Odkryto sekret długowieczności flamingów. Odpowiedź tkwi w podróżowaniu
Wiemy, że większość organizmów na Ziemi się starzeje. Badacze odkryli jednak, że u flamingów dzieje się to zupełnie inaczej, nawet w obrębie tego samego gatunku. Jaki jest sekret długowieczności niektórych z nich i co mówi nam o uniwersalnych mechanizmach przemijania?
Ponad 40-letni program znakowania i monitoringu flamingów pokazał, że migrujące osobniki mogą starzeć się wolniej, niż te pozostające na miejscu. Naukowcy przeanalizowali ptaki z francuskiego Camargue i spróbowali rozwiązać zagadkę długowieczności.
Rezydenci kontra migranci
Śledzenie flamingów w Camargue – regionie Francji słynącym z tych niezwykłych ptaków – sięga już 1977 roku. Wtedy właśnie rozpoczął się program znakowania, którego wyniki pozwoliły naukowcom sprawdzić, jak starzeją te wędrowne ptaki. Swoje badania opublikowali w czasopiśmie „Proceedings of the National Academy of Science”.
Co ciekawe, flamingi z tego regionu – chociaż reprezentujące ten sam gatunek – dzielą się na dwie grupy. Niektóre z nich to „rezydenci”, którzy całe życie zostają w Camargue i cieszą się dobrodziejstwami Riwiery Francuskiej, a inne to „migranci”, którzy zimę spędzają w Hiszpanii, we Włoszech czy w Afryce Północnej.
Wyniki są zaskakujące: flamingi, które zdecydowały się na migrację, starzały się nawet 40% wolniej, niż te, które postanowiły zostać na miejscu. Czy w takim razie podróżowanie miało wpływ na ich długowieczność?
Podróżowanie wydłuża życie flamingów?
Udowodniono, że starzenie się rozpoczyna się średnio w wieku 20,4 lat u flamingów-rezydentów, a dopiero w wieku 21,9 lat u flamingów-migrantów. U tych drugich postępuje także wolniej.
U flamingów decyzja o niemigrowaniu oferuje korzyści na wczesnym etapie życia – na przykład mniejszą śmiertelność czy większe zdolności do reprodukcji – ale okupiona jest wysoką ceną. Wiąże się to z przyspieszonym starzeniem w podeszłym wieku.
– Ma to prawdopodobnie związek z kompromisem między sprawnością w młodości a zdrowiem na starość – wyjaśnia Sébastien Roques, badacz z CNRS i współautor badania. Migrujące flamingi w początkowym etapie życia charakteryzuje za to większa śmiertelność związana z podejmowanym ryzykiem.
Długowieczne flamingi – niektóre dożywają bowiem nawet 50 lat – dzięki różnorodności zachowań są czymś więcej, niż tylko ikoną Camargue. Stanowią idealny model do zrozumienia mechanizmu starzenia się u zwierząt.
Migracja a tajemnica starzenia się
Odkrycie to stanowi fascynujące pole do dyskusji w obszarze senescencji – czyli starzenia się komórkowego. Jak mówią autorzy badania, zrozumienie przyczyn starzenia się to problem dręczący badaczy i filozofów już od starożytności.
– Przez długi czas sądziliśmy, że te różnice zachodzą głównie między gatunkami. Jednak ostatnio nasza percepcja problemu się zmieniła. Gromadzimy dowody pokazujące, że w obrębie tego samego gatunku osobniki często nie starzeją się w tym samym tempie z powodu różnic genetycznych, behawioralnych i środowiskowych – mówi Hugo Cayuela, współautor badania z Uniwersytetu Oksfordzkiego. Różnice pomiędzy flamingami tego samego gatunku są bowiem ogromne.
Naukowców fascynuje ten temat. Być może badanie zachowań flamingów przybliży nas do odpowiedzi na to fundamentalne pytanie: dlaczego i jak umieramy?
Nasz autor
Jonasz Przybył
Redaktor i dziennikarz związany wcześniej m.in. z przyrodniczą gałęzią Wydawnictwa Naukowego PWN, autor wielu tekstów publicystycznych i specjalistycznych. W National Geographic skupia się głównie na tematach dotyczących środowiska naturalnego, historycznych i kulturowych. Prywatnie muzyk: gra na perkusji i na handpanie. Interesuje go historia średniowiecza oraz socjologia, szczególnie zagadnienia dotyczące funkcjonowania społeczeństw i wyzwań, jakie stawia przed nimi XXI wiek.