Od chłopca z Brooklynu do króla mafii. Al Capone bał się Polaka

Spis treści:

1. Wczesne życie i początki kariery przestępczej
2. Na szczycie mafijnej hierarchii
3. Al Capone – zbrodnie i upadek
4. Ostatnie lata i śmierć
5. Polskie powiązania i rywale

Alphonse Gabriel Capone urodził się 17 stycznia 1899 roku w Nowym Jorku. Jego małą ojczyzną był Brooklyn, dzielnica zamieszkana wówczas głównie przez włoskich imigrantów. Już jako dziecko był świadkiem społecznej niesprawiedliwości, biedy i bezradności włoskiej diaspory. Te doświadczenia ukształtowały w nim przekonanie, że sukces osiąga się siłą i sprytem, niekoniecznie zgodnie z prawem.

W wieku 14 lat porzucił szkołę i niemal natychmiast dołączył do świata zorganizowanej przestępczości. Zanim osiągnął pełnoletniość, znał już brutalność ulicznych porachunków, strukturę mafijnej lojalności i znaczenie pieniędzy zdobywanych nielegalnie.

Wczesne życie i początki kariery przestępczej

Al Capone pochodził z rodziny włoskich imigrantów z Neapolu. Jego ojciec Gabriele Capone był uczciwym fryzjerem, a matka Teresina Raiola – szwaczką. Wychowywał się w wielodzietnej rodzinie. Miał ośmioro rodzeństwa, z których kilku także miało później problemy z prawem. W domu panował porządek i katolicka dyscyplina, jednak otoczenie Brooklynu było dominującym czynnikiem wychowawczym. Capone nie był szkolnym prymusem, ale wyróżniał się ponadprzeciętną inteligencją i wyczuciem sytuacji społecznych. To przydało mu się w późniejszej karierze przestępczej.

Po wyrzuceniu ze szkoły Capone trafił do ulicznych gangów: South Brooklyn Rippers, Junior Forty Thieves, a później do słynnego Five Points Gang. Właśnie tam, pod okiem Johnny’ego Torrio, uczył się zasad mafijnego „biznesu”. To Torrio odkrył jego potencjał jako przywódcy. Capone był brutalny, ale zarazem potrafił zjednywać ludzi. Będącym młodym gangsterem pracował jako bramkarz w barze należącym do Frankiego Yale'a. Wtedy też zyskał przezwisko „Scarface” po bójce zakończonej głębokim rozcięciem policzka.

Na szczycie mafijnej hierarchii

W 1919 roku Torrio wezwał Capone do Chicago. Gangster prowadził tam już zorganizowaną działalność związaną z nielegalnym alkoholem, hazardem i prostytucją. Capone szybko awansował i po zamachu na Torrio w 1925 roku przejął jego imperium. Stał się nie tylko bezlitosnym gangsterem, ale też skutecznym „biznesmenem” przestępczego podziemia. Miał wpływy w policji, sądach, mediach i polityce. Wśród jego dokonań wymienia się skorumpowanie burmistrza Chicago. Al Capone zarządzał wówczas ponad 1000 ludźmi i rocznie generował przychody rzędu 100 milionów dolarów.

Prohibicja była dla Capone czasem złotych żniw. Gdy alkohol był nielegalny, gangi mafijne zapewniały jego dystrybucję. Capone stworzył własną sieć produkcji i transportu, a Chicago stało się bastionem jego wpływów. Mimo brutalnych metod był postrzegany przez część opinii publicznej jako „ludowy bohater”. Twierdzono, że czasie Wielkiego Kryzysu rozdawał jedzenie ubogim. Faktycznie jednak z jego rąk – bezpośrednio lub pośrednio – zginęły też setki ludzi. Capone nie tolerował zdrady ani konkurencji. Każdy opór tłumił z bezwzględnością, a jego działania wprowadziły nowy poziom przemocy do świata mafii.

Al Capone – zbrodnie i upadek

Najbardziej znaną zbrodnią, która wstrząsnęła Ameryką, była masakra z 14 lutego 1929 roku. Tego dnia siedmiu gangsterów z gangu North Side zostało zastrzelonych w garażu przy North Clark Street przez ludzi przebranych za policjantów. Pomimo że Capone przebywał wtedy na Florydzie, wszyscy podejrzewali go o zlecenie zabójstwa. To wydarzenie doprowadziło do znaczącego zwrotu opinii publicznej i rozpoczęło ostateczne śledztwo przeciwko niemu prowadzone przez FBI i agentów skarbowych.

Z uwagi na brak dowodów obciążających gangstera, śledczy zdecydowali się użyć przepisów podatkowych. Capone został skazany w 1931 roku na 11 lat więzienia za uchylanie się od płacenia podatków. Początkowo trafił do więzienia w Atlancie, potem do Alcatraz. Tam jego stan zdrowia pogorszył się drastycznie. Chorował na kiłę, która zaatakowała układ nerwowy, powodując demencję i psychozy. Ze względu na stan zdrowia zredukowano mu wyrok i zwolniono go w 1939 roku.

Ostatnie lata i śmierć

Po opuszczeniu więzienia Al Capone zamieszkał w rezydencji w Palm Island na Florydzie. Jego stan zdrowia cały czas się pogarszał. Demencja postępowała, nie rozpoznawał bliskich, miał halucynacje. Był całkowicie odizolowany od świata mafii. 25 stycznia 1947 roku zmarł na atak serca. Miał zaledwie 48 lat. Jego pogrzeb odbył się bez rozgłosu. Al Capone został pochowany w Mount Carmel Cemetery w Hillside w stanie Illinois. Co ciekawe, na tym samym cmentarzu także inni słynni gangsterzy.

Polskie powiązania i rywale

Henryk Wojciechowski, znany jako Hymie Weiss, był urodzonym w Polsce gangsterem żydowskiego pochodzenia. Jako lider gangu North Side, kontynuował działania swojego zamordowanego poprzednika Deana O’Baniona. Weiss słynął z inteligencji, odwagi i nieustępliwości. To właśnie on był odpowiedzialny za wiele prób zamachów na Capone. Ich rywalizacja doprowadziła do wojny gangów w Chicago. Weiss zginął w zasadzce w 1926 roku, ale jego dziedzictwo żyło wśród przeciwników Capone jeszcze długo po jego śmierci.

Polska krew płynęła nie tylko w żyłach przeciwników Capone, ale także jego najbliższych pracowników. Jednym z nich był Jake „Greasy Thumb” Guzik. Jego rodzina wyemigrowała do USA z Galicji (obecne tereny Polski i Ukrainy). Guzik nie miał fizycznych predyspozycji do przestępczości. Był otyły, a jego kondycja nie była wybitna, ale miał za to genialny umysł do finansów. Odpowiadał więc za płacenie łapówek, kontakty z władzami i kontrolę nad finansami. Dzięki niemu Capone mógł prowadzić swoją działalność na niespotykaną dotąd skalę.

Źródło: National Geographic Polska