Opera w Sydney – ikona Australii, która zmieniła oblicze nowoczesnej architektury
Opera w Sydney to jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków na świecie. Jego futurystyczna forma, przypominająca rozpostarte żagle, przyciąga rocznie ponad 8 milionów turystów, a wpisanie go na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO potwierdza jego kulturową i architektoniczną wartość. Jak powstał ten wyjątkowy gmach? Jak wygląda opera w Sydney w środku? Poznaj fascynujące ciekawostki i odkryj kulisy jednego z najsłynniejszych budynków XX wieku.
Spis treści:
- Historia powstania Sydney Opera House
- Konstrukcja budynku i zastosowane rozwiązania
- Opera w Sydney – wnętrze i funkcje
- Ciekawostki o Operze w Sydney
Pomysł stworzenia gmachu Opery w Sydney narodził się pod koniec lat 40. XX wieku. Ówczesne władze stanu Nowa Południowa Walia zdecydowały, że metropolia potrzebuje nowoczesnego centrum kultury, które stanie się jej wizytówką. Na lokalizację wybrano miejsce po dawnej zajezdni tramwajowej na półwyspie Bennelong Point.
Historia powstania Sydney Opera House
W 1956 roku ogłoszono międzynarodowy konkurs architektoniczny. Spośród 233 zgłoszeń z 32 krajów jury wybrało projekt duńskiego architekta Jørna Utzona. Co ciekawe, jego propozycja była jedynie szkicem – nie spełniała więc wszystkich formalnych wymogów konkursowych. Mimo to wizjonerska koncepcja zachwyciła jurorów do tego stopnia, że postanowili oni postawić na jej realizację. Projekt był prowadzony we współpracy z inżynierem Ovem Arupem.
Budowę rozpoczęto w 1959 roku, a prace trwały aż do 1973. Projektowanie i wykonanie skomplikowanego dachu okazało się ogromnym wyzwaniem inżynieryjnym. Koszty wzrosły z planowanych 7 milionów do ponad 100 milionów dolarów, a czas budowy wydłużył się o około 8 lat. Spowodowało to spięcia architekta z władzami, w wyniku których Utzon opuścił Australię w 1966 roku, a budowę kontynuowała grupa młodych australijskich architektów.
Konstrukcja budynku i zastosowane rozwiązania
Opera w Sydney to monumentalny budynek wykonany z betonu, stali i szkła. Gmach ma 183 metry długości, 120 metrów szerokości, a jego najwyższy punkt sięga 67 metrów. Na uwagę zasługuje dach, który przypomina rozpostarte żagle. Pokrycie dachu zostało wykonane z tysięcy białych płytek ceramicznych, które lśnią w słońcu i nadają całości oryginalny i wyjątkowy wygląd.
Dach w kształcie żagli okazał się bardzo wymagający na etapie budowy. Konieczne było zastosowanie rozbudowanego systemu stalowych lin, dzięki któremu możliwe stało się utrzymanie ciężkich elementów dachowych w odpowiednim miejscu.
Ekspresjonistyczny styl budynku w nowoczesnym wydaniu oraz zastosowane rozwiązania konstrukcyjne sprawiają, że Opera w Sydney jest nie tylko miejscem obcowania ze sztuką, ale też ciekawą atrakcją turystyczną. To żywe centrum kultury oferuje każdego roku wiele wydarzeń – od oper, przez koncerty, aż po spektakle dla dzieci i przedstawienia eksperymentalne. To również symbol odwagi architektonicznej, innowacji technologicznych i artystycznej wizji. Opera stała się nie tylko najbardziej rozpoznawalnym budynkiem w Sydney, ale też w całej Australii.
Opera w Sydney – wnętrze i funkcje
Sydney Opera House to zespół kilku sal o rozmaitych funkcjach. Wnętrza zaprojektowano z myślą o wszechstronności i nowoczesności, choć po odejściu Utzona ich standard został nieco obniżony z powodu wdrażanych oszczędności. Opera w Sydney w środku robi jednak ogromne wrażenie – nowoczesne wnętrza łączą funkcjonalność z akustycznym mistrzostwem.
Największą salą jest Concert Hall, mieszcząca 2679 widzów. To tutaj występuje Sydney Symphony Orchestra, a uwagę przyciągają potężne, mechaniczne organy o ponad 10 tysiącach piszczałek.
We wnętrzu Opery w Sydney znajdują się również scena operowa i baletowa (Joan Sutherland Theatre na 1507 miejsc), teatr prosceniowy (Drama Theatre na 544 miejsca), scena studyjna (Playhouse na 398 miejsc), studio do zmiennych aranżacji (do 400 widzów) oraz jedyna sala zaprojektowana osobiście przez Utzona i odnowiona pod jego nadzorem w 2004 roku (do 210 widzów).
Ciekawostki o Operze w Sydney
Dla każdego miłośnika architektury, muzyki czy historii, wizyta w Sydney Opera House to doświadczenie nieporównywalne z żadnym innym. Tym bardziej że z budynkiem tym wiąże się wiele fascynujących ciekawostek, które podkreślają jej wyjątkowość.
- W 1973 roku budynek został uroczyście otwarty przez królową Elżbietę II, która odwiedziła go łącznie aż cztery razy.
- Monumentalne organy na głównej sali koncertowej składają się z ponad 10 tys. piszczałek. Budowano je przez 10 lat i są dziś największym tego typu instrumentem na świecie.
- Budowa Opery w Sydney została w dużej mierze sfinansowana dzięki narodowej loterii, co w tamtym czasie było nowatorskim rozwiązaniem.
- Mimo ogromnych kosztów i licznych opóźnień, projekt doczekał się uznania – w 2007 roku Opera w Sydney została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, jako jeden z najmłodszych obiektów w tym prestiżowym gronie.
- Architekt, który zaprojektował gmach opery, Jørn Utzon, po konflikcie z władzami zrezygnował w 1966 roku z prowadzenia projektu i opuścił Australię.
- Na zewnętrznej powierzchni dachów znajdują się ceramiczne płytki, które nie tylko nadają budynkowi charakterystyczny wygląd, ale również samoczynnie się oczyszczają.
- Każdego roku Opera przyciąga ponad 8 milionów odwiedzających, co czyni ją jedną z najczęściej fotografowanych budowli na świecie.
- Przez lata na scenach Opery w Sydney wystąpiło wiele międzynarodowych gwiazd. Swoje koncerty mieli tu między innymi Sting, The Cure, Kraftwerk, The National, Björk, Patti Smith, Bob Dylan, Ice Cube, Kanye West i Massive Attack.