Był na szczycie łańcucha pokarmowego. Tak wyglądał pradrapieżnik sprzed 30 milionów lat
Paleontolodzy odkryli w Egipcie doskonale zachowaną czaszkę drapieżnika sprzed 30 mln lat. Bastodont, bo taką otrzymał nazwę, żył przed wyewoluowaniem kotów, psów czy hien.
Spis treści:
Jak się okazuje, Egipt to nie tylko raj dla archeologów i pasjonatów historii starożytnej. Egipsko-amerykański zespół naukowców ogłosił właśnie ważne odkrycie paleontologiczne.
Dotyczy dzikiego zwierzęcia, które żyło 30 milionów lat temu w rejonie dzisiejszej oazy Fajum w północnym Egipcie.
Przerażający hienodont z Egiptu
Odkryta czaszka należy do zwierzęcia z rodziny hienodontów, którego nazwano bastetodontem (łac. Bastetodon syrtos) – czytamy w artykule opublikowanym w „Journal of Vertebrate Paleontology”. Pradrapieżnik posiadał ostre zęby podobne do hien i potężne mięśnie szczęki. Był wielkości lamparta i ważył nie więcej niż 30 kg. Ostatecznie wymarł – nie przetrwał do naszych czasów.
Znajdował się na szczycie łańcucha pokarmowego. Oznacza to, że nie zagrażało mu w zasadzie żadne inne zwierzę i to on polował. A wszystko to rozgrywało się w czasach, gdy nasi przodkowie bardziej przypominali małpy niż ludzi. Być może na nich żerował, podobnie jak na poprzednikach współczesnych hipopotamów czy słoni. Warto wspomnieć, że 30 mln temu był to obszar porośnięty gęstym lasem, a dziś – pustynia.
Okoliczności odkrycia pradrapieżnika
Taka historia powtarza się w czasie wykopalisk archeologicznych i paleontologicznych bardzo często. Do ważnych znalezisk dochodzi w ostatni dzień wielotygodniowych prac. Tak też było w przypadku znaleziska hienodonta.
– Przez wiele dni zespół skrupulatnie wykopywał warstwy skał datowane na około 30 milionów lat. Gdy już mieliśmy kończyć naszą pracę, jeden z członków zespołu zauważył coś niezwykłego – grupę dużych zębów wystających z ziemi – wspomina paleontolożka i główna autorka badania Shorouq Al-Ashqar z Uniwersytetu w Mansurze i Uniwersytetu Amerykańskiego w Kairze.
Podekscytowany odkrywca zawołał pozostałych członków zespołu. Okazało się, że natrafił na prawie kompletną czaszkę prehistorycznego drapieżnika. – Jest to marzenia każdego paleontologa zajmującego się kręgowcami – podkreśla Al-Ashqar.
Pradrapieżnik jak egipska bogini
Odkrycia dokonano w Egipcie. Dlatego naukowcy postanowili tego drapieżnika z rodziny hienodontów, bastodontem. Pierwszy człon nazwy gatunkowej „basto” pochodzi od imienia bogini egipskiej, Bastet. Przedstawiano ją jako kobietę z kocią głową, we wczesnych etapach cywilizacji egipskiej – lwią. Była córką boga słońca Ra i chroniła ognisko rodzinne i zdrowie ludzi.
– Odkrycie bastetodonta jest znaczącym osiągnięciem w zrozumieniu różnorodności i ewolucji hienodontów oraz ich globalnego rozmieszczenia – uważa Al-Shorouq.
Miejsce dokonania znaleziska nie jest przypadkowe. Jak wyjaśnia jeden z autorów badania dr Matt Borths, kurator z Muzeum Historii Naturalnej Duke Lemur Center na Duke University w Durham, Fajum jest jednym z najważniejszych obszarów, jeśli chodzi o skamieniałości w Afryce.
– Bez niego niewiele wiedzielibyśmy o początkach afrykańskich ekosystemów i ewolucji afrykańskich ssaków, takich jak słonie, naczelne i hienodonty – podkreśla naukowiec. W jego ocenie to nie koniec znalezisk. Najnowsze odkrycie pokazało, że w tej części Sahary nadal wiele skrywa się paleontologicznych sensacji.
Źródło: Journal of Vertebrate Paleontology
Nasz autor
Szymon Zdziebłowski
Dziennikarz naukowy, z wykształcenia archeolog śródziemnomorski. Przez wiele lat był związany z Serwisem Nauka w Polsce PAP. Opublikował m.in. dwa przewodniki turystyczne po Egipcie, a ostatnio – popularnonaukową książkę „Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności” o największej egipskiej piramidzie.