W polskim „królestwie ptaków” pojawił się rzadki, egzotyczny gość. To jeden z ibisów

Jak donosi Birding Poland, w Parku Narodowym Ujście Warty pojawił się ibis kasztanowaty. To dopiero trzecie stwierdzenie tego niezwykle rzadkiego w Polsce ptaka. Ibis kasztanowaty w naszym kraju nie gniazduje, a przylatuje także bardzo sporadycznie.

Ibis kasztanowaty w Polsce

Ptaka zaobserwowano dwa razy – pierwszy raz należy do Bartosza Krąkowskiego, a kolejnego dnia (7 września 2025) jego obecność w Parku Narodowym Ujście Warty potwierdzili kolejni obserwatorzy: Karina, Krystian i Olaf Sobota. W tym roku ibisy kasztanowate były widziane jeszcze dwukrotnie: w województwach mazowieckim i lubelskim.

Michał Zawadzki z Birding Poland tłumaczy National Geographic: – To południowy gatunek . Najbliżej nas gnieździ się na Węgrzech i od 2023 roku na Słowacji. Wraz z ociepleniem klimatu można spodziewać się większej ilości stwierdzeń. W styczniu 2023 w Wielkopolsce Krystian Pytel dokonał pierwszej zimowej obserwacji w naszym kraju. Najczęściej zalatuje pojedynczo i w grupkach do 4 osobników. Maksymalnie 10 osobników zaobserwowali w 2014 w Gródku na Lubelszczyźnie Przemysław Stachyra i inni – kończy ornitolog.

W Polsce ptak ten pojawia się rzadko i nieregularnie, głównie w okresie wiosennych i jesiennych przelotów. Do 2011 roku odnotowano niespełna 50 stwierdzeń, a do 2021 roku liczba ta wzrosła do około 85 obserwacji obejmujących łącznie ponad 100 osobników. Najczęściej widywany jest od marca do listopada, zwykle samotnie lub w niewielkich grupach, przeważnie w pobliżu zbiorników wodnych i mokradeł.

Pojawia się w coraz to nowych regionach naszego kraju – w 2024 roku odnotowano go m.in. w Dolinie Baryczy, na Mazurach i Podkarpaciu. Zjawisko to może mieć związek ze zmianami klimatu. W Polsce gatunek podlega ochronie ścisłej, ale w cieplejszych rejonach świata występuje licznie i niemal na wszystkich kontynentach.

Jak wygląda ibis kasztanowaty?

Ibis kasztanowaty (Plegadis falcinellus) to efektowny, duży ptak brodzący o długości ciała około 55–65 cm i rozpiętości skrzydeł 80–105 cm. Ma długą szyję, długie nogi i silnie zakrzywiony dziób, które ułatwiają mu żerowanie w płytkiej wodzie. Jego upierzenie jest ciemnobrunatne z charakterystycznym, metalicznym, purpurowo-zielonkawym połyskiem na skrzydłach.

W szacie godowej ptak jest wyraźnie bardziej „kasztanowaty”. Zasiedla mokradła, bagna, trzcinowiska, delty rzek i stawy, gdzie poluje na owady, skorupiaki, mięczaki oraz drobne ryby i płazy.

Ibisy – niezwykła rodzina ptaków

Do rodziny ibisów należy ok. 28–30 gatunków, w zależności od ujęcia systematycznego. To bez wyjątku piękne ptaki o nieco egzotycznym i majestatycznym wyglądzie. Najczęściej kojarzymy je ze starożytnym Egiptem – bo tam były czczone i często przedstawiane w sztuce. Nazwa jednego z gatunków – ibis czczony – pochodzi właśnie od tego faktu.

Niektóre gatunki coraz częściej pojawiają się na nowych terenach, m.in. ibis grzywiasty. Nie zawsze jest to wiadomość optymistyczna, bo migracja nowych gatunków zagraża tym starym, jak w przypadku ekspansji ibisa czczonego w Europie, o której pisaliśmy tutaj. Znakomita większość ibisów to ptaki stref zwrotnikowych i podzwrotnikowych. Ich obecność w Polsce – czyli strefie klimatu umiarkowanego – to rzadkość. Jednak ocieplanie się klimatu zapewne sprawi, że ptaki te będą do nas przylatywać coraz częściej.

Źródło: Birding Poland, Clanga.com