Historia Bałkanów

Mimo, że Bałkany stanowią niezwykle malowniczą krainę, skrywają w sobie liczne konflikty na tle politycznym, religijnym oraz etnicznym. Po I wojnie światowej na terenie tego półwyspu zrodziło się zjednoczone królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców, które następnie przeistoczyło się w Jugosławię. Po zakończeniu II wojny światowej prawie wszystkie państwa mieszczące się na Półwyspie Bałkańskim weszły w szeregi bloku komunistycznego. Jugosławia rozpadła się w 1991 roku, a tym samym wyodrębniły się z niej opisane niżej niezależne republiki.

Kraje bałkańskie

Bałkany - położenie

Gdzie są Bałkany? Stanowią one część półwyspu bałkańskiego, który mieści się w południowo – wschodniej Europie i graniczy z takimi wodami jak Morze Adriatyckie, Morze Jońskie, Morze Czarne, Morze Marmara i Morze Egejskie. Ta część Bałkanów, która jest najdalej wysunięta na południe nazywana jest Peloponezem.

Jakie państwa leżą na Bałkanach?

Czasem z Bałkanami kojarzy się również takie kraje jak:

Jaki klimat panuje na Bałkanach?

Północna część Bałkanów charakteryzuje się klimatem umiarkowanym, południowa natomiast klimatem śródziemnomorskim, tropikalnym i morskim. Tak zróżnicowany klimat jest spowodowany okazałymi rozmiarami Półwyspu Bałkańskiego, który liczy aż 470 000 km²!

Kiedy najlepiej odwiedzić Bałkany?

Bałkański szczyt sezonu, podobnie jak w Polsce, przypada na lipiec oraz sierpień – w tych miesiącach temperatura jest najwyższa, a co za tym idzie, panują również najkorzystniejsze warunki dla fanów plażowania, jednak w tym okresie należy liczyć się z tłumami – Bałkany to jeden z najpopularniejszych kierunków na wakacje.

Jeśli marzy ci się nieco mniej tłumny urlop na Półwyspie Bałkańskim, postaw na wrzesień – pogoda wciąż powinna być równie korzystna, jednak jest to już czas poza sezonem, co sprawia, że turystów będzie znaczniej mniej. Warto jednak wziąć pod uwagę, że w tym czasie niektóre atrakcje mogą być już nieczynne, ponieważ ich utrzymywanie przy niewielkiej liczbie odwiedzających byłoby nieekonomiczne dla organizatorów.

Jak dotrzeć na Bałkany?

Na Bałkany można dotrzeć na szereg różnych sposobów, które są zróżnicowane pod względem czasowym i ekonomicznym, co sprawia, że niemal każdy znajdzie odpowiednią opcję dla siebie. Na Bałkany można dostać się samolotem – przeciętny lot trwa od 2 do 3 godzin. Chętnie wybieranym rozwiązaniem jest także podróż samochodem – podróż za pośrednictwem własnego środka transportu trwa najczęściej około 10 godzin, jednak w szczycie sezonu trzeba liczyć się nawet z kilkugodzinnymi korkami przy granicy.

Jedną z najtańszych opcji jest dojazd na Bałkany autobusem lub autokarem, co może zająć od 17 do 20 godzin. Najmniej korzystnym rozwiązaniem jest dojazd pociągiem – nie dość, że wymaga kilku przesiadek, to zajmuje ponad 20 godzin!

Ciekawe miejsca na Bałkanach

Bałkany to szalenie zróżnicowany kierunek turystyczny, pełen gościnnych i bardzo serdecznie nastawionych ludzi. Region ten oferuje widoki, które zapierają dech w piersiach – trudne górskie przełęcze, rozległe i malownicze doliny oraz liczne płaskowyże. Bałkany są niezwykle bogate pod względem kulturowym i historycznym – muzyka bałkańska porywa do tańca, a kuchnia jest w stanie zachwycić nawet najbardziej wybrednych koneserów.

Bałkany – góry

Góry bałkańskie to idealne miejsce dla miłośników wspinaczki. Jakie pasma górskie należą do najchętniej odwiedzanych przez turystów?

  • Szar Planina: Albania, Kosowo, Macedonia, najwyższy szczyt: Titov Vrv - 2748 m
  • Maglić: Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina, najwyższy szczyt: Maglić - 2383 m
  • Góry Przeklęte: Kosowo, Albania, Czarnogóra, najwyższy szczyt: Maja Jezercë - 2694 m 
  • Olimp: Grecja, najwyższy szczyt: Mitikas – 2918 m
  • Piryn: Bułgaria, najwyższy szczyt: Wichren – 2914 m 
  • Korab: Macedonia, Albania, najwyższy szczyt: Golem Korab – 2763 m 
  • Riła: Bułgaria, najwyższy szczyt: Musała – 2925 m 
  • Velebit: Chorwacja, najwyższy szczyt: Vaganski Vrh – 1757 m 
  • Dinara: Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, najwyższy szczyt: Veliki Troglav – 1913 m

Co zwiedzać na Bałkanach?

