny ruch statków przez Kanał Sueski niesie ze sobą ryzyko zanieczyszczeń, takich jak wycieki ropy naftowej czy zrzuty ścieków. Egipt podejmuje działania mające na celu minimalizację negatywnego wpływu żeglugi na środowisko, w tym monitorowanie jakości wód i wprowadzanie regulacji dotyczących ochrony środowiska morskiego.

Kanał Sueski stoi przed wieloma wyzwaniami. Od potencjalnych blokad spowodowanych awariami statków, przez zagrożenia terrorystyczne, aż po zmiany klimatu wpływające na poziom wód. Ryzyko zakłócenia globalnych łańcuchów dostaw sprawia, że Egipt oraz społeczność międzynarodowa muszą inwestować w zabezpieczenia, monitoring i alternatywne rozwiązania logistyczne.

Ciekawostki o Kanale Sueskim

1. Kanał Sueski ma długość około 193 kilometrów i nie posiada śluz, co czyni go jednym z najdłuższych kanałów żeglugowych bez sztucznych progów wodnych.
2. Obecnie Kanał Sueski może obsługiwać jednostki o zanurzeniu do 20 metrów.
3. W 2023 roku przez kanał przepłynęło ponad 25 tysięcy statków.
4. W czasie wojen arabsko-izraelskich Kanał Sueski był wielokrotnie polem konfliktów zbrojnych, a jego kontrola miała strategiczne znaczenie dla stron.
5. Nadal jest to miejsce rywalizacji mocarstw i przedmiot międzynarodowego zainteresowania.

Źródła: SCA

Nasz autor

Mateusz Łysiak

Dziennikarz podróżniczy, rowerzysta, górołaz. Poza szlakiem amator kuchni włoskiej, popkultury i języka hiszpańskiego.