Reklama

W tym artykule:

  1. Jak zbadano reakcje psów na mowę
  2. Mózgi psów są wyczulone na mowę kobiet
  3. Jak psy rozumieją mowę
Reklama

Aby przyciągnąć i utrzymać uwagę osób o ograniczonych kompetencjach językowych, automatycznie zaczynamy używać specyficznego języka. Taki sposób mówienia charakteryzuje się wzmocnioną intonacją i silniejszym naciskiem na akcenty. Innymi słowy, tak zwaną przesadną prozodią. Taki sposób komunikowania się z małymi dziećmi wspiera ich rozwój poznawczy, społeczny i kompetencje językowe. Mózgi niemowląt są dostrojone do takiego właśnie przesadnego stylu wypowiedzi.

Węgierscy naukowcy z Wydziału Etologii Uniwersytetu im. Loránda Eötvösa, Centrum Badawczego Nauk Przyrodniczych i Sieci Badawczej Loránda Eötvösa postanowili sprawdzić, czy również mózgi psów działają w podobny sposób. Niedawno pisaliśmy na temat badań wskazujących, że mózgi psów stają się coraz większe. Badania z Węgier ujawniły ogromne podobieństwo między mózgami niemowląt i psów w kontekście przetwarzania mowy z przesadną prozodią.

Jak zbadano reakcje psów na mowę

Aby przeanalizować tę kwestię, węgierscy naukowcy zmierzyli aktywność mózgów grupy wyszkolonych psów za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). W trakcie badania, żyjące na co dzień wśród ludzi psy słuchały szeregu różnych dźwięków. Wśród nich:

  • typowej mowy używanej wobec psów,
  • mowy, którą kierujemy do niemowląt,
  • rozmów, jakie dorośli prowadzą między sobą.

Nagrane głosy należały do 12 kobiet i 12 mężczyzn.

– Badanie sposobu, w jaki mózgi psów przetwarzają kierowaną do nich mowę, jest ekscytujące. Pomaga nam zrozumieć, w jaki sposób przesadna prozodia przyczynia się do wydajnego przetwarzania mowy u gatunków innych niż ludzie. Ale takich, które ewidentnie rozumieją kierowane do nich sygnały słowne – wyjaśnia dr Anna Gergely, współautorka badania.

mózg psa
Badanie MRI mózgu psa. fot. Agency-Animal-Picture/Getty Images

Mózgi psów są wyczulone na mowę kobiet

Badanie pokazało, że odpowiedzialne za słuch regiony w psich mózgach mocniej reagowały na typ mowy skierowanej do psa i niemowlęcia niż mowy, której dorośli ludzie używają do zwykłej rozmowy. To pierwszy dowód neuronalny, że mózgi psów są dostrojone do mowy skierowanej specjalnie do nich.

Co ciekawe, wrażliwość na mowę zarówno skierowaną do psów, jak i niemowląt, była wyraźnie większa, gdy mówczyniami były kobiety. Ma to związek zarówno z wysokością, jak i zmiennością kobiecych głosów. Wyniki badania sugerują, że sposób, w jaki mówimy do naszych psów, ma znaczenie. Mózgi tych zwierząt są szczególnie wrażliwe na przesadną prozodię typową dla kobiecego głosu.

Jak psy rozumieją mowę

– Tym, co czyni badanie szczególnie interesującym, jest fakt, że u psów – w przeciwieństwie do niemowląt – trudno wyjaśnić pochodzenie takiej wrażliwości. Nie wynika to bowiem z powodów atawistycznych – w biologii atawizm to ponowne pojawienie się cechy u organizmu, która nie była widoczna przez kilka ostatnich pokoleń. Nie wynika też z długotrwałej ekspozycji na głos matki podczas życia płodowego. Nasze wyniki mogą zatem służyć jako dowód na preferencje neuronowe, które rozwinęły się w czasie udomowienia psów – mówi dr Anna Gergely.

Badaczka dodaje, że ta zwiększona wrażliwość może też wynikać z faktu, że rozmawiając ze swoimi pupilami kobiety częściej używają przesadnej prozodii. Mówią właśnie w taki sposób, w jaki rozmawiałyby z maleńkimi dziećmi.

Wcześniejsze badania wykazały, że psy dobrze rozumieją ludzką mowę. Rozpoznają średnio 89 komunikatów. Najzdolniejsze potrafią odróżnić od siebie nawet 200 wyrazów. Ich mózgi przetwarzają dźwięki mowy tak jak nasze.

Reklama

Źródła: National Geographic Polska, Phys.org, Communications Biology

Nasza ekspertka

Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka

Dziennikarka i redaktorka zajmująca się tematyką popularnonaukową. Pisze przede wszystkim o eksploracji kosmosu, astronomii i historii. Związana z Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz magazynami portali Gazeta.pl i Wp.pl. Ambasadorka Śląskiego Festiwalu Nauki. Współautorka książek „Człowiek istota kosmiczna”, „Kosmiczne wyzwania” i „Odważ się robić wielkie rzeczy”.

Reklama
Reklama
Reklama