Będąc w Chorwacji, czyli w jednym z pierwszych bałkańskich państw od północy, warto odwiedzić malownicze wybrzeża Dalmacji, a także takie miasta w Chorwacji jak Split, Dubrownik i Zagrzeb. Stolica kraju ma do zaoferowania nie tylko liczne muzea – warto również zobaczyć Kościół św. Marka, Kamienną Bramę i Jezioro Jarun. Jeśli zamierzasz wybrać się tam latem, możesz również pomyśleć o uczestnictwie w Letnim Festiwalu, który odbywa się corocznie w Dubrowniku. Jest to jedna z największych tego typu atrakcji w całej Europie!

Co warto zobaczyć w Czarnogórze? Przede wszystkim Zatokę Kotorską, która do złudzenia przypomina zapierające dech w piersiach norweskie fiordy. Zatoka ta uznawana jest za jedno z najpiękniejszych miejsc na Bałkanach, a co więcej, znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Jakie miasta w Grecji warto odwiedzić? Ateny i Saloniki. W celach wypoczynkowych warto udać się na Kretę lub Rodos. Popularne atrakcje turystyczne w tym kraju to głównie słynny Akropol, Meteory oraz znany z mitologii Olimp.

Serbia wciąż nie należy do najpopularniejszych kierunków turystycznych – przyciąga głównie miłośników gór, a szczególną sympatią cieszą się Zlatibor, Stara Płanina oraz Kopaonik.

Macedonia skrywa w sobie największe bałkańskie skarby przyrodnicze, czyli trzy parki narodowe – Galiczica, Pelister oraz Mavrovo. To doskonałe miejsce dla miłośników walorów przyrodniczych, takich jak na przykład Kanion Matki czy jezioro Prespa. Warto również odwiedzić stolicę Macedonii, Skopje, a także Bitolę i Ochrydę.

Kuchnia bałkańska

Kuchnia bałkańska jest niejednorodna i niezwykle rozmaita, ponieważ stanowi mieszankę dań i produktów, które wywodzą się z kilku różnych krajów. Popularne są zarówno potrawy mięsne, jak i te, w których dominują warzywa, owoce, a także owoce morza. Jakie przysmaki oferują państwa bałkańskie?

  • Ajwar – to pasta warzywna, która z każdym rokiem zyskuje coraz większą popularność również w Polsce. Do jej głównych komponentów należą takie produkty jak czosnek, bakłażany oraz słodka papryka. Charakterystyczną odmianę Ajwaru stanowi pindżur, czyli sos macedoński zrobiony z pieczonej papryki.
  • Baklawa – ten deser znany jest głównie z kuchni tureckiej, jednak ogromną sympatią cieszy się również wśród mieszkańców krajów bałkańskich. Warstwy ciasta filo przekłada się orzechami (włoskimi, laskowymi, migdałami lub pistacjami) wymieszanymi z syropem cukrowym lub miodem. Ciasto jest klejące, chrupiące i bardzo słodkie!
  • Byrek – to placek przyrządzony z ciasta drożdżowego lub ciasta francuskiego, który tradycyjnie nadziewa się mięsem z dodatkiem sera. Największą popularnością cieszy się w takich krajach jak Albania, Kosowo i Macedonia Północna. Inną często spotykaną nazwą tego dania jest burek.
  • Banica – ta potrawa jest głęboko zakorzeniona w bułgarskiej tradycji. Jest to cienki placek wypełniony nadzieniem zrobionym z serka sirene.
  • Boza – to coś dla fanów niskoprocentowego alkoholu! Boza jest napojem, którego główny składnik stanowi sfermentowana kukurydza, pszenica lub proso. Napój ten zawiera minimalną ilość alkoholu (maksymalnie 1 %). Największą sympatią cieszy się w takich krajach jak Albania, Bułgaria oraz Macedonia.
  • Flija – stanowi popisowe danie kosowskich kucharzy! Flija to słodkie naleśniki, które przekłada się śmietaną oraz masą kajmakową. Potrawa ta również wywodzi się z tureckiej kultury kulinarnej.
  • Rakija – to bałkański napój narodowy, który uzyskuje się w wyniku destylacji owoców, takich jak na przykład śliwki, winogrona, jabłka, pigwa, figi i brzoskwinie. Owoce te następnie poddaje się procesowi destylacji.
  • Sarma – potrawa, która do złudzenia przypomina nasze rodzime gołąbki, jednak wykorzystuje się do niej kiszone liście kapusty!

Inne popularne dania na Bałkanach to między innymi jogurtowy napój o nazwie ajran, owoce morza (głównie kalmary, krewetki, ryby i mule), a także pikantna kiełbasa sujuk.

Ciekawostki o Bałkanach

W Bułgarii popularnym zwyczajem jest tak zwane nestinarstwo, czyli doroczny rytuał chodzenia po rozżarzonym węglu, praktykowany w okresie wiosenno – letnim. W południowo – wschodniej części tego kraju wierzy się, że ten niezwykły rytuał może dać gwarancję udanych zbiorów i zapewnić dobrobyt wszystkim mieszkańcom wsi. Od 2009 roku bułgarski zwyczaj chodzenia po rozżarzonym węglu widnieje na liście niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Czarnogórska rzeka Tara tworzy najgłębszy kanion w całej Europie, a zarazem jeden z najgłębszych kanionów na całym świecie! Długość przełomu wynosi aż 78 kilometrów, a jego głębokość osiąga nawet 1300 metrów!